Beantwoording vragen van het lid Van Bommel over langdurige gevangenisstraf voor minderjarigen in Turkije

Graag bied ik u hierbij, mede namens de Staatssecretaris voor Europese Zaken, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Van Bommel over langdurige gevangenisstraf voor minderjarigen in Turkije. Deze vragen werden ingezonden op 29 mei 2009 met kenmerk 2009Z10054.

De Minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen

Antwoorden van de heer Verhagen, Minister van Buitenlandse Zaken, mede namens de heer Timmermans, Staatssecretaris voor Europese Zaken, op vragen van het lid Van Bommel (SP) over langdurige gevangenisstraf voor minderjarigen in Turkije. (Ingezonden 29 mei 2009)

Vraag 1
Hebt u kennisgenomen van berichten dat grote aantallen minderjarigen in Turkije tot langdurige gevangenisstraffen, tot 25 jaar, zijn veroordeeld op beschuldiging van terrorisme terwijl de misdaden bestonden uit het gooien van stenen naar de politie? 1) Is het tevens waar dat sommige kinderen zijn veroordeeld tot gevangenisstraf voor het maken van het V-teken? 2)

Antwoord 1
Ja, ik heb kennisgenomen van voornoemde berichten. Ik heb echter geen bevestiging dat straffen zijn uitgesproken voor het maken van het V-teken. Een aantal zaken loopt nog.

Vraag 2
Deelt u de mening dat deze straffen buitenproportioneel zijn? Kunt u dat toelichten?

Vraag 3
Deelt u de mening, zoals geuit door ondermeer betrokken advocaten van de minderjarige verdachten, dat deze straffen contra-productief zijn en de veroordeelde kinderen juist vervreemden van rechtstatelijke beginselen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 4
Zijn naar uw oordeel deze straffen overeenkomstig internationale normen, zoals bijvoorbeeld het Verdrag inzake de Rechten van het Kind waarvan Turkije sinds 1995 partij is? 3) Zo nee, welke stappen kunt en wilt u nemen?

Vraag 5
Bent u voornemens er bij de Turkse autoriteiten op aan te dringen, eventueel via de EU, een eind te maken aan wetgeving die deze draconische straffen tegen minderjarigen mogelijk maakt? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Antwoord
Genoemde straffen zijn het gevolg van een amendering van de Anti-Terrorismewet in 2006, waarbij jongeren, in de leeftijdscategorie van 15 tot 18 jaar, als volwassenen veroordeeld kunnen worden. Momenteel krijgt deze Anti-Terrorismewet in Turkije voorrang boven het VN Verdrag voor de Rechten van het Kind. De Europese Commissie en EU-lidstaten hebben eerder al, onder meer op dit punt, kritiek geleverd op de Turkse anti-terrorismewetgeving. Overigens wordt zowel vanuit de Europese Commissie als door Nederland ondersteuning gegeven aan de training van (beginnende) rechters en aanklagers op het gebied van internationaal en Europees recht, met het oog op het teweegbrengen van een mentaliteitsverandering in Turkije.

De regering steunt eerder genoemde kritiek op de toepassing van de antiterrorismewetgeving. Nederland zal, samen met de Europese Commissie en andere EU-lidstaten, blijven aandringen op een redelijker toepassing van deze wetgeving, met inachtneming van het proportionaliteitsbeginsel. In contacten met Turkse counterparts zal dit onderwerp zeker aan de orde gesteld blijven worden.

1) “In Turkey, hundreds of minors imprisoned on ‘terrorism’ charges” 26 mei 2009, Christian Science Monitor, zie http://www.csmonitor.com/2009/0526/p06s01-wome.html

2) “Amed: Eén jaar, 700 ‘terroristische’ kinderen”. Zie http://rudaw.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=997:amed-een-jaar-700-kinderen-opgepakt&catid=150:mensenrechten&Itemid=69

3) Zie http://www.kinderrechten.nl/site/pages/professionals/kinderrechten/docs/IVRK.pdf