Innovaties moeten knelpunten in de zorg wegnemen
Uiteindelijk gaat het er bij vernieuwing van de zorg om dat het een verbetering is, dat het betaalbaar is, dat het in de plaats komt van iets. Dat is cruciaal. We zien nu in de praktijk dat innovaties komen bovenop wat er al is. Er gaat niks weg, er komt alleen maar bij. Daarom wordt innovatie gezien als kostenpost in plaats van oplossing voor veel knelpunten in de zorg. Dat moeten we met z’n allen doorbreken. Die oproep deed minister Schippers toen zij het magazine ‘1001 zorgoplossingen: yes we care’ in ontvangst nam op 29 augustus 2011 in Den Haag.
Beste mensen,
Wat een prachtige verzameling van zorgoplossingen in ‘Yes we care 1001 zorgoplossingen’. Ik heb het magazine gisteravond doorgekeken. Wat een mooi en betrokken initiatief. Mijn complimenten aan FME-CWM dat zij de handschoen zo snel hebben opgepakt en praktisch hebben meegedacht over oplossen van knelpunten in de zorg. Ook namens patiënten in ons land, dank daarvoor.
Iedereen die kijkt naar de technologische oplossingen die er al zijn, maar ook naar de technologische oplossingen waar vandaag de dag aan wordt gewerkt, is het erover eens dat we deze oplossingen in de praktijk moeten brengen. En wel om een aantal redenen:
Omdat zij knelpunten op de arbeidsmarkt oplossen.
Omdat ze de vrijheid en de zelfredzaamheid van de patiënt vergroten.
Omdat een behandeling die een patiënt moet ondergaan minder belastend is.
Omdat de resultaten van een behandeling beter zijn.
En omdat minder kost waardoor de premie betaalbaar blijft. Enzovoort, enzovoort.
Er zijn voorbeelden van vernieuwingen waarvan iedereen vindt dat ze moeten worden doorgevoerd. En toch gebeurt dat niet. Als we dat willen verbeteren, moeten we preciezer kijken naar de zorg. Als we dan kijken naar de manier waarop de zorg is georganiseerd. Hoe de zorg wordt betaald. Dan wordt het veel duidelijker.
Ik loop even wat langs.
Toelating tot het zorgverzekeringspakket vergt dat je kunt aantonen of je product therapeutische meerwaarde heeft en kosteneffectief is. Terecht. Het segment hulpmiddelen en geneesmiddelen dat ten goede komt aan kleine groep patiënt heeft moeite de therapeutische meerwaarde en kosteneffectiviteit aan te tonen. Kleine ondernemers hebben ook die lange adem niet. Daar doe we wat aan, als het hulpmiddel of geneesmiddel veelbelovend is krijgt het een tijdelijke toelating. Gedurende die toelating kan verder onderzocht worden of de therapeutische meerwaarde en kosteneffectiviteit aan te tonen zijn.
Ander voorbeeld. Zorg kent vele regelingen, loketten en subsidies. Met de beste bedoelingen. Ik las in ‘Yes we Care’ al de kritiek van professor Wim Groot hierop. Hoe goed bedoeld ook (maatwerk). Gaan we wat aan doen.
In 2012 is er een Zorginnovatieloket voor burgers en het bedrijfsleven. De regelingen, subsidies en instellingen worden gebundeld om transparantie en kwaliteit te bewerkstelligen.
Er komt een structurele push door topsector Life sciences, over de volle breedte. Er wordt gekeken naar groei, en de belemmeringen worden opgeruimd. De hele wereld heeft hetzelfde nodig: Export! Het allerbelangrijkste – het meest fundamentele – is hoe we de zorg hebben georganiseerd en gefinancierd.
Veel beslissingen worden ingegeven door wáár de risico’s liggen, wie het voordeel krijgt en wie daarvoor de actie moet nemen. Als de risico’s bij de zorgverleners liggen en de baten elders, bijvoorbeeld bij de premiebetaler, is zo’n deal niet gunstig voor de zorgverlener die erover beslist. Als de innovaties die nodig zijn om de meest effectieve en efficiënte en patiëntvriendelijke zorg in te kopen zich niet terugverdienen - ik denk dan natuurlijk aan de zorgverzekeraars – dan doe je het niet. Niets menselijks is de zorg vreemd. We organiseren en financieren de zorg op zo’n manier dat we niet de beste resultaten krijgen, niet voor de patiënt, niet voor de premiebetaler, niet voor de zorgverleners, eigenlijk alleen voor de bureaucratie.
Daarom moet het roer rigoureus om.
Per 2012 bekostigen we de medisch specialistische zorg op prestatie.
Per 2012 verdubbelen we het segment van vrije prijzen van de medisch specialistische zorg van 35 naar 70 procent.
Per 2012 vervalt de macronacalculatie van de zorgverzekeraars.
Het is cruciaal om de zorg te laten werken, om ervoor te zorgen dat: Duurdere behandelingen worden vervangen door nieuwe, betere en goedkopere behandelingen. Dat hulpmiddelen die patiënten meer vrijheid geven, die patiënten zelfredzaam houden, worden opgenomen in de zorg. Ervoor te zorgen dat niet de overheid dat door allerlei procedures bepaalt, maar dat de zorgverzekeraars daar zelf het besluit nemen en ook de risico’s, positief en negatief, dragen.
Ik weet dat dit een hele grote omslag zal betekenen in 2012, maar ik denk dat het onontkoombaar is. Het moet gebeuren. Uitstel kost kwaliteit van leven, geld en patiëntvrijheid. Uiteindelijk gaat het er bij vernieuwing van de zorg om dat het een verbetering is, dat het betaalbaar is, dat het in de plaats komt van iets. Dat is cruciaal. We zien nu in de praktijk dat innovaties komen bovenop wat er al is. Er gaat niks weg, er komt alleen maar bij. Daarom wordt innovatie gezien als kostenpost in plaats van oplossing voor veel knelpunten in de zorg.
Daarom is ons systeem restrictief. Dat moeten we met z’n allen doorbreken. U kunt daar ook bij helpen. Alles moet erop gericht zijn om te vervangen, om ook dingen niet meer te hoeven doen, personeel te besparen, geld te besparen. Om opschaling naar duurdere, ingewikkelde zorg te besparen. Bijvoorbeeld diabetes: ketenzorg in de eerste lijn en niks in de tweede lijn. Toevoegingen zoeken we dan in kwaliteit van zorg, de kwaliteit van leven, zelfredzaamheid, vrijheid.
Het initiatief voor e-health nu: breng alle betrokkenen – zorgverzekeraar, zorgverlener, patiënt - bij elkaar. Hoe zorg je dat e-health niet alleen extra erbij komt, maar ook behandeling, bezoeken etc. overbodig maakt? Hoe vinden we dat, hoe stellen we dat vast, zodat we de financiële verschuivingen van wat je niet meer doet naar e-health financiert? Dat blijkt dus heel moeilijk vast te stellen. Maar het is wel de weg die we moeten nemen.
‘Yes we care’ is een goed begin. Het is nodig om verder te komen. Dank u. Ik roep u op zo te kijken naar de innovaties die u hier heeft opgesteld. Ik hoop en vertrouw op een succesvolle samenwerking.