Financieel Jaarverslag van het Rijk: 2010 jaar van crisis en voorzichtig herstel

De wereldwijde financiële en economische crisis heeft in 2010 – net als in 2009 – een zware wissel getrokken op de Nederlandse overheidsfinanciën. Dat blijkt uit het Financieel Jaarverslag van het Rijk (FJR 2010). Toch bevat het jaarverslag ook een positief signaal: het economisch herstel lijkt te zijn begonnen. Voor het Nederlandse huishoudboekje blijft de noodzaak tot bezuinigen echter onverminderd groot.

Minister van Financiën Jan Kees de Jager: “Hoewel we nog niet terug zijn op het niveau van voor de crisis, tonen de cijfers aan dat we de goede weg zijn ingeslagen. Economisch gaat het iets beter, maar de overheidsfinanciën zijn nog lang niet op orde. Om de crisis definitief achter ons te laten, is het uitvoeren van de maatregelen uit het regeerakkoord – de 18 miljard aan besparingen – bittere noodzaak. Door nu in te grijpen schuiven we de rekening niet door naar toekomstige generaties.”

Turbulent
Met een begrotingstekort van € 32 miljard, een negatief EMU-saldo van 5,4 procent van het bruto binnenlands product (bbp), bescheiden economische groei (1,8%) en forse ingrepen gaat 2010 de boeken in als een zeer turbulent jaar. Wel zijn de resultaten iets minder slecht dan de verwachtingen uit de Miljoenennota 2010. Daarmee levert het jaarverslag het bewijs dat Nederland na de zware klap van de crisis aan het begin staat van de weg omhoog.

EMU-saldo en EMU-schuld
Ten aanzien van de twee belangrijkste graadmeters voor overheidsfinanciën (EMU-saldo en EMU-schuld) ging het in 2010 nog niet goed, maar Nederland scoorde ten opzichte van andere Europese landen beter dan gemiddeld. Waar op Prinsjesdag 2009 nog rekening werd gehouden met een negatief EMU-saldo van 6,3 procent bbp, is in 2010 uiteindelijk een begrotingstekort van 5,4 procent bbp gerealiseerd. Een groot gedeelte van deze verbetering is het gevolg van economische groei en stijging van de export, wat resulteerde in minder werkloosheid en meer inkomsten uit belastingen en premies. Ook de EMU-schuld bleek met 62,7 procent bbp enigszins gunstiger dan verwacht. Desondanks zijn in 2010 de criteria uit het Europese Stabiliteits- en Groeipact (max. 3% bbp tekort en 60% bbp schuld) – zoals verwacht – niet gehaald. Om weer op koers te komen is het noodzakelijk dat het in het Regeerakkoord overeengekomen pakket aan maatregelen wordt uitgevoerd.

Rechtmatigheid
Uit het Financieel Jaarverslag van het Rijk blijkt dat het financieel beheer rijksbreed op orde is. De rechtmatigheid van de uitgaven is met ruim 99,5% boven de norm.

Verantwoordingsdag
Minister De Jager zal het FJR 2010 op Verantwoordingsdag, woensdag 18 mei, officieel aanbieden aan de Tweede Kamer. De dag erna is het verantwoordingsdebat. Kijk voor meer informatie over het jaarverslag op www.rijksoverheid.nl en www.rijksbegroting.nl.

Financieel Jaarverslag Rijk 2010 Miljoenennota 2010
EMU-saldo (in % bbp) -5,4% bbp

-6,3% bbp

EMU-saldo (in € bbp) € 32 miljard tekort € 36,5 miljard tekort
EMU-schuld (in % bbp) 62,7% bbp 65,7% bbp
EMU-schuld (in € bbp) € 371 miljard € 381 miljard
Economie 1,8% groei nulgroei
Werkloosheid 5,4% 8%