Met open vizier

Gelegenheid:

Ik heet u allen van harte welkom op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Ik heb het geluk gehad om een groot deel van mijn jeugd in het buitenland door te brengen en ik heb daar ook verschillende buitenlandse scholen mogen doorlopen. Frans onderwijs, Vlaams onderwijs, Engels onderwijs, Amerikaans onderwijs, dat heb ik allemaal mee mogen maken en kern van de zaak is, om met Camus te spreken, dat je leert de wereld door de ogen van een ander te zien. Dat je leert om ook eens te kijken zoals een ander kijkt naar de wereld, van een ander iets meeneemt, uit een andere omgeving, met een andere achtergrond.

Ik heb de mooiste herinneringen aan hoe een Japanse vriend me probeerde uit te leggen dat het Japans niet het woord ‘nee’ kent. Het heeft dagen geduurd voordat ik begreep wat hij bedoelde. Maar toen snapte ik dat het te maken heeft met de manier waarop je met elkaar omgaat, hoe je gezichtsverlies voor mensen voorkomt, hoe je respect toont voor anderen. De manier waarop een Zuid-Afrikaanse vriend aan mij probeerde uit te leggen hoe hij al die jaren voor zijn vrijheid had gestreden. Indrukwekkend, ik zal het nooit vergeten.

Al die verschillende ervaringen maken je tot wie je bent. De manier waarop Amerikaanse vrienden mij vertelden hoe zij uit hun achtergrond van achterstand probeerden toch met heel veel energie en steun van anderen iets van het leven te maken. Kortom, talloze ervaringen die jullie straks ook op gaan doen. Die je maken tot, als ik het zo mag zeggen, completere mensen.

En we hebben jullie zo hard nodig in deze tijd. In deze tijd dat zoveel mensen met zorg naar hun toekomst kijken. Ik denk dat ook jullie ouders, net als ik als ouder, me soms wat zorgen maak over hoe gaat het straks met ons, hoe gaat het straks met jullie. Dat geldt ons allemaal. Vandaag de dag is het niet meer zo dat we automatisch weten dat het met jullie altijd beter zal gaan als het met ons is gegaan.

En in die context zijn er heel veel mensen in Europa en in Nederland die de neiging hebben zich een beetje af te sluiten, zich op te sluiten in hun eigen identiteit, in hun eigen wereld. Dat moeten wij doorbreken. Dat kunnen we niet laten gebeuren in Nederland en Europa. En jullie gaan daar een hoofdrol in spelen, want jullie komen straks terug en dan vertellen jullie wat jullie van je vrienden hebben geleerd. Wat jullie hebben gedeeld met andere mensen en met andere culturen. En daar maken jullie straks, als jullie ervoor kiezen naar Nederland terug te komen, Nederland een beter land van. Dat is leiderschap dat jullie gaan vormen. Leiderschap dat jullie ons gaan tonen. En dan hebben wij straks ook het vertrouwen het land aan jullie over te dragen.

Dames en heren, in die context, denk ik, moeten we ook het United World Colleges zien. In die context moeten we ook de bereidheid van mensen zien om te investeren in zichzelf en ook daarin anderen mee te nemen, zoals de uitstekende community services die United World Colleges voorstaat. Daarom ben ik ook een warm pleitbezorger van. Ik ben ook blij dat er een College in Maastricht wordt geopend. Ter overweging over Maastricht sluit ik af met een citaat van Toon Hermans: “Nergens is het licht zo licht als op het Vrijthof in Maastricht. En overdrijf ik daarbij lichtelijk, dan is dat ook Maastrichtelijk.”

Dank u wel.