Beantwoording vragen lid Peters over het uitgelekte handboek voor genvangenisbewaarders in Guantánamo Bay

Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Peters over het uitgelekte handboek voor gevangenisbewaarders in Guantánamo Bay. Deze vragen werden ingezonden op 16 november 2007 met kenmerk 2070804960.

De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen

Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken op vragen van het lid Peters (GroenLinks) over het uitgelekte handboek voor gevangenisbewaarders in Guantanamo Bay.

Vraag 1
Bevestigt u de authenticiteit van de uitgelekte 1) handleiding ‘Camp delta standard operating procedures’, waarin aangegeven wordt hoe er moet worden omgegaan met de op Guantanamo Bay gedetineerde terrorismeverdachten? Zo ja, wat vindt u ervan dat er een officieel Amerikaans voorschrift bestaat om verdachten welbewust te isoleren om hun afhankelijkheid van de bewaarders te stimuleren en het Rode Kruis en andere non-gouvernementele welzijnsorganisaties weg te houden van verdachten?

Vraag 2
Deelt u de mening dat hiermee essentiële internationale rechtswaarborgen voor gedetineerden worden geschonden? Zo ja, bent u bereid om onmiddellijk in de meest krachtige bewoordingen tekst en uitleg te eisen van de Amerikaanse overheid en te eisen dat aan dergelijke praktijken onmiddellijk een einde wordt gemaakt door de gevangenis op Guantanamo Bay te sluiten?

Antwoord
Ik heb kennisgenomen van het op internet gepubliceerde document. Ik kan de authenticiteit noch de actualiteit ervan niet definitief bevestigen en wil derhalve niet over de gedetailleerde inhoud van het document speculeren.

Het ICRC speelt wereldwijd een belangrijke rol bij het monitoren van de omstandigheden waaronder gedetineerden uit gewapende conflicten worden vastgehouden. Op grond van het oorlogsrecht heeft het ICRC recht op ongehinderde toegang tot dergelijke gevangenen. Het ICRC betracht over deze monitoring strikte vertrouwelijkheid, ook ten opzichte van regeringen van andere landen. Indien er onverhoopt problemen zijn of waren met de toegang tot gedetineerden op Guantánamo Bay, is het primair aan het ICRC om de problematiek binnen deze vertrouwelijke kaders met de Amerikaanse regering op te nemen.

De Nederlandse regering heeft, zoals bekend, zwaarwegende bezwaren van principiële aard tegen de juridische grondslag van de detentie van terrorismeverdachten op Guantánamo Bay. Zowel bilateraal als in EU-verband worden de VS hier bij voortduring op aangesproken. Meer specifiek is daarbij ook aangedrongen op toegang tot individuele gedetineerden op Guantánamo Bay voor VN-rapporteurs. Deze werken namelijk wel openbaar en kunnen hun inzichten publiekelijk kenbaar maken. Deze toegang is als bekend echter nooit verleend.

1) www.wikileaks.org