Randstad Urgent-conferentie

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Dames en heren,

Hartelijk welkom.

“Nederland is het land met het slechtste ondernemersklimaat ter wereld. Er wordt eindeloos vergaderd over deregulering. Maar voor elke regel die ze schrappen, komen er drie terug.”

Die uitspraak, dames en heren, komt uit de mond van Victor Muller. Hij zei het een aantal jaren geleden in een interview.

Het leek ons een goed idee Victor voor deze conferentie uit te nodigen.

Een ondernemer die geen blad voor de mond neemt.
De ‘Pitbull från Holland’ wordt hij in Zweden genoemd, sinds hij begin dit jaar
SAAB overnam van General Motors. En dat geldt als een uiterst positieve kwalificatie!

Victor, ik was zeer onder de indruk van de speech die je hield op 27 januari, in Trollhättan in Zweden, voor de medewerkers van SAAB. Mensen die lange tijd in martelende onzekerheid hadden verkeerd over de toekomst van hun bedrijf en hun baan. Je werd als een held onthaald met een minutenlange ovatie.

Je stond op een podium, in de vrieskou, naast managing director Jan-Åke Jonsson. En je zag de opluchting en de ontroering bij het publiek. Je zei tegen die mensen: “Ik ben enorm onder de indruk van de manier waarop u zich door deze vreselijke periode heeft heen geworsteld. Het is nu tijd voor een nieuwe start. SAAB heeft een toekomst. Dank u wel dat u in die toekomst bent blijven geloven. U bent de toekomst van SAAB!”

Victor, met je huzarenstuk verblufte je vrijwel iedereen.
De sceptische hoofdredacteur van Carros Magazine – Carlo Brantsen – was zelfs genoodzaakt zijn hoed op te eten toen de deal rond kwam, voor het oor van de luisteraars van BNR Nieuwsradio.

Je maakte het ondenkbare waar ondanks de crisis…
Of dankzij de crisis…?

Straks vertel je je verhaal.
Een verhaal dat aantoont dat voor de echte aanhouder elke weg begaanbaar is.

In ieder geval heb je aangekondigd dat je ons de échte, uitgesproken SAAB gaat teruggeven, en daar ben ik ook persoonlijk erg blij mee.
Weg van de middelmaat. Weg van de eenheidsworst. Weer uitgaan van je eigen, unieke kracht. Van het herkenbare SAAB-design; het eigen DNA. Van datgene wat je onderscheidt van anderen. Dáárin zit je meerwaarde en je toekomst.

Ik denk, dames en heren, dat dat ook geldt voor de Randstad.

Weten we het nog? De rinkelende alarmbellen uit 2006 en 2007?
De brandbrief van de Holland 8 over bestuurlijke drukte in de polder.
Het kritische rapport van de OESO over een Randstad die ondermaats presteerde. Een Randstad die zijn potentieel gewoon niet waarmaakte door een cultuur van uitstellen. Van eindeloos emmeren zonder heldere besluiten.

De Randstad als paradijs voor juristen en consultants, maar als moeras voor bewoners en ondernemers, die soms tientallen jaren aan het lijntje werden gehouden.

Dames en heren, ik durf te zeggen dat het ons samen is gelukt de stroeve polderwieken weer in beweging te krijgen.

De resultaten bewijzen dat we op de goede weg zijn. Dat we denkkracht weten te koppelen aan daadkracht. En dat zonder grote bestuurlijke hervormingen en verbouwingen aan het Huis van Thorbecke. We zijn gewoon pragmatisch en doelgericht aan de slag gegaan, met een select aantal projecten.

Bij bestuurlijke besluiten zijn veel partijen betrokken. Met de Crisis- en herstelwet en met de Elverding-aanpak hebben we bereikt dat overheden elkaar niet juridisch beconcurreren.

Maar het gaat om veel méér dan procedures. Het gaat óók om onze bestuurscultuur. Randstad Urgent genereert de druk die nodig is om besluiten te nemen en mijlpalen te halen.

We hebben ruim drie jaar gewerkt met Randstad Urgent.
In die periode hebben we 242 besluiten genomen. Volgens de afspraken die we gemaakt hebben en zonder de vertragingen die we gewend waren. Tot op heden liggen we op schema.
Ik durf te stellen dat we zonder Randstad Urgent niet zover waren gekomen. De manier van werken is mij goed bevallen, en bij u heb ik hetzelfde gemerkt. Reden te meer om te de verworvenheden van Randstad Urgent te koesteren.

We hebben vastgeroeste tegenstellingen doorbroken en vastgelopen projecten vlotgetrokken. Ik denk bijvoorbeeld aan de bereikbaarheid rond Utrecht (herinnert u zich de strijd om Amelisweerd nog?) en aan alternatieven voor bedrijventerreinen in de Hoeksche Waard.

Op tal van locaties zijn de werklieden al concreet aan de slag, en hier en daar zijn ze zelfs al klaar.
· Ga maar kijken op de Tweede Maasvlakte. Het ‘casco’ ligt er al!
· Ga maar kijken in Delft, bij de spoortunnel. Die metro-achtige verbinding tussen Rotterdam en Den Haag gaat er komen.
· Ga maar kijken langs de A12. De flessenhalzen worden grondig aangepakt. Een groot deel van het werk is zelfs al klaar.
· Ga maar kijken aan de Zuid-Hollandse kust, bij Kijkduin en Noordwijk. De zwakke schakels zijn versterkt.
· Ga maar kijken bij Leiden, op de A4 ter hoogte van de Oude Rijn. Nummer 2 in de nationale file-top 50! De brug wordt een aquaduct. Er wordt keihard gewerkt. We lossen dat superknelpunt gewoon op.

We kunnen het samen. We doen het samen. Hoe duvels lastig dat soms ook is. Want zoveel mensen en zoveel belangen en zoveel hoge eisen op een kleine oppervlak, dat valt om de drommel niet mee.

Maar één ding is zeker: Die verlamming van vroeger, dat eeuwige ronddraaien in kringetjes, die eindeloze klompendans rond de hete brij, mag nooit meer terugkomen.

De bestuurlijke duo’s hebben goed gewerkt. Dat blijkt ook uit het onderzoek “Regeren met programma’s” dat professor Arno Korsten heeft verricht. Als de gezamenlijke wil er is, dan is de gezamenlijke weg er ook. Mede dankzij de actieve steun van de ambassadeurs, die er hard aan hebben getrokken.

Ook de samenhang die we hebben aangebracht tussen verschillende belangen, heeft goed uitgepakt. Weg met de kokers en de sectorale oogkleppen! Wonen, werken, bereikbaarheid, natuur, water hebben alles met elkaar te maken, dus die moet je in samenhang beschouwen.

En ook de duidelijkheid die we hebben gecreëerd, is een belangrijke succesfactor. Een besluit om iets niet te doen is net zo goed een besluit! Projecten mogen niet eindeloos in ijle luchtlagen blijven zweven. Als ze niet levensvatbaar zijn, moeten ze worden stopgezet. Ook dáár staat Randstad Urgent voor.

Gemakkelijk was het allemaal niet. Het was knokken voor elke mijlpaal. Niet iedereen heeft altijd voor honderd procent zijn zin kunnen krijgen. Stoom en kokend water waren soms nodig.

Maar het belangrijkste is dat het halen van afspraken de norm is geworden, in plaats van het aanvoeren van excuses om een deadline niet te halen.

Concurrentiekracht is de kurk waarop Nederland drijft.
We mogen ons niet in slaap laten sussen door verhalen dat onze bevolking toch gaat krimpen en dat het allemaal wel een tandje minder kan. De komende decennia komen er nog een miljoen mensen bij. Die moeten ergens wonen en werken. De mobiliteit zal blijven groeien. De dynamiek zal blijven toenemen, in een Randstad die snakt naar oplossingen.

Die urgentie wordt eens te meer duidelijk uit de laatste Randstadmonitor van TNO. Als we kijken naar de groei van het Bruto Regionaal Product, klom de Randstad van de 11de naar de 5de plaats in de ranglijst van Europese regio’s. Dat lijkt hoopgevend. Maar de onderzoekers zeggen er wèl bij dat dat vooral komt omdat andere regio’s een forse terugslag kenden.

Toch zijn er wel degelijk positieve berichten. Zwaluwen die de zomer aankondigen. Ons land wordt steeds aantrekkelijker voor buitenlandse bedrijven, zo blijkt uit onderzoeken van o.a. KPMG en Ernst & Young. Vorig jaar lieten we onze grote Europese concurrenten, en zelfs de VS, achter ons. De kosten voor het opzetten en runnen van een onderneming, maar ook voor energie, transport en distributie, telecommunicatie, bedrijfshuisvesting en arbeid zijn hier behoorlijk concurrerend.

Ondanks de crisis, namen de buitenlandse investeringen in Nederland vorig jaar sterk toe. Met die nieuwe investeringen waren bijna 3000 nieuwe banen gemoeid. Belangrijke internationale spelers (o.a. Petrobras, Danone) breidden hun activiteiten in Nederland uit.

En kijk ook naar de waardering die het World Economic Forum ons geeft. De kwaliteit van onze haveninfrastructuur krijgt een derde plek op de wereldranglijst van het Forum. De kwaliteit van onze luchthaveninfrastructuur krijgt een zevende plek.

Natuurlijk, deze feiten geven niet het hele verhaal. Ondernemers, forensen en bewoners in de Randstad ervaren de positieve tendens nog lang niet altijd in hun dagelijkse leven. Een sterke Randstad draait om meer dan concurrentiekracht. Ook leefbaarheid is essentieel. Er is nog veel, héél veel te doen.

Het programma was bedoeld voor vier jaar. Daar is een klein jaar vanaf gesnoept. We halen dus niet alles wat op de rol staat. Maar één ding staat vast: ik ga, samen met u, dóór met besluiten nemen tot mijn laatste dag als minister. Want we hebben nog de nodige cruciale mijlpalen voor de boeg op het gebied van gebiedsontwikkeling, wegen, OV, woningbouw, groen, bedrijvigheid en water.

Toen Victor Muller begin dit jaar door Pauw en Witteman werd gevraagd naar zijn belangrijkste talent, zei hij ‘doorzettingsvermogen’.
Dat is denk ik onze belangrijkste opdracht. Nooit opgeven. Doorpakken.

Randstad Urgent staat geheel in dat teken. Samen pakken we door voor een sterkere, mooiere Randstad. Een baken van bedrijvigheid met Europese allure.

Dank u wel.