Jongeren en Europa

Gelegenheid:

Goedenavond allemaal. Mooi om hier bij de opening van dit prachtige festival te mogen zijn. Jaap Spreeuwenberg (oprichter Coolpolitics) zei iets heel belangrijks in zijn inleiding: Als je jezelf weer wilt leren kennen moet je door de ogen van een ander kijken. Ik heb zelf het geluk gehad dat ik ben opgegroeid in een aantal Europese landen, omdat mijn vader in verschillende Europese landen werkte. Eigenlijk wordt je door wonen in andere landen heel Nederlands, want je wordt voortdurend geconfronteerd met je anders-zijn, dus je zoekt de hele tijd naar ‘wat ben ik nou eigenlijk’? En dan poets je heel erg dat Nederlandse op. Dat is het leuke van heel veel contacten hebben met andere culturen. Twee weken geleden stond in de krant een artikel met als kop: ‘Jongeren hebben niks met Europa’. En ik dacht, hoe kan dat nou toch? Ik heb hele andere ervaringen. Toen las ik de inhoud: jongeren zijn niet geïnteresseerd in de verkiezingen van het Europese Parlement. En toen dacht ik, ja, dat snap ik. Maar dat wil niet zeggen dat jongeren niks hebben met Europa. Mijn ouders zijn getrouwd in 1959. Zij gingen toen op huwelijksreis. Ze woonden in Maastricht, ze gingen op huwelijksreis in Amsterdam. En dat was een hele reis, dat was echt ver weg, dat waren hele andere mensen en die spraken zo snel. Jaren later hadden ze het er nog over, en als je dan vroeg, wat is het verste dat je ooit geweest bent? – Amsterdam.

Voor mijn kinderen, de oudsten zijn 21 en 19, is een weekendje Barcelona heel normaal. Of Praag of München of welke Europese stad ook. En dat geldt voor hun leeftijdsgenoten. Contact via email met vrienden, kennissen uit heel Europa is heel normaal. Dat is het zijn van een Europeaan. Niet of je wel of niet geïnteresseerd bent in Brussel en in de structuren en verkiezingen. Maar dat Europa jouw biotoop is. Dat was het niet voor mijn ouders, en ook nog niet voor mijn generatie. Want toen ik in het buitenland ging studeren, moest ik daar ik weet niet wat voor doen. Het was allemaal erg ingewikkeld, met studietijd en geld etcetera. En nu? Nu is het heel normaal dat studenten 6 maanden in een ander Europees land werken of studeren. Voor jongeren is Europa vanzelfsprekend geworden.

Maar nu het probleem, want het is allemaal leuk en aardig, maar ik merk dat in de laatste tijd in verschillende Europese landen - en in Nederland hebben we er ook last van - dat we af en toe vergeten om ook de wereld door de ogen van een ander te bekijken. En daarbij is film zo belangrijk. Film is een jong medium, het is een medium dat iedereen aanspreekt. Maar film is ook een medium waarbij je niet anders kan dan de wereld door de ogen van iemand anders bekijken. Dus je wordt ertoe gedwongen. Ik vind dat heel erg belangrijk in een tijd dat bijna iedereen in Nederland graag spreekt in uitroeptekens en eigenlijk het vraagteken vergeten zijn. Terwijl het meest interessante aan het leven is ook om af en toe ergens een vraagteken bij te hebben en geïnteresseerd te zijn in een ander. We zijn heel erg geïnteresseerd in wat we zelf ergens van vinden en soms iets te weinig in wat misschien iemand anders kan vinden. Dan zijn films, vooral als ik naar de selectie kijk die hier is gemaakt, de beste manier naar het hart van andere mensen. Maar ook naar de leefwereld van andere Europeanen.

Heel veel plezier de komende dagen bij alle prachtige films.