Beantwoording vragen van het lid Ten Broeke over de bereikte overeenstemming over het Galileo-project
Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Ten Broeke over de bereikte overeenstemming over het Galileo-project. Deze vragen werden ingezonden op 3 december 2007 met kenmerk 2070805840.
De staatssecretaris voor Europese Zaken,
Frans Timmermans
Antwoorden van de heer Timmermans, staatssecretaris voor Europese Zaken, op vragen van het lid Ten Broeke (VVD) over de bereikte overeenstemming over het Galileo-project.
Vraag 1
Is het waar dat de Nederlandse regering, bij haar eenzijdige inzet op herprioritering binnen de onderzoeks- en ontwikkelingsfondsen 1), aanvankelijk gekant was tegen het overhevelen van fondsen uit het overschot op de landbouwsubsidies naar het (inmiddels financieel geaccordeerde) Galileo-project? 2)
Antwoord
Nederland hecht sterk aan het financieel disciplinerende karakter van de Financiële Perspectieven. Nederland is altijd van mening geweest dat de extra benodigde financiële ruimte ten behoeve van Galileo gevonden diende te worden door middel van herschikking van middelen binnen de kaders van de Financiële Perspectieven zoals overeengekomen in de Europese Raad van december 2005. Daarbij diende wel rekening gehouden te worden met programma’s waar Nederland grote waarde aan hecht.
Vraag 2
Zo ja, hoe kunt u dan uw tevredenheid uitspreken met het uiteindelijk genomen besluit, terwijl 1,6 miljard euro voor het Galileo-project uit de landbouwfondsen van de EU zullen worden gehaald en slechts 0,4 miljard 3) in de vorm van herprioritering binnen de onderzoeks- en ontwikkelingsfondsen zal worden betaald?
Antwoord
Met betrekking tot het bereikte akkoord over de financiering van Galileo (en het EIT1) en de appreciatie daarvan verwijs ik gaarne naar mijn Kamerbrief over de Begrotingsraad d.d. 23 november 2007 van 3 december jl.
Vraag 3
Betekent het genomen besluit een verschuiving van prioriteiten namelijk van investeringen in landbouw naar investeringen in kennis, zoals al lange tijd wordt bepleit door Commissievoorzitter Barroso? 4) Deelt de Nederlandse regering deze voorkeur van de Commissievoorzitter?
Antwoord
De financiering voor Galileo komt uit onderuitputting van de landbouwuitgaven in 2007. De landbouwuitgaven zijn door de financieringsconstructie dus niet afgenomen. Van een verschuiving van prioriteiten is derhalve geen sprake. De nu gevonden oplossing heeft geen gevolgen voor de plafonds van de landbouwuitgaven in 2008 en daaropvolgende jaren. Het akkoord is over de jaren budgetneutraal. Commissievoorzitter Barroso heeft op 12 september 2007 het startschot gegeven voor de EU-begrotingsherziening, de Review, met de presentatie van een zogenaamd ‘issues paper’ (Reforming the Budget, Changing Europe). Het papier is bedoeld voor brede maatschappelijke consultatie. Het kabinet overweegt om volgend jaar op het ‘issues paper’ te reageren. Medio 2008/2009 zal de Commissie op basis van de maatschappelijke consultatie waarschijnlijk met voorstellen komen richting de Raad. Nederland zal dan zijn standpunt nader bepalen, maar heeft zich tot nu toe altijd uitgesproken voor een verdere modernisering van de EU-begroting.
Vraag 4
Kunt u aangeven wat er volgens u is overgebleven van de door u gewenste harde garantie "..dat mogelijke verdere kostenoverschrijdingen (voor het Galileo-project) alleen uit bestaande fondsen kunnen worden opgevangen;"? 5)
Antwoord
Hierbij verwijs ik (wederom) gaarne naar mijn Kamerbrief over de Begrotingsraad d.d. 23 november 2007 van 3 december jl. De opgenomen verklaring dat iedere eventuele vervolgfinanciering van Galileo zou moeten gebeuren binnen het kader van de Financiële Perspectieven 2007-2013 was voor Nederland afdoende.
Vraag 5
Wilt u een nadere toelichting geven op uw bewering dat Duitsland bij het genomen besluit over het Galileo-project met lege handen is blijven staan? 6) Of heeft Duitsland wellicht juist toezeggingen losgekregen over grotere kansen voor Duitse bedrijven om te profiteren van het Galileo-project en heeft commissaris Barrot zich daar zelfs expliciet over uitgesproken? 7) Zo ja, om welke toezeggingen gaat het dan? Zijn wellicht ook al eerder toezeggingen gedaan aan EU-lidstaten die reeds akkoord waren of later aan andere EU-lidstaten die eerst tegen dit project gekant waren en die vervolgens toch akkoord gingen?
Antwoord
Na de Begrotingsraad van 23 november 2007 zou de blokkerende minderheid tegen een voor Nederland ongunstig financieringsvoorstel, zoals de Commissie dat eerder overeengekomen was met het Europees Parlement, verdwijnen. Met een verwijzing naar de in het verschiet liggende conclusies van de Transportraad van 29 en 30 november en een gunstiger akkoord met betrekking tot de financiering op tafel, heeft Nederland toen besloten om, samen met andere gelijkgezinde lidstaten, zijn positie te gelde te maken. De voor Nederland belangrijkste punten zijn naar tevredenheid opgenomen in de Raadsconclusies van de Transportraad van 29 en 30 november 2007.
Vraag 6
Heeft u bij uw instemming met de realisering van het Galileo-project bedongen dat ook het Nederlandse bedrijfsleven zal profiteren van dit project? Zo ja, welke toezeggingen zijn in dat kader gedaan en hoe realistisch zijn deze? 8) Of kan slechts worden vastgesteld dat Nederlandse bedrijven ‘een gooi mogen doen’ naar de orders in het kader van het Galileo-project? 9) Welke rol zal Estec in Noordwijk gaan spelen bij de realisatie van het Galileo-project?
Antwoord
Op aandringen van onder andere Nederland werd overeengekomen dat het niveau van subcontracting bij Galileo minimaal 40% zal zijn. Dit is gunstig voor het Nederlandse bedrijfsleven en zorgt ervoor dat niet alle grote ruimtevaartbedrijven in Europa (waarvan er geen één Nederlands is) al het werk naar zich toe kunnen trekken en dat zij een gedeelte verder moeten uitbesteden. Aanbesteding draagt verder bij aan een zo kostenefficiënt mogelijke financiering van Galileo. Zoals u weet is ESTEC in Noordwijk de grootste ESA-vestiging en het technische hart van de ESA-organisatie. Er bestaat een gerede kans dat deze vestiging, die al een Galileo-afdeling heeft, zal worden uitgebreid.
Vraag 7
Wilt u de Kamer informeren over de wijze waarop in de komende tijd de orders inzake het Galileo-project worden verdeeld, over de conformiteit daarvan met de bestaande Europese aanbestedingsregels en over de mate waarin ook het Nederlandse bedrijfsleven van die orders profiteert?
Antwoord
In zijn conclusies van 30 november heeft de Transportraad aangegeven dat de aanbesteding zal plaatsvinden in zes grote werkpakketten. Ondernemingen zullen ieder slechts op maximaal twee pakketten mogen bieden. De winnaars van de tenders zullen minimaal 40% van het werk moeten uitbesteden in subcontracting (aan firma’s die geen band hebben met de winnaar van de tender). Deze bepaling is in lijn met de EU-aanbestedingsregels. Zoals hierboven in antwoord op vraag 6 werd aangegeven is deze bepaling gunstig voor het Nederlandse bedrijfsleven. De bepaling zal in de komende tijd verder worden uitgewerkt, onder andere in de overeenkomst tussen de Europese Commissie en ESA. Nederland zal zich ook bij de uitwerking van de Raadsconclusies blijven inzetten voor de belangen van het Nederlandse bedrijfsleven. Het Nederlandse bedrijfsleven heeft zich in de ontwikkelingsfase overigens gepositioneerd en heeft daardoor een goede uitgangspositie om ook voor de bouwfase van Galileo opdrachten te verwerven.
Vraag 8
Kan het akkoord over het Galileo-project er volgens u toe leiden dat de Europese Unie in de toekomst een eigen star wars-capaciteit zal ontwikkelen? Zo ja, wat is uw opvatting daarover?
Antwoord
Het Europese programma Galileo is een civiel systeem onder civiele controle. Conform het Nederlandse en EU-beleid zal Galileo in technisch en financieel opzicht gericht blijven op civiele toepassingen.
1) Zie http://www.nu.nl/news/1094123/30/rss/Geen_extra_Nederlands_geld_voor_Galileo.html enz.
2) Vgl. ook NRC-Handelsblad, 24 november 2007.
3) Zie http://www.consilium.europa.eu/ueDocs/cms_Data/docs/pressData/en/ecofin/97260.pdf .
4) Zie bijv. www.planet.nl/planet/show/id=118880/contenid=899547/sc=361dda .
5) www.minbuza.nl/nl/organisatie/bewindslieden/staatssecretaristimmermans/web enz.
6) Zie www.minbuza.nl/nl/organisatie/bewindslieden/staatssecretaristimmermans/web enz.
7) Zie www.hln.be/hlns/cache/det/art_667327.html?wt.bron=detailArt .
8) Vgl. de
9) Zie De Telegraaf, 29 november 2007.
1: European Institute of Technology