Beantwoording vragen leden Van Gennip en Ferrier over mensenrechtensituatie op Papoea

Graag bied ik u hierbij, mede namens de minister voor Ontwi kkelingssamenwerking, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door de leden Van Gennip en Ferrier over mensenrechtensituatie op Papoea. Deze vragen werden ingezonden op 8 november 2007 met kenmerk 2070804430.

De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen

Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken, mede namens de heer Koenders, minister voor Ontwikkelingssamenwerking, op vragen van de leden Van Gennip en Ferrier (CDA) over mensenrechtensituatie op Papua.

Vraag 1
Bent u op de hoogte van de ‘urgent appeal’ van TAPOL, een mensenrechten-NGO in Indonesië, inzake de arrestatie van de mensenrechtenactivist Iwanggin Sabar Olif in Jayapura, Papua op 18 oktober jl.?1

Antwoord
Het bericht is mij bekend.

Vraag 2
Klopt het bericht dat hij naar aanleiding van het versturen van een SMS-bericht is gearresteerd? Acht u het aannemelijk dat hij op arbitraire gronden is gearresteerd en dat de Indonesische autoriteiten communicatie van Indonesische burgers monitoren? Is hier sprake van een incident of past dit in een breder kader van intimidatie van mensenrechtenactivisten in Papua? Zo ja, bent u voornemens om politieke actie te ondernemen? Zo ja, gaat u uw zorgen bilateraal en in EU-verband aan de orde stellen en gaat u de Indonesische autoriteiten aanspreken op een goede rechtsgang voor deze mensenrechtenactivist?

Antwoord
Volgens mij ter beschikking staande informatie houdt de arrestatie van de mensenrechtenactivist Iwanggin Sabar Olif verband met een golf van sms-berichten die in Papoea voor veel onrust hebben gezorgd. Zoals u bekend bracht de Speciale Vertegenwoordiger van de Secretaris-Generaal van de VN inzake de situatie van mensenrechtenverdedigers, Hina Jilani, in juni jl. een bezoek aan Indonesië waarbij zij ook Papoea aandeed. In haar rapport schreef zij onder meer over de mensenrechtensituatie in deze Indonesische provincie. Na haar bezoek zijn berichten in omloop gekomen over vermeende bedreigingen van mensenrechtenverdedigers in Papoea die door middel van sms-berichten worden geïntimideerd. De mensenrechtensituatie in Papoea, incl. de positie van mensenrechtenverdedigers, wordt regelmatig bij de Indonesische autoriteiten aan de orde gesteld, zowel bilateraal als in EU-verband. Recentelijk heeft in Jakarta een EU-démarche plaatsgehad waarin de Indonesische regering geinformeerd werd over het actieve ondersteuningsbeleid van de EU inzake mensenrechtenverdedigers. Ook heeft de EU tijdens de Derde Commissie van de Algemene Vergadering van de VN zorg uitgesproken over de situatie van mensenrechtenverdedigers in o.a. Indonesië. Momenteel wordt in EU-kader gewerkt aan een intensivering van de implementatie van de ‘EU Guidelines for the protection of human rights defenders’ in Indonesië.

Vraag 3
Op welke manier kunt u deze mensenrechtenactivist concreet bijstaan, zoals u als ambitie uitspreekt in de mensenrechtenstrategie?2

Antwoord
Vanuit Jakarta volgen de landen van de Europese Unie de ontwikkelingen ten aanzien van de mensenrechten en (individuele) mensenrechtenverdedigers, inclusief de zaak van de heer Olif, nauwgezet. Door de EU worden in dit kader regelmatig démarches uitgevoerd bij de Indonesische autoriteiten. Zo heeft het Portugese Voorzitterschap onlangs nog, namens de lidstaten en de Commissie, tegenover de Indonesische regering zijn zorg uitgesproken over de positie van mensenrechtenverdedigers. U kunt er van verzekerd zijn dat deze kwestie ook in bilaterale contacten met mijn Indonesische collega de volle aandacht heeft.

1: www.tapol.org
2: Kamerstuk 31 263, nr. 1