Kamerbrief inzake Geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen van 22 en 23 januari 2007
Graag bied ik u hierbij, mede namens de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking, de geannoteerde agenda aan van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen van 22 en 23 januari 2007.
De Minister van Buitenlandse Zaken,
Dr. B.R. Bot
Geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen (RAZEB) van 22 en 23 januari 2007.
Algemene Zaken
Lissabon strategie: voortgangsrapport
De Commissie zal tijdens de RAZEB een korte presentatie geven van haar jaarlijkse voortgangsrapport ten behoeve van de Voorjaarsraad. Het voortgangsrapport is op 12 december 2006 gepubliceerd. Het Duitse voorzitterschap heeft geen inhoudelijke discussie voorzien.
De Commissie is positief over de voortgang van de Lissabon strategie. Alle lidstaten tonen de bereidheid om te hervormen, al zijn er veel variaties in tempo, intensiteit en betrokkenheid bij de hervormingen. Evenals vorig jaar is een aantal kernthema’s en uitdagingen voor de Voorjaarsraad geïdentificeerd en daaraan gekoppelde acties inzake kennis en innovatie, verbetering van het ondernemingsklimaat, arbeidsmarkt, energie en klimaat. Die acties moeten naar de mening van de Commissie in 2007 worden afgerond. In de annex van het rapport worden de beoordelingen van de Commissie van de voortgangsrapporten van de lidstaten gepubliceerd. Dit jaar stelt de Commissie landenspecifieke aanbevelingen voor per lidstaat. De beoordeling van het Nederlandse voortgangsrapport is positief. De Commissie heeft slechts één aanbeveling en die houdt in dat in Nederland het arbeidsaanbod verbeterd moet worden voor ouderen, vrouwen en achtergestelde groepen.
Externe Betrekkingen
Europees Nabuurschapsbeleid
De Commissaris voor externe betrekkingen Ferrero-Waldner zal een presentatie geven over de plannen aangaande de versterking van het Europees Nabuursc hapsbeleid waarover in december 2006 een Mededeling is verschenen. De Mededeling bevat een aantal ideeën van de Commissie ter intensivering van de economische ontwikkeling, stabiliteit en goed bestuur in de buurlanden van de Unie. Nederland verwelkomt in algemene zin de verdere versterking van het Europees Nabuurschapsbeleid en ziet de binnenkort te verwachten uitwerking van de verschillende ideeën door de Commissie met belangstelling tegemoet.
Westelijke Balkan
De Raad zal spreken over de betrekkingen met Servië en de statusoplossing ten aanzien van Kosovo mede naar aanleiding van de verkiezingen in Servië op zondag 21 januari a.s.. De Speciaal Vertegenwoordiger van de VN Ahtisaari is van plan eind januari / begin februari zijn plannen te presenteren in achtereenvolgens de Contactgroep voor Kosovo, in Belgrado, in Pristina en in de VN Veiligheidsraad. Nederland zal tijdens de Raad vooral de noodzaak van eenduidige steun van de Unie voor de statusoplossing benadrukken. Daarnaast zal het afsluiten van een Europees partnerschap met Montenegro worden verwelkomd.
MOVP (Midden-Oosten Vredesproces)
De Raad zal de recente ontwikkelingen in het Israëlisch-Palestijnse conflict bespreken, mede in het licht van het toenemende intra-Palestijnse geweld, de ontmoeting tussen Olmert en Abbas op 23 december 2006 en de recente Israëlische aankondiging een nederzetting in de Jordaanvallei uit te breiden ten behoeve van voormalige kolonisten uit de Gazastrook. De Raad zal bezien hoe de EU, mede in het kader van de eerstvolgende Kwartet-bijeenkomst, het vredesproces in positieve zin kan beïnvloeden. Uitgangspunt zal daarbij zijn dat hervatting van Israëlisch-Palestijns overleg noodzakelijk is om nieuw momentum te creëren.
De Raad zal voorts spreken over Libanon, mede in het licht van de Libanon-conferentie die op 25 januari in Parijs zal plaatsvinden. Op de agenda van deze conferentie staan onder andere stabilisering van de politieke situatie en hulp bij de wederopbouw.
Hoge Vertegenwoordiger Solana zal verslag doen van zijn recente bezoek aan de regio.
Iran
De Raad zal de stand van zaken ten aanzien van het Iraanse nucleaire dossier bespreken. Hierbij zal aandacht worden besteed aan de implementatie van resolutie 1737 over het nucleaire programma van Iran, die op 23 december 2006 door de VN Veiligheidsraad is aangenomen. Het Duitse voorzitterschap streeft er naar een begin te maken met een meer strategische discussie over het algehele EU-beleid ten aanzien van Iran. Het ligt in de rede dat daarbij het nucleaire dossier, de mensenrechtensituatie in Iran, de positie van het maatschappelijk middenveld en de rol van Iran in de regio en hun onderlinge samenhang worden besproken. Raadsconclusies zijn voorzien.
Irak
Het is nog niet duidelijk of de Raad, mede in het licht van de nieuwe strategie van president Bush, ook over Irak zal spreken. Om de veiligheidssituatie te verbeteren wil de Amerikaanse president op korte termijn de bestaande troepenmacht in Irak met ruim 20.000 manschappen uitbreiden. Daarnaast wordt een aanvullend bedrag van 1 miljard dollar beschikbaar gesteld voor herstel van de Iraakse economie. Tegelijk wordt de druk op de regering in Bagdad opgevoerd om noodzakelijke beslissingen te nemen op politiek, militair en economisch gebied. Nederland is bezorgd over de veiligheidssituatie. Om escalatie te voorkomen is de aanwezigheid van internationale troepen vooralsnog noodzakelijk. Nederland en de EU zullen de wederopbouw en stabiliteit in Irak blijven ondersteunen. Er zijn geen raadsconclusies voorzien.
Soedan
De bespreking door de Raad van Soedan/Darfur zal in het licht staan van de verslechterde humanitaire- en veiligheidssituatie in Darfur, voortzetting van financiële ondersteuning aan de missie van de Afrikaanse Unie (AMIS) en de VN-ondersteuning van AMIS. Tevens zal de situatie in de bredere regio worden besproken, waarbij ook de ontwikkelingen in Tsjaad aan de orde zullen komen. Raadsconclusies zijn voorzien.
De veiligheidssituatie in Darfur blijft zorgelijk. De regering van Soedan voert nog steeds luchtbombardementen uit in Darfur en ook aanvallen van milities en rebellen gaan door. Dit geweld hindert de humanitaire hulpverlening in de regio. Tegelijkertijd lijkt er een positief momentum te zijn ontstaan door de acceptatie door president Bashir van een VN-rol in Darfur en het door VS-gouverneur Richardson bemiddelde staakt-het-vuren. De komende periode zal moeten uitwijzen of partijen zich hieraan daadwerkelijk gecommitteerd voelen. Tevens blijft voortzetting van financiële steun van de EU en anderen aan AMIS onontbeerlijk voor de transitie naar een nieuwe missie. Tegen deze achtergrond zal Nederland streven naar scherpe veroordelingen door de Raad van het voortdurende geweld en maakt Nederland zich samen met internationale partners sterk voor een spoedige implementatie van de VN-ondersteuningspakketten aan AMIS, uitmondend in de hybride AU/VN-missie. Met de brief van president Bashir aan de SGVN van 23 december 2006 lijkt de Soedanese regering op dit terrein een constructievere houding aan te nemen.
De Raad zal tevens spreken over de situatie in Tsjaad, mede in het licht van de interactie met het conflict in Darfur. Nederland volgt nauwgezet de VN-inspanningen om een effectieve VN-missie op te zetten in het grensgebied tussen Soedan/Darfur, Tsjaad, en de Centraal Afrikaanse Republiek om ‘spillover’ van het conflict in Darfur te stoppen en regionale stabiliteit te bevorderen. Ten aanzien van de binnenlandse politieke ontwikkelingen in Tsjaad staat Nederland positief tegenover een nieuwe EU- troika-missie naar N’djamena. Deze missie is gericht op het bevorderen van een brede politieke dialoog tussen regering en politieke oppositie, waarbij ook de regionale situatie wordt meegenomen.
Somalië
De discussie over Somalië zal zich richten op de slechte veiligheidssituatie, het proces van verzoening en de mogelijkheden voor EU-steun aan Somalië. Er worden raadsconclusies voorzien. Nederland zal het belang benadrukken van stabilisatie van de situatie in Somalië, mede met behulp van een internationale vredesmacht. De EU dient bij de overgangsregering aan te dringen op een zo inclusief mogelijk proces van verzoening en herstel in Somalië. Tevens zal Nederland bepleiten dat de EU zich blijft inspannen voor verbetering van de humanitaire situatie in Somalië.
De situatie in Somalië is instabiel en kenmerkt zich door ingewikkelde interne clancoalities en complexe verhoudingen met de regio. In internationaal kader bestaat overeenstemming over het feit dat op korte termijn de situatie dient te worden gestabiliseerd door het starten van serieuze vredesonderhandelingen tussen alle betrokken partijen. Een door alle partijen geaccepteerde internationale vredesmacht onder VN- of AU-vlag kan hieraan een belangrijke bijdrage leveren door te zorgen voor een stabiele veiligheidssituatie. Tevens moet gewerkt worden aan een duurzame politieke oplossing op basis van een inclusieve dialoog tussen vertegenwoordigers van alle bevolkingsgroepen in Somalië.
Libië
De Raad zal spreken over het doodvonnis voor de Bulgaarse verpleegkundigen en de Palestijnse co-assistent dat op 19 december 2006 door een Libisch gerechtshof werd opgelegd. De Raad zal nader bepalen welke stappen in dit kader genomen kunnen worden. Uitgangspunt daarbij is tot een rechtvaardige en humanitaire oplossing te komen.
Extern energiebeleid
De Commissie zal een presentatie geven over de externe elementen van haar recente voorstellen voor het energie- en klimaatbeleid van de EU. Aan de bestaande lijst van prioriteiten (post-2012 klimaatregime, nabuurschaps-energier elaties, relatie externe energieleveranciers, relatie grote consumentenlanden, ontwikkeling financiële instrumenten, verbetering investeringsklimaat, nucleaire veiligheid) wil de Commissie een tweetal nieuwe prioriteiten toevoegen:
- een partnerschap tussen de EU en Afrika op energiegebied;
- een internationale overeenkomst op het gebied van energie-efficiëntie.
Het energiepartnerschap met Afrika moet gezien worden in het licht van de groeiende rol van Afrika als energieleverancier en het potentieel van het continent. Doel is een dialoog op gang te brengen op het hoogste niveau. Gelet op de noodzaak van diversificatie in de Europese energie-aanvoer acht Nederland dit een belangrijk initiatief.
De beoogde internationale overeenkomst inzake energie-efficiëntie zou in 2008 moeten worden gesloten tussen de OESO-landen en belangrijke landen als China, India en Brazilië. Doel is een verbod op producten die niet voldoen aan bepaalde minimumnormen van energie-efficiëntie alsmede een gemeenschappelijke strategie voor energiebesparing. Gelet op het grote potentieel voor energie-efficiëntie op het terrein van CO2-emissiereductie, acht Nederland dit een belangrijk initiatief, als aanvulling op de inspanningen onder het VN Klimaatverdrag en het Kyoto-protocol.
De mogelijkheid bestaat dat de bespreking van dit agendapunt mede in het teken zal staan van het recente gas- en olieconflict tussen Wit-Rusland en Rusland. Nederland acht het van groot belang dat de lidstaten in het externe beleid met één stem spreken. Nederland benadrukt voorts het belang van bepalingen in een hernieuwde Partnerschaps- en Samenwerkingsovereenkomst die een stabiele en zekere energierelatie met Rusland garanderen.