Beantwoording vragen over de toepassing van homeopatische middelen door de stichting Eva Demaya in Malawi
Graag bied ik u hierbij, mede namens de ministers van VWS en Justitie, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door de leden Agema en Wilders (PVV) over de toepassing van homeopathische middelen door de stichting Eva Demaya in Malawi.
Ik voeg hierbij de antwoorden op de vervolgvragen die het lid Boekestijn over dit onderwerp aan mij heeft gesteld.
Deze vragen werden ingezonden op respectievelijk 17 en 18 november 2008 met de kenmerken 2080905390 en 2080905570.
De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking, Bert Koenders |
Antwoorden van de heer Koenders, minister voor Ontwikkelingssamenwerking, mede namens de ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en van Jusitie op vragen van de leden Agema, Wilders (PVV) over de toepassing homeopathische middelen door de stichting Eva Demaya in Malawi. (Ingezonden 17 november 2008)
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht “Toverdrank”? 1)
Antwoord
Ja.
Vraag 2
Klopt het dat in een door uw ministerie gesubsidieerde kliniek in Malawi de afgelopen jaren duizenden HIV-patiënten ‘behandeld’ zijn met een nepmiddel? Wat is uw reactie hierop?
Antwoord
De polikliniek van stichting Eva Demaya in Malawi ontvangt geen subsidie van de Nederlandse overheid. Wel heeft de stichting in het verleden van de NCDO subsidie ontvangen voor de bouw van de kliniek, een bijbehorende school en een laboratorium. Ik verwijs u hieromtrent naar het antwoord op de vragen 3, 4 en 6.
Het staat echter buiten kijf dat alleen zinvolle medische behandelingen opportuun zijn. Dat geldt voor Nederland én voor Malawi. Volgens de stichting wordt het in het artikel genoemde middel aanvullend gebruikt op reguliere behandeling met ARV-geneesmiddelen. Positieve effecten van HIV-behandeling met het middel zoals in het artikel genoemd missen echter elke wetenschappelijke basis. Toepassing als HIV-medicijn moet mijns inziens daarom worden afgewezen.
Vraag 3
Bent u voornemens om de betrokkenen bij de Nederlandse stichting Eva Demaya te vervolgen omdat ze met deze weerzinwekkende vorm van kwakzalverij op grootschalige wijze doodzieke mensen met hiv/aids, malaria en tuberculose aantoonbare gezondheidsschade toegebracht hebben? Zo neen, waarom niet?
Vraag 4
Klopt het dat de stichting Eva Demaya enkele tienduizenden euro’s subsidie heeft gekregen van de NCDO? 2) Zo ja, welke actie gaat u ondernemen om deze subsidie stop te zetten en het geld dat ze al hebben gekregen terug te vorderen, want u wilt toch niet indirect de financier zijn geweest van deze verschrikkelijke praktijken?
Vraag 6
Klopt het dat er nog zo’n kliniek is in Afrika die via de in Amsterdam gevestigde stichting 4Kenia ook met subsidie van de NCDO dit nepmiddel wil gaan verspreiden? Hoe gaat u dit voorkomen?
Antwoord
De stichting Eva Demaya heeft in de periode 2000-2004 ruim € 90.000 subsidie ontvangen van de NCDO. Deze subsidie was uitsluitend bestemd voor de bouw van de kliniek, een bijbehorende school en een laboratorium. Aangezien de subsidie conform de voorwaarden is aangewend, is terugvordering van deze fonden door NCDO niet aan de orde.
Ook de stichting 4Kenia heeft subsidie ontvangen van de NCDO, uitsluitend bestemd voor de bouw van een kliniek, laboratorium en een opleidingscentrum. Ook kleinschalige particuliere medische ontwikkelingsprojecten moeten net als andere ontwikkelingsactiviteiten voldoen aan inhoudelijke kwaliteitseisen. Naast de reguliere behandeling met ARV gaat het dan ook om eventuele andere aanvullende opties. Ik zal de NCDO vragen te onderzoeken of het mogelijk is de beoordeling van projecten daarop toe te spitsen. De toegezegde evalautie van NCDO en breder besluitvorming zal nader op dit soort aspecten ingaan. Er bestaat op grond van het door u aangehaalde artikel overigens onvoldoende grond om in Nederland tot vervolging over te gaan.
Vraag 5
Klopt het dat de stichting Eva Demaya in Nederland officieel staat ingeschreven als goed doel en het CBF 3) keurmerk heeft? Zo ja, wat is uw reactie hierop en wat gaat u hiertegen doen?
Antwoord
Het Centraal Bureau Fondsenwerving heeft een ‘Verklaring van geen bezwaar’ afgegeven aan de Eva Demaya stichting. Dit betekent dat de werving van fondsen en de voorlichting op verantwoorde wijze plaatsvinden en er voldoende waarborgen zijn voor een verantwoorde wijze van fondsenwerven en –besteden. Het beoordelen van de kwaliteit van de uitvoering van projectactiviteiten valt buiten het mandaat van het CBF.
1) HP/ De Tijd, Toverdrank, 14 november 2008
2) Nederlandse Commissie voor Duurzame Ontwikkeling
3) Centraal Bureau Fondsenwerving
Antwoorden van de heer Koenders, minister voor Ontwikkelingssamenwerking op vragen van het lid Boekestijn (VVD) over de toepassing van homeopathische middelen door stichting Eva Demay in Malawi. (Ingezonden 18 november 2008)
Vraag 1
Deelt u de mening dat er geen homeopathisch medicijn tegen aids bestaat?1
Antwoord
Ja
Vraag 2
Bent u bereid om zo snel mogelijk te onderzoeken of het NCDO nog meer«kwakzalverij» steunt?
Vraag 3
Welke maatregelen gaat u nemen om dit soort subsidies in de toekomst te voorkomen?
Vraag 4
Welke gevolgen heeft dit incident voor de subsidieverlening aan het NCDO?
Antwoord
De NCDO hanteert bij de beoordeling van aanvragen voor kleinschalige particuliere projecten diverse criteria. Onderdeel daarvan is onder meer het ‘do-no-harm’ principe.
Ik heb de NCDO inmiddels gevraagd een overzicht te geven van lopende subsidies voor kleinschalige particuliere projecten op het terrein van gezondheidszorg, waarbij ik tevens aandacht heb gevraagd voor de toetsingcriteria. Een en ander zal in het afstemmingsoverleg met NCDO aan de orde worden gesteld.