Voorjaarsnota 2011: Aanzienlijke tegenvallers leiden niet tot extra uitgaven
Ondanks grote financiële tegenvallers, met name in de zorg, is het kabinet erin geslaagd om in 2011 de totale uitgaven niet te laten stijgen. Bovendien gaat het met de overheidsfinanciën iets minder slecht dan verwacht, maar vanwege de grote onzekerheden en risico’s waarschuwt minister van Financiën Jan Kees de Jager voor te veel optimisme. Dat blijkt uit de Voorjaarsnota 2011, die vandaag aan de Tweede Kamer is gestuurd.
Het begrotingstekort en de schuld ontwikkelen zich gunstiger dan verwacht. Toch is het volgens De Jager nog te vroeg om daar conclusies aan te verbinden. 'We mogen ons niet rijk rekenen. De overheidsfinanciën zijn nog lang niet op orde en gezien het nog prille herstel van de economie, de vergrijzing en de risico’s van de Europese schuldencrisis is extra voorzichtigheid op zijn plaats. Bovendien voldoet Nederland ook met deze nieuwe, betere cijfers nog niet aan de Europese normen.'
De Voorjaarsnota meldt voor 2011 een verwacht begrotingstekort van 3,6% van het bruto binnenlands product (bbp); een verbetering van 0,4 procentpunt ten opzichte van het Regeerakkoord. Die bijstelling komt vooral door het aantrekken van de economie, wat resulteert in hogere gasbaten en belastinginkomsten en lagere uitgaven aan rente en werkloosheidsuitkeringen. De EMU-schuld daalt van 66% bbp naar 64%. Voor een belangrijk deel is dat een gevolg van aflossingen door ING en Aegon.
Het begrotingsjaar 2011 wordt gekenmerkt door aanzienlijke tegenvallers. De overschrijdingen doen zich vooral voor binnen de gezondheidszorg (eerstelijnszorg, AWBZ en geestelijke gezondheidszorg), maar ook bij de kinderopvangtoeslag en de arbeidsongeschiktheidsregelingen is het budget niet toereikend. Daartegenover staan ook enkele meevallers, zoals de lagere werkloosheidsuitgaven. Ook zijn er eind vorig jaar al betalingen gedaan voor 2011, waardoor er voor het lopende begrotingsjaar sprake is van een sluitend totaalkader.
Ten aanzien van de hogere zorguitgaven is het niet mogelijk om maatregelen te nemen die in 2011 effect hebben. Voor zorgtegenvallers in de jaren 2012 en verder volgen maatregelen die voor een deel nog voor het zomerreces aan de Kamer worden voorgelegd. De overige maatregelen worden aangekondigd in de Miljoenennota 2012.
De Voorjaarsnota geeft een overzicht van de wijzigingen in de begroting ten opzichte van de Startnota van dit kabinet. Deze bijstellingen zijn gebaseerd op nieuwe macro-economische ramingen van het Centraal Planbureau en inzichten over de begrotingsuitvoering.