Kamerbrief inzake geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen (RAZEB) van 23 en 24 juli 2007

Graag bied ik u hierbij, mede namens de Minister van Buitenlandse Zaken en de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking, de geannoteerde agenda aan van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen van 23 en 24 juli 2007.

De staatssecretaris voor Europese Zaken,

Drs. F.C.G.M. Timmermans

Geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen (RAZEB) van 23 en 24 juli 2007

Algemene Zaken

Vierde Cohesierapport over economische en sociale cohesie in de EU
De Commissie zal in de Raad het Vierde Cohesierapport over economische en sociale cohesie presenteren dat zij op 30 mei 2007 heeft uitgebracht. De Commissie gaat in dit rapport in op de vooruitgang die geboekt is ten aanzien van economische en sociale samenhang en de bijdrage van de EU daaraan.

In tegenstelling tot het Derde Cohesierapport, dat een vooruitblik bood naar het cohesiebeleid onder de nieuwe Financiële Perspectieven (2007-2013), komt dit rapport vlak na de start van de nieuwe programma’s. Het biedt vooral een duiding van de huidige economische, sociale en territoriale situatie van de Europese Unie. Het rapport geeft een gedetailleerde analyse van de positie van de regio's, wat BBP, productiviteit en werkgelegenheid betreft. Daarnaast biedt het rapport een overzicht van het effect van het cohesiebeleid in de voorgaande periode (2000-2006). Voorts wil de Commissie met dit rapport ook al een discussie starten over het cohesiebeleid in de toekomst (na 2013). Zo worden alvast een aantal vragen gesteld om de discussie op gang te brengen.

Externe Betrekkingen

WTO /DDA (Doha Development Agenda)
Commissaris Mandelson zal de RAZEB informeren over de stand van zaken in de WTO-Doha besprekingen sinds het mislukken van het G4 overleg te Potsdam eind juni. EU handelsministers zullen elkaar treffen tijdens een diner voorafgaande aan de RAZEB. Na het mislukken van het G4 overleg heeft DG WTO Lamy het initiatief naar zich toegetrokken teneinde het multilaterale proces gaande te houden. De voorzitters van de Geneefse onderhandelingsgroepen over landbouw en Non Agriculture Market Access, zullen naar verwachting medio juli nieuwe teksten presenteren waarin daadwerkelijk (de contouren van) modaliteiten worden geschetst. In dat geval zal de Commissie tijdens deze RAZEB een eerste appreciatie van deze teksten kunnen geven.

Oekraïne
De Raad spreekt over de voorbereiding van de EU-Oekraïne Top in Kiev op 14 september a.s.. Er zijn geen raadsconclusies voorzien. Tijdens die Top zullen de binnenlandspolitieke ontwikkelingen in Oekraïne, de EU-Oekraïense betrekkingen (onderhandelingen over een nieuw en versterkt Partnerschapsakkoord) alsmede een aantal onderwerpen van gemeenschappelijk belang (Moldavië, Wit-Rusland, Centraal-Azië, en Kosovo) aan bod komen. Tijdens de Top zal voorts worden ingegaan op de samenwerking op het terrein van justitie en veiligheid. Nederland zal er op aandringen dat het Portugese voorzitterschap en SG/HV Solana de nadruk leggen op het belang dat de EU hecht aan een vrij en eerlijk verloop van de komende parlementsverkiezingen op 30 september a.s. Voorts is Nederland van mening dat de EU in Kiev zou moeten pleiten voor voortgang in de constitutionele hervormingen en versterking van de rechtsstaat.

Sudan/Darfur
De Raad zal een discussie voeren over Sudan, met name over verschillende mogelijkheden voor intensivering van EU-activiteiten ter verbetering van de humanitaire en veiligheidssituatie in en rondom Darfur. Het Voorzitterschap zal hierover ontwerp-Raadsconclusies opstellen.

De veiligheidssituatie in Darfur blijft onverminderd zorgwekkend. Hoewel in een aantal gebieden de situatie in de afgelopen periode relatief rustig is gebleken, gaat elders de strijd tussen rebellenbewegingen en het Sudanese regeringsleger door. Ook blijven Arabische milities actief en zijn er vooral in Zuid-Darfur gevechten met een tribale achtergrond. Ook de criminaliteit neemt toe, vooral de berovingen van voertuigen van hulpverleners. De missie van de Afrikaanse Unie in Sudan (AMIS) wordt steeds verder beperkt in haar bewegingsvrijheid.

Op 12 juni jl. stemde de Soedanese regering ten lange leste formeel in met de komst van een hybride AU/VN-vredesmacht die volgens haar bij voorkeur - maar niet exclusief - door Afrikaanse eenheden zou moeten worden bemand. Mede in het licht van de schrijnende humanitaire en veiligheidssituatie is het van belang dat nu snel voldoende gekwalificeerde troepen worden ontplooid en VN-financiering zeker wordt gesteld. De verwachting is dat het nog zes tot twaalf maanden zal duren voordat de hybride macht operationeel zal zijn. Tot die tijd blijft financiële steun aan AMIS onontbeerlijk.

Om het politieke onderhandelingsproces naar een nieuw vredesproces vlot te trekken, hebben de Speciale Gezant van de VN (Jan Eliasson) en de Speciale Vertegenwoordiger van de AU (Salim Ahmed Salim) op 8 juni jongstleden een ‘roadmap’ opgesteld. Het is van belang dat de roadmap spoedig wordt geïmplementeerd en de AU en de VN leiderschap tonen. Nederland blijft nauw betrokken bij het politieke proces door het AU/VN-initiatief te ondersteunen en aan te dringen op een snelle implementatie van de ‘roadmap’.

Nederland blijft bezorgd over de situatie in Darfur en acht de voortgang in zowel het politieke als het veiligheidsproces onvoldoende. De instemming van de Sudanese regering met de hybride missie is positief, maar mag niet afleiden van het bewerkstelligen van de eigenlijke doelen: 1) een effectief staakt-het-vuren; 2) verbetering van de humanitaire toegang; 3) hervatting van het politieke proces en 4) daadwerkelijke ontplooiing van de hybride AU/VN-missie. De druk op de Sudanese regering en andere partijen die het vredesproces dwarsbomen, dient dan ook gehandhaafd te blijven en bij gebrek aan voortgang dienen sancties te volgen.

Westelijke Balkan
De Raad zal door de EU-leden van de VN-Veiligheidsraad worden geïnformeerd o ver de meest recente ontwikkelingen rond een nieuwe resolutie inzake Kosovo. Er zal worden gesproken over hoe de impasse in de onderhandelingen in New York kan worden doorbroken. Rusland blijft zich vooralsnog op het standpunt stellen niet in te kunnen stemmen met een oplossing op basis van de Ahtisaari-voorstellen die niet door Pristina en Belgrado wordt gedragen. Nederland zal in de discussie het belang van een eensgezinde EU-stem ten aanzien van het statusproces blijven benadrukken. Het Voorzitterschap zal geen ontwerpconclusies opstellen.

MOVP (Midden Oosten Vredes Proces)
De Raad zal spreken over de recente ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Daarbij zullen met name de positie van het Palestijnse interim-kabinet van premier Fayad, de situatie in de Gazastrook en de wijze waarop de internationale gemeenschap en Israël de huidige interim-regering kunnen steunen aan de orde komen. De door Israël toegezegde vrijlating van Palestijnse gevangenen en het vrijgeven van Palestijnse belastinggelden en internationale financiële steun voor de interim-regering zijn in dit verband stappen in de goede richting.

Dienaangaande zal tevens worden gesproken over de benoeming van oud-premier Tony Blair als speciaal vertegenwoordiger van het Kwartet en diens mandaat, dat vooral is gericht op het bevorderen van Palestijnse bestuurscapaciteit en economische ontwikkeling.

Daarnaast blijft het van essentieel belang dat er een politiek perspectief voor met name de Palestijnen wordt gecreëerd. Het Kwartet dient in Nederlandse ogen een actievere rol te spelen bij het opstarten van een politiek onderhandelingsproces, waarbij het bereiken van een tweestaten-oplossing uitgangspunt dient te zijn. Het Arabische vredesinitiatief dient onderdeel uit te maken van een dergelijk proces. Er zijn raadsconclusies voorzien.

Iran
De Raad zal zich buigen over de stand van zaken in het Iraanse nucleaire dossier. Het gesprek dat de Hoge Vertegenwoordiger van de EU Solana op 23 juni j.l. in Lissabon voerde met Iran´s hoofdonderhandelaar in het nucleaire dossier, Ali Larijani, heeft niet tot een doorbraak geleid. Wel is overeengekomen dat - indien in de weken na het gesprek sprake zou zijn van positieve ontwikkelingen - een volgende ontmoeting op korte termijn zal plaatsvinden. Een datum voor nieuwe besprekingen is evenwel nog niet bepaald. Op 11 juli jl. reisde een IAEA-delegatie onder leiding van Plaatsvervangend Directeur Generaal, Olli Heinonen, naar Teheran om een Iraans ‘plan de campagne’ te bespreken dat gericht is op beantwoording van de uitstaande vragen van het IAEA over het nucleaire programma van Iran. Nederland blijft de politieke en diplomatieke inspanningen steunen om door onderhandelingen een oplossing voor het nucleaire vraagstuk te vinden. De Raad zal hierover Raadsconclusies aannemen.

Libië
De Raad zal mogelijk spreken over het lot van de vijf Bulgaarse verpleegsters en de Palestijnse arts-assistent. Het Libische Hooggerechtshof handhaafde op 11 juli het doodvonnis van 19 december 2006. De Nederlandse regering veroordeelt deze uitspraak, maar spreekt tegelijkertijd de hoop uit dat het vonnis op zeer korte termijn zal worden herzien door de Hoge Juridische Raad (uitspraak naar verluidt voorzien op 16 juli a.s.).

Mensenrechten in de strijd tegen internationaal terrorisme/Rapport Raad van Europa
Onder het agendapunt ‘diversen’ zal worden gesproken over het rapport van de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa inzake geheime CIA-vluchten en geheime detentiecentra. Dit onderwerp is op verzoek van Nederland geagendeerd teneinde uitvoering te geven aan het verzoek van Uw Kamer, zoals verwoord in de motie Pechtold c.s. van 3 juli jl.

-----------------

Opening Intergouvernementele Conferentie inzake het EU-hervormingsverdrag
In de marge van de RAZEB zal de Intergouvernementele Conferentie (IGC) worden geopend. Op grond van artikel 48 van het EU-Verdrag dient de Raad, na raadpleging van het Europees Parlement, de Europese Commissie en - in dit geval - van de Europese Centrale Bank, gunstig te adviseren over het bijeenkomen van de IGC. Het voorzitterschap organiseert daartoe een korte, ceremoniële bijeenkomst om de IGC officieel te openen. Een inhoudelijke bespreking wordt daarbij niet geëntameerd. Het Voorzitterschap presenteert daar de ontwerpamendementen op de bestaande EU-verdragen op grond van het in de ER van 21-23 juni jl. vastgestelde mandaat. Deze tekst zal worden uitgewerkt in een werkgroep van juridische experts uit de lidstaten. Zij beginnen hun werkzaamheden in juli, direct na de RAZEB, en zullen na het zomerreces het werk voortzetten. Het streven van het Voorzitterschap is erop gericht het werk van deze groep experts tijdig af te ronden, dat wil zeggen voor de informele bijeenkomst van regeringsleiders en staatshoofden op 18-19 oktober 2007 in Lissabon.