We moeten meer investeren in defensie (NRC Handelsblad, 1 september)

Gelegenheid:

Verhagen: uitgaven in krijgsmacht zijn nodig voor veiligheid in lastige wereld van nu

Een steviger machtspositie voor Europa in de wereld betekent dat we in hard power moeten investeren. Ook in Nederland, betoogt Maxime Verhagen.

Europa heeft deVS heel hard nodig: om samen de morele schaarste het hoofd te bieden, om de oplossing van het klimaatprobleem dichterbij te brengen, om vrede in de wereld te helpen waarborgen. Met een sterke trans-Atlantische relatie is een rechtstreeks Nederlands belang gediend. […]

Maar we kunnen niet alleen maar ‘afnemer’ zijn, in zo’n relatie, en er maar op rekenen dat Amerika wel de nodige veiligheidsgaranties zal bieden, mocht de nood aan de man komen. We hebben hier in Nederland nogal de neiging alleen naar de overkant van de Atlantische Oceaan te kijken om te zien wat er aan verandering op ons af komt. […] Europa zal zelf ook iets te bieden moeten hebben, wil er echt sprake kunnen zijn van een richtinggevende, heilzame trans-Atlantische relatie. […]

Een stevigere machtspositie voor Europa in de wereld betekent dat we niet alleen moeten investeren in soft power – waar we ons van oudsher op hebben toegelegd– maar ook in hard power. Logischerwijs betekent dat, dat we een grotere defensie-inspanning in Europees verband zullen moeten verrichten. Politieke macht is immers niet geloofwaardig als deze niet wordt geruggensteund door militaire macht. De Europese defensie is niet alleen een NAVO aangelegenheid. We moeten ook investeren in een eigen Europees Veiligheids- en Defensiebeleid. Om drie redenen. Eén: ook in militair opzicht moet Europa zelfstandig kunnen optreden. Twee: er is heel veel behoefte aan militaire capaciteit in de wereld, ook op plaatsen ver van onze grenzen die een rechtstreekse bedreiging vormen voor de Nederlandse veiligheid, zoals bijvoorbeeld in Afghanistan. En drie: door onze eigen capaciteiten op te schroeven, versterken we automatisch ook de NAVO: diezelfde mensen en datzelfde materieel kunnen immers ook in het bondgenootschap worden ingezet. En dat is belangrijk, want als Europese partners alleen maar aan tafel zitten zonder te leveren, verliest de NAVO voor de VS zijn relevantie. Dat is absoluut ook de Nederlandse ervaring: omdat wij bijdragen aan de ISAF-missie in Afghanistan – en ook nog eens in één van de meest lastige provincies – kunnen we onze stem laten horen en worden we ook gehoord. Het mes snijdt aan twee kanten: een versterking van de Europese defensiecapaciteiten is goed voor Europa èn goed voor de NAVO.

Als we de Europese defensiecapaciteiten werkelijk willen ontwikkelen, zullen we moeten investeren. Investeren in samenwerking, maar ook: méér uitgeven aan militaire capaciteiten. Dat is voor mij echt de logische consequentie, als we Europa steviger in het zadel van de wereldpolitiek willen helpen. Ik maak dat punt ook in het kader van de Defensieverkenningen – waarbij we nog eens heel precies kijken wat we nodig hebben en wat dat ons gaat kosten. Op oude voet doorgaan biedt wat mij betreft geen soelaas: er zal een schepje bovenop moeten. Ik heb het hier niet over luxe artikelen, maar over noodzakelijke investeringen in onze veiligheid – we moeten kunnen rekenen op een krijgsmacht die de Nederlandse veiligheid garandeert in de wereld van nu – een lastige wereld, zoals ik u geschetst heb. We moeten de veiligheidsrisico’s van vandaag serieus nemen, en daarbij hoort een serieuze defensie-inspanning.

Dit is een ingekorte versie van de toespraak die minister Verhagen (Buitenlandse Zaken, CDA) vandaag hield bij de opening van het academisch jaar in Leiden.