Beantwoording vragen leden Van Baalen en Pechtold over de veroordeling van de Wit-Russische journalist Andrey Klimau

Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door de leden Van Baalen en Pechtold over de veroordeling van de Wit-Russische journalist Andrey Klimau. Deze vragen werden ingezonden op 19 september 2007 met kenmerk 2070800270.

De minister van Buitenlandse Zaken,

Drs. M.J.M. Verhagen

Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken, op vragen van de leden Van Baalen (VVD) en Pechtold (D66) over de veroordeling van de Wit-Russische journalist Andrey Klimau.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het feit dat op 1 augustus 2007 journalist, zakenman en parlementslid Andrey Klimau wegens het schrijven van een kritisch artikel op internet tot twee jaar cel is veroordeeld voor het “oproepen tot verandering van het rechtssysteem door middel van massamedia”, zoals geformuleerd in artikel 3:361 van het Wetboek van Strafrecht van Wit-Rusland? 1)

Antwoord

Ja.

Vraag 2
Deelt u de mening dat het naar verluidt besloten karakter van het proces en het feit dat de advocaat van de heer Klimau voorafgaand aan het proces een geheimhoudingscontract over de uitkomst van het proces diende te tekenen, ontoelaatbaar zijn?

Antwoord

Ja.

Vraag 3
Indien u deze mening deelt, bent u bereid bilateraal danwel via de Europese Unie of de Raad van Europa uw ongenoegen te uiten over de arrestatie, de rechtzaak en de veroordeling van de heer Klimau en op te roepen tot de onmiddellijke vrijlating van de heer Klimau? Zo neen, waarom niet?

Antwoord

Dhr. Klimau werd op 3 april gearresteerd. Op 1 augustus werd hij tot twee jaar gevangenisstraf veroordeeld. Volgens de Wit-Russische openbare aanklager zou dhr. Klimau de president hebben beledigd en hebben opgeroepen tot revolutie. De uitspraak van het Wit-Russische gerechtshof werd pas op 7 september vernomen. Op 10 september sprak Commissaris Ferrero-Waldner van Buitenlandse Betrekkingen haar veroordeling uit over deze uitspraak. Op 19 september hebben de EU ambassadeurs te Minsk, na een ontmoeting met de echtgenote van dhr. Klimau, een persverklaring uitgegeven. Daarin verklaarde de EU dat dhr. Klimau als een politieke gevangene wordt gezien. Ook werden de Wit-Russische autoriteiten opgeroepen dhr. Klimau en alle andere politieke gevangenen onmiddellijk vrij te laten. De Wit-Russische autoriteiten is duidelijk gemaakt dat ontwikkelingen als deze een normalisering van betrekkingen tussen Wit-Rusland en de EU, zoals publiekelijk gewenst door Wit-Rusland, in de weg staan.

Vraag 4

Bent u tevens bereid via de Verenigde Naties uw ongenoegen over bovenstaande feiten te uiten, mede in het licht van de door de Verenigde Naties over Wit-Rusland sinds 2000 aangenomen resoluties waarin de Wit-Russische autoriteiten worden oproepen de verdwijningen van politieke opponenten te onderzoeken, terwijl aan deze resoluties nog immer geen gehoor is gegeven?

Vraag 5
Bent u bereid in het kader van de wereldwijde “Solidarity Day” van 16 september aanstaande waarin de verdwijning van onder andere de politieke opponenten Goncha en Krasovsky herdacht wordt, Wit-Rusland op te roepen zich per direct aan de resoluties van de Verenigde Naties, van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa en van de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa te houden? Bent u tevens bereid Wit-Rusland te sommeren direct een onderzoek te starten naar de verdwijningen in Wit-Rusland danwel in te stemmen met het verzoek van de Raad van Europa om een onafhankelijke commissie onderzoek te laten doen naar het bestaan van politieke gevangenen in Wit-Rusland?

Antwoord

Het is de Nederlandse positie, breed gedeeld in de EU, dat de VN een resolutie over Wit-Rusland dient aan te nemen. De VS overweegt om evenals vorig jaar een resolutie in te dienen in de Algemene Vergadering van de VN over de mensenrechtensituatie in Wit-Rusland. Nederland zal zich er voor inspannen dat de resolutie in duidelijke bewoordingen kritiek op de huidige mensenrechtensituatie bevat, inclusief een referentie aan de positie van journalisten zoals de heer Klimau.

Nederland heeft tijdens de vierde zitting van de VN-Mensenrechtenraad in maart van dit jaar nog opgeroepen tot Wit-Russische medewerking aan een internationaal onderzoek naar de verdwijningen van onder meer de politieke opponenten Gonchar en Krasovsky. Nederland zal deze kwestie in internationaal verband aan de orde blijven stellen.