Nieuwe asielprocedure op 1 juli in werking
Vandaag heeft de Eerste Kamer ingestemd met het wetsvoorstel van minister Hirsch Ballin van Justitie dat de verbeterde asielprocedure vastlegt in de Vreemdelingenwet 2000. Daarmee zal de verbeterde asielprocedure op 1 juli 2010 in werking treden. Door de wetswijziging zullen meer asielzoekers eerder duidelijkheid krijgen over de uitslag van de asielprocedure en wordt de asielprocedure zorgvuldiger. Naar verwachting zal het aantal herhaalde asielaanvragen en reguliere aanvragen van ex-asielzoekers afnemen en zullen meer afgewezen asielzoekers na afloop van de procedure Nederland daadwerkelijk verlaten.
De wetswijziging leidt tot de volgende aanpassingen:
1. Aan de verbeterde asielprocedure zal een rust- en voorbereidingstermijn van minimaal 6 dagen voorafgaan. In deze periode kan de asielzoeker tot rust komen en zich voorbereiden op de asielprocedure. Ook kan de Immigratie- en Naturalisatiedienst in deze termijn al beperkt vooronderzoek doen.
2. De algemene asielprocedure in de aanmeldcentra wordt van 48 uur verlengd tot acht dagen, waardoor er meer ruimte is voor rechtsbijstand aan asielzoekers. Naar verwachting kunnen daardoor meer aanvragen direct in het aanmeldcentrum worden afgehandeld en stromen minder asielzoekers door naar de verlengde procedure. Doordat in het aanmeldcentrum meer processtappen kunnen worden afgerond, wordt in de verlengde asielprocedure een tijdswinst geboekt van acht weken. Dit betekent dat meer asielzoekers sneller duidelijkheid zullen krijgen over hun asielverzoek. Nadat een eerste aanvraag is afgewezen in het aanmeldcentrum wordt een vertrektermijn gegeven van vier weken. Om zoveel mogelijk te voorkomen dat afgewezen asielzoekers op straat terechtkomen wordt er gedurende deze termijn opvang geboden.
3.De wijziging maakt mogelijk dat de rechter in de beroepsfase rekening houdt met relevante nieuwe omstandigheden en beleidswijzigingen.
4. Een beroep op verblijf in Nederland op medische gronden zal niet pas ná de asielprocedure wordt beoordeeld, maar in een zo vroeg mogelijk stadium, zoveel mogelijk parallel aan de asielprocedure. Daardoor zullen minder vreemdelingen (ex-asielzoekers) met medische problematiek op straat komen te staan na de afwijzing van hun asielverzoek, terwijl er een aanvraag tot verblijf op medische gronden in behandeling is. Dit betekent niet dat méér vreemdelingen op medische gronden verblijf in Nederland zullen krijgen; het inhoudelijk toetsingskader blijft identiek aan het huidige. Het betekent wél dat er al in de asielprocedure meer rekening zal worden gehouden met medische problematiek van asielzoekers. Hiermee wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het tegengaan van herhaalde en/of vervolgaanvragen en van de problematiek van rechtmatig verblijvende vreemdelingen zonder opvang.
5. Tijdens de verbeterde asielprocedure zal de asielzoeker, voor zover mogelijk, steeds door één en dezelfde advocaat wordt bijgestaan gedurende de gehele procedure. Dit bevordert de vertrouwensband tussen de asielzoeker en zijn of haar advocaat. Daarnaast levert het tijdwinst én meer zorgvuldigheid op doordat er minder overdrachtsmomenten zijn.