Regels arbeidsmigratie EU-burgers aangescherpt

Het kabinet scherpt de regels aan om de instroom van migranten uit andere EU-landen naar Nederland in goede banen te leiden. De ministers Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Donner van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, en Leers voor Immigratie en Asiel hebben samen met burgemeesters en wethouders van de meest betrokken gemeenten alle regels, de uitvoering daarvan en de samenwerking daarbij onder de loep genomen.

De gezamenlijke conclusies en de afspraken zijn verwerkt in een brief aan de Tweede Kamer die minister Kamp, mede namens de ministers Donner en Leers, vandaag verstuurt. De brief wordt ook naar de gemeenteraden gestuurd.

De aanscherpingen gaan over betere registratie, tegengaan van uitbuiting, aanpak van malafide uitzendbureaus, betere huisvesting en terugkeer naar het eigen land als mensen niet werken. De aanleiding is de toegenomen arbeidsmigratie uit Midden- en Oost-Europa, maar de aanscherpingen hebben betrekking op alle EU-burgers. Er werken naar schatting 200.000 mensen uit deze landen in Nederland. Arbeidsmigranten mogen hier werken, maar het toenemend aantal migranten brengt ook problemen met zich mee: een toenemend beroep op sociale voorzieningen, uitbuiting en overbewoning.

In goede banen leiden arbeidsmigratie EU-burgers

Het kabinet neemt maatregelen om de aanwezigheid en het vertrek van arbeidsmigranten in Nederland in goede banen te leiden. Die zijn erop gericht dat arbeidsmigranten beter weten wat hun rechten en plichten zijn, dat zij zich sneller registreren in hun woonplaats, dat er meer huisvesting komt voor mensen die hier werken maar dat mensen die hier geen werk hebben terug keren naar hun eigen land. De belangrijkste maatregelen:

• Iemand uit Europa die niet in zijn eigen onderhoud kan voorzien, mag niet in Nederland blijven. Hierop wordt strenger getoetst en de regelgeving wordt hier op aangescherpt. Bij arbeidsmigranten uit Europa die hier langer zijn dan drie maanden en geen (uitzicht op) werk hebben, zal het verblijfsrecht worden beëindigd.

• Het kabinet brengt in kaart welke actie in Europees verband moet worden ondernomen om te bewerkstelligen dat de richtlijn vrij verkeer van personen wordt gewijzigd, in die zin dat het verblijfsrecht vervalt indien betrokkene langer dan een jaar, en korter dan vijf jaar, in Nederland heeft gewerkt en onvoldoende bestaansmiddelen heeft en dus ook geen recht heeft op bijstand.

• Het kabinet neemt maatregelen om de bestaande inschrijvingsplicht beter na te laten leven; veel arbeidsmigranten schrijven zich nu niet in bij de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND) of de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA), terwijl zij dat wel moeten. Daarnaast wil het kabinet regelen dat een gemeente al op de eerste dag dat iemand hier werkt over het verblijfsadres van betrokkene beschikt, zodat bijvoorbeeld de huisvesting beter gecontroleerd kan worden.

• Het kabinet gaat corporaties en gemeenten aansporen om afspraken te maken om in het huisvestingsaanbod meer rekening te houden met arbeidsmigranten.

• Het kabinet gaat samen met gemeenten, werkgevers- en werknemersorganisaties, migrantenorganisaties en landen van herkomst de voorlichting waar nodig verbeteren.

• Veelplegers uit andere EU-landen kunnen in Nederland ongewenst vreemdeling worden verklaard en vervolgens Nederland uitgezet worden. Ook als zij schuldig zijn aan ‘lichte’ vormen van criminaliteit, maar de veelpleger een ernstige bedreiging vormt voor de openbare orde en veiligheid.

Problemen en uitwassen stevig aanpakken

Het kabinet neemt maatregelen om bestaande problemen die te maken hebben met arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa aan te pakken:

• Werkgevers die een te hoog percentage van het loon inhouden voor kosten voor, bijvoorbeeld huisvesting of vervoer, worden beboet.

• Het kabinet wijzigt de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) zodat niet-actieve vreemdelingen (uit Europa) die korter dan 3 maanden in Nederland zijn en werkzoekenden niet langer in aanmerking komen voor Wmo-voorzieningen.

• Vreemdelingen (uit Europa en daarbuiten) komen pas in aanmerking voor bijstand en maatschappelijke opvang als hun verblijfsrecht is vastgesteld door de Immigratie- en Naturalisatiedienst. Op dit punt worden de Vreemdelingencirculaire, de Wet werk en bijstand (WWB) en de Wmo aangescherpt.

• Aan de bijstandsuitkering wordt voor een ieder de voorwaarde gekoppeld dat wie de Nederlandse taal niet spreekt, zo snel mogelijk een cursus Nederlands moeten volgen en goed afronden. Niet voldoen aan die voorwaarde leidt tot verlagen of stoppen van de bijstanduitkering.

• Nederland en Polen pakken gezamenlijk malafide uitzendbureaus aan. In Nederland komt een registratieplicht voor uitzendbureaus, met boetes op niet-naleving. Het kabinet wil dat per 1 januari 2012 laten ingaan.

• De minister van BZK wijzigt de Woningwet zodat gemeenten beter op kunnen treden tegen overbewoning.

Conferentie met gemeenten, uitvoerders en andere betrokken organisaties

Minister Kamp organiseert samen met de gemeenten Rotterdam, Den Haag en Westland op 20 april 2011 in Rotterdam een conferentie om de voorgenomen maatregelen met gemeenten, uitvoerders en andere betrokken organisaties zoals woningcorporaties te bespreken. Voor de conferentie zijn ook organisaties van arbeidsmigranten en vertegenwoordigers van de betrokken landen uitgenodigd.