Kamerbrief inzake beantwoording vragen van het lid Voordewind over het bericht dat China organen van gevangenen gebruikt voor transplantaties

Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Voordewind over het bericht dat China organen van gevangenen gebruikt voor transplantaties. Deze vragen werden ingezonden op 28 augustus 2009 met kenmerk 2009Z15272.


De Minister van Buitenlandse Zaken,

Drs. M.J.M. Verhagen

Antwoorden van de heer Verhagen, Minister van Buitenlandse Zaken op vragen van het lid Voordewind (CU) over het bericht dat China organen van gevangenen gebruikt voor transplantaties.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat China heeft toegegeven gevangenen te gebruiken voor orgaantransplantatie? 1)

Antwoord

Ja.

Vraag 2
Kunt u dit bericht bevestigen en kunt u nagaan wat er waar is van de geruchten dat zelfs mensen die tot de doodstraf veroordeeld zijn, versneld geëxecuteerd worden indien hun organen gewenst zijn?

Vraag 3
Wat is uw oordeel hierover, mede in het licht van eerdere volkenrechtelijke oordelen ter bescherming van de lichamelijke integriteit?

Antwoord

Laat ik vooropstellen dat Nederland streeft naar de wereldwijde universele afschaffing van de doodstraf. Dit gezegd hebbende ben ik van mening dat organen van geëxecuteerde gevangenen uitsluitend voor transplantaties gebruikt zouden mogen worden indien de gevangene daartoe op strikt vrijwillige basis toestemming heeft verleend. Dat is in China ook een wettelijk vereiste. Ik heb begrepen dat de vice minister van Gezondheidszorg, Huang Jiefu, de onwenselijkheid om organen van ter dood veroordeelden te gebruiken voor transplantaties heeft onderschreven. Om het tekort aan organen voor transplantatiedoeleinden en de zwarte handel in organen te bestrijden is de Chinese regering samen met het Chinese Rode Kruis bezig een orgaandonatiesysteem op te zetten. Dit omvat onder andere een campagne om vrijwillige donatie van organen te bevorderen, en toezicht op de toewijzing van organen. Gezien het feit dat organen van geëxecuteerde gevangenen de belangrijkste bron van organen voor transplantaties zijn, kunnen nochtans vraagtekens worden gezet bij de vrijwilligheid van deze donaties. Ik zal de Chinese autoriteiten vragen hoe wordt verzekerd dat de wettelijke vereisten worden nageleefd. Ik beschik niet over informatie waaruit kan worden opgemaakt dat gevangenen versneld zouden zijn geëxecuteerd omdat behoefte zou zijn aan hun organen.

Vraag 4
Indien deze berichten waar blijken te zijn, bent u bereid uw afkeer en veroordeling hierover uit te spreken in bilateraal en multilateraal (EU en VN) verband?

Antwoord

In het licht van het orgaandonatiesysteem dat China nu opzet en de door mij voorgenomen bilaterale stappen, zou ik eerst verdere ontwikkelingen willen afwachten voordat ik dit onderwerp in internationaal verband aan de orde stel.

1) Nederlands Dagblad, 27 augustus 2009