Persconferentie na ministerraad 14 oktober 2011

Mediatekst | 20-10-2011

RUTTE
Vandaag precies één jaar geleden zijn we begonnen. Toen stond deze ministersploeg op de trappen van Huis ten Bosch. Er is in de media al heel veel over te doen geweest de afgelopen tijd moet ik zeggen en nu ben ik zelf niet zo van de afdeling terugblikken, maar ik dacht misschien - bij gebrek aan ander nieuws - is het goed om dat hier nu toch eens even te gaan doen. We hebben vandaag in de ministerraad geen taart besteld kan ik u melden, zelfs geen gevulde koeken. Dat doen we graag aan het einde in 2015 als we aan de finish staan. Maar ik wil toch wel in een paar woorden iets zeggen over dat eerste jaar en ik hoop u daar ook een plezier mee te doen. Wat mij betreft is het belangrijkste dat we vanaf dag één heel hard aan de slag zijn gegaan. Gewoon hard zijn gaan werken, de agenda hebben opgepakt van wat we beloofd hebben. En we hebben bij de aanvang eigenlijk drie beloftes gedaan. We hebben gezegd in de eerste plaats willen we een kabinet zijn dat de staatsfinanciën op orde brengt. In de tweede plaats willen we ervoor zorgen dat de economische groei in Nederland weer op gang komt. Daarvoor is het ook noodzakelijk om de overheid kleiner te maken. Ten derde, we willen Nederland sterker uit de crisis laten komen en daar hoort ook bij dat je ervoor zorgt dat afspraak weer afspraak is. Grenzen stellen en grenzen handhaven. Dus ook allerlei maatregelen op het terrein van veiligheid en migratie. Ik moet zeggen dat alle ministers en staatssecretarissen met veel enthousiasme en energie aan de slag zijn gegaan. Iedereen is hard bezig om van het eigen beleidsterrein een succes te maken. Alle voorstellen komen inmiddels goed door en de sfeer onderling is goed. Wat mij betreft geldt dan dat resultaten ook niet kunnen uitblijven.
Zo moet ik vaststellen dat bij de eerste Algemene Politieke Beschouwingen van dit kabinet de begroting gelukkig vrijwel ongeschonden door de Tweede Kamer is gekomen. Er is steun voor de andere bezuinigingsvoorstellen die we tot nu toe hebben ingediend.
Er ligt een pensioenakkoord waarmee we ook de oudedagsvoorziening ook voor de toekomst gegarandeerd hebben, terwijl we tegelijkertijd belangrijke besparingen oplopend tot 4 miljard structureel binnenhalen. Ik stel dan ook vast dat als het gaat om het huishoudboekje op orde brengen we behoorlijk op koers liggen.

Ook op het tweede onderdeel, het versterken van het groeivermogen, zijn veel initiatieven genomen. Bijvoorbeeld om meer ruimte te geven aan ondernemerschap. We hebben de topsectoren geïntroduceerd. Maxime Verhagen is nog vorige week bevallen van de green deals. En we werken aan een kleine, krachtige en dienstverlenende overheid, een overheid die zich alleen richt op haar kerntaken, die ruimte laat voor initiatieven van anderen en die niet in de weg zit als je een bedrijf wilt starten, die niet betuttelend is als je een bepaalde manier kiest om je leven in te richten. Wij zijn ook zelf begonnen met die kleine overheid. Minder ministers, minder ambtenaren, minder overheidsgebouwen. En u weet dat er de komende jaren een aantal grote gezichtsbepalende gebouwen leeg komen te staan, zoals het ministerie van Verkeer en Waterstaat, het ministerie van Sociale Zaken en het ministerie van Buitenlandse Zaken. Die gebouwen zullen leegvallen en we gaan zoeken naar een andere bestemming.

En ook op het derde onderdeel, grenzen stellen en grenzen handhaven, zijn de collega’s Opstelten en Teeven, maar ook anderen, bezig met een hele lijst aan maatregelen variërend van grootschalige hervormingen zoals de invoering van de nationale politie tot kleinere maatregelen die in de praktijk het ongenoegen van mensen kunnen wegnemen, zoals het afschaffen van de bonnenquota en de hardere aanpak van hardrijders in woonwijken. Maar toch ben ik er vooral blij om na een jaar vast te kunnen stellen dat veel van de voorstellen van het kabinet een breed draagvlak hebben en dat is voor een minderheidskabinet op zichzelf natuurlijk geen vanzelfsprekendheid.
U weet, voor vier beleidsterreinen hebben wij steun van de gedoogpartner, van de PVV. Het gaat om immigratie, veiligheid, ouderenzorg en de financiën en met de gedoogpartner werken we op al die terreinen goed samen. Maar op alle andere terreinen moeten we gewoon in de Kamer zoeken naar meerderheden en dat is niet alleen maar een rekensommetje maken om te kijken of je aan zo’n meerderheid komt. Dat heeft er ook mee te maken dat je probeert rekening te houden wat er bij die andere partijen leeft, hoe ze aankijken tegen die voorstellen en uiteindelijk dus ook gewoon compromissen sluiten, bereid zijn zowel wij als de partijen die steun willen geven, om over de eigen schaduw heen te springen. En mag ik hier uitspreken dat ik veel waardering heb voor oppositiepartijen die bereid zijn om steun te geven aan plannen van het kabinet, zodat we ook moeilijke besluiten kunnen nemen. Bijvoorbeeld maatregelen voor de onderkant van de arbeidsmarkt. Het pensioenakkoord, de missie naar Kunduz en de brede steun in de Kamer voor de aanpak van de grote problemen in de eurozone.
Over de eurozone gesproken, inmiddels weten we dat de problemen zich niet tot Nederland beperken. Er zijn grote problemen in de eurozone. Onze inzet daarbij is strikte handhaving en naleving van het stabiliteits- en groeipact, onder meer door een aparte eurocommissaris aan te stellen waarvoor gelukkig ook steeds meer steun komt. Maar het gaat niet alleen om de S van stabiliteit, het gaat ook in Europa om de G van groei. Hoe zorg je ervoor dat Europa niet managing in decline, het proberen zo goed mogelijk de eurocrisis op te lossen zodat je ook weer groei krijgt en daarom heb ik onlangs voorstellen gedaan samen met mijn collega’s van Finland en Zweden om die groeiagenda in Europa weer op gang te brengen.

Concluderend, het is niet het moment voor taart. Het is ook niet het moment om achterover te leunen, maar als ik de tussenbalans opmaak, dan is mijn conclusie: we zijn goed uit de startblokken gekomen, maar we zijn er nog lang niet. We moeten het tempo erin houden en in de huidige onzekere tijden is het van belang om koersvast te blijven, het oog te blijven houden op de doelen die we als kabinet nastreven en daarom was het vandaag in de ministerraad ook gewoon business as usual. We hebben maatregelen aangekondigd, Kamerbrieven geschreven, kabinetsstandpunten aangenomen en ik ben volgende week drie dagen op pad naar Rusland om daar met zeventig bedrijven, een aantal CEO’s van grote ondernemingen, samen met collega Schultz van Infrastructuur en Milieu om ervoor te zorgen daar dat we de belangen van het bedrijfsleven in Rusland goed kunnen vertegenwoordigen. Dat is vanuit economisch perspectief gewoon een ontzettend belangrijke reis, maar het is ook een goede manier om dat belangrijke punt van dit kabinet, de groeimachine aanzetten, ook zichtbaar te maken omdat we nu eenmaal voor een heel belangrijk deel onze boterham verdienen niet in Nederland, maar juist ook in het buitenland. We zijn een exporterend land en Rusland is voor Nederland een heel belangrijke economische partner.

Tot slot nog een ander punt. Begin volgende week start de procedure voor de nieuwe vicepresident van de Raad van State. We hebben eerder afgesproken de vacature te melden in de Staatscourant. Zoals bekend zal de huidige vicepresident, Herman Tjeenk Willink, vanwege het bereiken van 70-jarige leeftijd zijn ambt per 1 februari aanstaande neerleggen. De ministerraad heeft besloten om de verantwoordelijkheid voor de benoeming van de nieuwe vicepresident volledig te beleggen bij de minister van Veiligheid en Justitie. Hij is de medeondertekenaar van de wet op de Raad van State en gezien zijn leeftijd is een eigen kandidatuur van deze man niet waarschijnlijk. De heer Opstelten zou sowieso volgens de wet op de Raad van State bij de procedure betrokken zijn geweest. Het is in het verleden voorgekomen dat ministers voor dit ambt in aanmerking kwamen en nu de procedure binnenkort start, zal ook voor zittende bewindslieden het deze keer kunnen gelden en daarom hebben we gekozen voor een verantwoordelijkheidsdeling die geen belemmeringen opwerpt.

FRESEN (NOS)
Daarover wil ik even doorgaan. Die bevoegdheid ligt eigenlijk bij de minister van Binnenlandse Zaken in een normale situatie, staat in de wet. Dus bij de heer Donner. Is er een reden waarom die bevoegdheid specifiek bij hem is weggehaald?

RUTTE
We willen alle opties openhouden en dat is de reden.

FRESEN
Maakt dit de weg vrij voor een kandidatuur van de heer Donner?

RUTTE
Er is geen kandidatuur van de heer Donner.

FRESEN
Maar is dit bedoeld om de weg vrij te maken voor de kandidatuur van de heer Donner, de enige in het kabinet die veelvuldig wordt genoemd als iemand die mogelijk kandidaat zou kunnen worden?

RUTTE
Nee, het is bedoeld om alle opties open te houden.

FRESEN
Ook voor minister Donner?

RUTTE
Voor alle ministers, behalve de heer Opstelten.

FRESEN
Is de heer Donner wat u betreft een gerede kandidaat om deze functie mogelijk in de toekomst te gaan bekleden?

RUTTE
Ik doe geen uitspraken over wie wel of niet kandidaat zou kunnen zijn.

FRESEN
Wat vindt u van de berichten van de afgelopen dagen dat toch Donner steeds weer naar voren komt drijven en dat er ook berichten zijn dat het kabinet een voorkeur zou hebben voor het feit dat hij het toch eigenlijk zou moeten gaan doen?

RUTTE
Het is onvermijdelijk bij dit soort belangrijke benoemingen dat er veel speculatie is. Daar kan ik mij niet door laten afleiden. Het is aan mij om ervoor te zorgen dat er een zorgvuldige procedure is en die hebben wij vandaag verder aangescherpt.

FRESEN
Dan toch nog even waarom hij niet meer belast is met die taak en bevoegdheden. Leg nog eens een keer uit waarom dat nodig is? Je zou kunnen zeggen we volgen gewoon de wet en meneer Opstelten wilt het niet, maar de rest kennelijk misschien wel, dus ook de heer Donner.

RUTTE
Omdat we alle opties openhouden dat leden van het kabinet met uitzondering van de heer Opstelten die een leeftijd heeft en je kunt maximaal zeventig zijn als vicepresident van de Raad van State en mocht het kabinet de hele rit uitzitten, dan is de heer Opstelten ouder dan de heer Drees was toen hij in 1958 stopte als minister. Overigens in alle opzichten wel een heel jonge vent, maar in ieder geval in zijn paspoort een wat oudere heer. Dus hij kan geen vicepresident meer worden, althans het ligt niet voor de hand. Hij is degene die het dichtste bij de heer Donner, bij de minister van Binnenlandse Zaken… zij samen doen eigenlijk die portefeuille en ik vind eigenlijk dat je al die opties moet openhouden.

FRESEN
Heeft meneer Donner er zelf om verzocht om deze taak en bevoegdheden niet meer te hoeven uitoefenen?

RUTTE
Nee.

FRESEN
Dan blijft toch nog steeds de vraag hij heeft die wettelijke bevoegdheid, waarom haalt u die nu bij hem weg?

RUTTE
Omdat we alle opties openhouden.

FRESEN
Dus ook die van Donner?

RUTTE
Ja en ook die van…

FRESEN
… en zou u het een goede zaak vinden als dit de weg vrijmaakt en Donner dit als zodanig ervaart, dat hij …

RUTTE
… Ik ga niet speculeren over eventuele benoemingen. Het gaat nu over de procedure. Die wordt hiermee in gang gezet, maar er is nog geen kandidatuur en er is al helemaal geen benoeming.

BREEDVELD (RADIO 1)
U zegt ik wil een zorgvuldige procedure. Vindt u de procedure tot op heden zorgvuldig?

RUTTE
Ja.

BREEDVELD
Want Herman Tjeenk Willink was omstreeks deze tijd, voordat hij de taken overnam, al bezig zich in te werken, was al lang benoemd, de procedure was al achter de rug. Waarom heeft het zo lang geduurd?

RUTTE
Ik denk dat een inwerkperiode van 1 a 1,5 maand voldoende is.

BREEDVELD
Tjeenk Willink had er vier maanden voor nodig.

RUTTE
Ja, maar ik geloof niet dat het functioneren nu door die laatste 2,5 maand zo veel beter wordt. De heer Tjeenk Willink heeft het uitstekend gedaan. Maar dat komt niet door die vier maanden.

BREEDVELD
Maar de opvolgingskwestie van Herman Tjeenk Willink hangt al heel lang in de lucht, wordt al lang besproken. We hebben u er al vaak over ondervraagd. Waarom wordt nu pas komende week die advertentie geplaatst en de officiële procedure gestart?

RUTTE
De opvolging van de heer Tjeenk Willink begon 14,5 jaar geleden . En we hebben ook niet 14,5 jaar geleden al een opvolger benoemd. Die benoem je zodanig op tijd dat hij in staat is zich in te werken.

BREEDVELD
En u zegt: ik ben nog op tijd?

RUTTE
Zeker, ruim op tijd.

BREEDVELD
Nu een zorgvuldige procedure, vindt u het zorgvuldig dat mogelijke kandidaten in de pers genoemd worden. Is dat zorgvuldig?

RUTTE
Kijk, we hebben een vrije pers in Nederland. Het gaat om een belangrijke benoeming en er is altijd speculatie, daar kan ik me niet door laten afleiden. Het is aan mij om te zorgen dat de procedure goed wordt gevolgd en dat we een goede keuze gaan maken.

BREEDVELD
Maar denkt u dat die namen zijn verzonnen door de pers of zijn die genoemd door mensen rondom bijvoorbeeld uw kabinet?

RUTTE
Ik speculeer nooit over uw bronnen, dat weet u.

BREEDVELD
Daarom, u zegt speculaties, dat voorkom je niet. Die namen zijn genoemd. Is dat zorgvuldig?

RUTTE
Luister, dat in de media namen verschijnen bij dit soort belangrijke benoemingen is eigenlijk  onvermijdelijk. Daar laat ik me niet door afleiden en aan mij is de taak om ervoor te zorgen dat er een zorgvuldige procedure wordt gevolgd en dat de goede persoon wordt benoemd.

BREEDVELD
Maar nu dit gebeurd is, denkt u dan nog dat andere mogelijke kandidaten ook van buiten het kabinet, want u wilt alle opties open houden, zich nu nog zullen melden als zij weten dat binnen een week dat misschien op straat ligt?

RUTTE
Ja.

FRESEN
Als je even het lijstje van de andere ministers nagaat, natuurlijk kan je zeggen iedereen mag solliciteren maar er is natuurlijk maar één serieuze kandidaat in dit kabinet. Dat weet iedereen in het land. Weet u dat nog niet?

RUTTE
Ik ga niet speculeren over wie dit mogelijk zou kunnen gaan worden. Wat we vandaag gedaan hebben is ervoor zorgen dat er in het kabinet geen situatie is waarin niet alle opties kunnen worden opengehouden.

FRESEN
Mevrouw Schippers, of mevrouw Schultz, die kan ook vicepresident van de Raad van State worden of zich kandidaat daarvoor stellen?

RUTTE
Ja. Dat geldt natuurlijk ook voor mensen buiten het kabinet.

FRESEN
Dat begrijp ik, maar Donner wordt genoemd, daar kunt u niet meer omheen. Waarom zegt u eigenlijk niet Donner is een kandidaat die het kabinet daar wel graag zou willen zien zitten?

RUTTE
De hele procedure moet nog starten dus er is geen kandidaat.

HEYMANS
Meneer Rutte, u zegt dat minister Opstelten de enige is die heeft aangegeven dat hij kennelijk niet geïnteresseerd is in de baan van…

RUTTE
Nou, we hebben hem dat verteld vanwege zijn leeftijd. Vanwege zijn leeftijd.

HEYMANS
Oké, maar dat geldt dus alleen voor hem?

RUTTE
Ja, kijk, er zijn twee dingen bij de heer Opstelten, hij heeft een leeftijd dat een benoeming niet voor de hand ligt, want dan zou hij voor twee jaar geloof ik benoemd worden, dat lijkt me niet zo praktisch. De tweede reden is dat hij medeverantwoordelijk is sowieso al, als minister van Veiligheid en Justitie, voor deze benoeming.

HEYMANS
Hij is dus geen kandidaat. In deze optie zou u ook kandidaat kunnen zijn.

RUTTE
Ja.

HEYMANS
In deze optie kan Donner ook kandidaat zijn.

RUTTE
Ja.

HEYMANS
Het is dus niet zo dat Donner aan u heeft laten weten van ik wil geen kandidaat zijn, zoals Opstelten dat kennelijk heeft gedaan?

RUTTE
Nou de heer Opstelten is verteld dat het verstandig is om het zo te doen. Hij bleek daar overigens con amore mee akkoord te gaan. Wij stuitten daar niet op een brandende ambitie. Dus dat ging goed. En ja, verder lopen de dingen zoals ze lopen.

HEYMANS
Andere ministers hebben niet gezegd dat ze liever niet…

RUTTE
Nee.

JANSEN
Meneer Rutte, ik snap dat de zorgvuldigheid van belang is in de procedure. Bent u gelukkig met deze procedure? Want dit heeft toch wel een hoog gehalte van Haags verstoppertje spelen wat hier gebeurt?

RUTTE
Nee, dat vind ik niet. Dit is een belangrijke benoeming, die ligt altijd gevoelig. Dat zal met een minderheidskabinet misschien nog steviger zo zijn. En het is aan mij om ervoor te zorgen dat er een zorgvuldige procedure is, dat iedereen die wil reageren ook kan reageren, dat alle kandidaten goed worden gewogen. En dat is wat we gedaan hebben.

JANSEN
Nou is er gisteren in de Kamer door de oppositie op dit punt ook nog geprobeerd om een motie aan te houden. Toen is er een bericht gekomen van u aan de Kamervoorzitter dat alle speculatie onzin was, nu wordt er toch een stap gezet in de ministerraad vandaag die hoe je het ook wendt of keert, de weg vrij maakt ook voor de heer Donner. Misschien in het kader van het Haags verstoppertje spelen niet een alleenrecht maar toch ook zeker een recht om zich als kanshebber daar te manoeuvreren. Denkt u dat u de Kamer nog wat heeft uit te leggen?

RUTTE
Nee, want het verzoek van de Kamer ging heel specifiek over de opening van het NOS Journaal om 18.00 uur dat de heer Donner de kandidaat van het kabinet zou zijn, en dat is niet zo. Dat heb ik ook de voorzitter gemeld.

JANSEN
Tot slot, denkt u dat als dit straks allemaal voorbij is en dat zal wel in een paar weken zover zijn, denkt u dat het aanzien van de politiek hier misschien nog een knauw van oploopt omdat de burger dit toch allemaal weer aanziet en eigenlijk de uitkomst al weet en misschien gaat denken jongens, wat zijn ze daar allemaal weer aan het doen aan het Binnenhof?

RUTTE
Nee, dat geloof ik niet. Nee.

JANSEN
Een allerlaatste vraag, wanneer denkt u dat het is afgelopen dit festijn, of deze procedure?

RUTTE
Ik verwacht een benoeming van de nieuwe vicepresident in december.

JANSEN
Voor kerst neem ik aan.

ZANDBERGEN
Als dit blijkbaar een functie is die interessant is, in het verleden geweest en vast ook nog wel in de toekomst voor zittende bewindslieden, moet die procedure dan niet structureel worden veranderd? Zodat er geen bewindslieden meer aan te pas komen.

RUTTE
Nee.

ZANDBERGEN
Maar dan komen premiers elke keer weer voor ditzelfde probleem te staan.

RUTTE
Ja, dan is het een overzichtelijk probleem wat zich tot nu toe één keer in de veertien jaar voordoet, dus dat vind ik te doen.

ZANDBERGEN
Alleen laadt het wel erg de verdenking op zich dat het dan om die specifieke minister gaat. Dus als er elke keer een uitzondering voor moet worden bepaald.

RUTTE
Ik zou zeggen, ik ben niet zo voor structurele oplossingen voor incidentele problemen die zich eens in de veertien jaar voordoen. We hebben volgens mij grotere problemen.

VRAAG
U wilt alle opties openhouden. Bent u daarom ook met Cohen gaan praten of hij eventueel interesse had?

RUTTE
Ik heb de berichten daarover gezien en daar kan ik verder niets over zeggen, dat zijn vertrouwelijke gesprekken.

VRAAG
Maar u ontkent niet dat u dat gedaan heeft?

RUTTE
En ik bevestig ook niets. Dus ik ontken het niet. Als ik het ontken of bevestig dan zeg ik iets over wat daar gebeurd is dus ik doe dat niet, ik zeg daar helemaal niets over. Dat zijn vertrouwelijke gesprekken die ik had en die geruchten laat ik voor wat ze zijn.

VAN SOEST
U zegt dat u geen belemmeringen wilt opwerpen voor zittende ministers, maar vindt u het dan wenselijk dat een minister na één jaar alweer opstapt voor weer een ander baantje?

RUTTE
Ik vind dat dit soort belangrijke benoemingen niet gesloten moeten zijn voor zittende ministers. Je hebt een klein reservoir aan mensen in Nederland die voor dit soort benoemingen in aanmerking komen, onderdeel van het reservoir is uiteraard onvermijdelijk ook de ploeg van zittende bewindslieden. En het zou onverstandig zijn om die op voorhand uit te sluiten van dit soort benoemingen.

VAN SOEST
De bewindslieden wisten vorig ook al dat deze procedure eraan zat te komen en hebben gewoon getekend voor deze baan. En dan zouden ze na een jaar alweer weg gaan. Dat is toch raar?

RUTTE
Ik zie geen bezwaar als een zittende bewindspersoon, ik zeg niet dat het gebeurt, dat moeten we afwachten, hoe de procedure afloopt, wie de kandidaat wordt. Maar stel dat dat zo zou zijn dat  een zittende bewindspersoon vicepresident wordt dan zie ik geen bezwaar. Dat is ook in het verleden gebeurd.

VAN BEEK
Nog even over dat één jaar Rutte. U noemde drie criteria, staatsfinanciën, economische groei en Nederland sterker. Zijn dat ook criteria waarop u afgerekend kunt worden?

RUTTE
Zeker.

VAN BEEK
Want als je naar de staatsfinanciën kijkt, wordt het begrotingstekort niet zo ver teruggedrongen als u wilde. De staatsschuld loopt op, de economische groei stokt, dat is het tweede punt. En het derde punt, Nederland sterker met de immigratie noemde u, immigratiestromen worden ook niet echt terug gedrongen. Waar ligt dat allemaal aan?

RUTTE
Uw analyse klopt niet. Want op het punt van de staatsfinanciën, om daar eens te beginnen, liggen we op koers. We hebben ons voorgenomen om 18 miljard…

VAN BEEK
Een jaar geleden…

RUTTE
…u moet wel het hele verhaal vertellen. We hebben afgesproken aan de start van het kabinet dat we 18 miljard zouden bezuinigen om daarmee een pad te bereiken dat leidt tot verlaging van de staatsschuld. Je hebt altijd te maken met economische mee- en tegenvallers en we hebben gezegd als er meer dan 1% ten negatieve afwijking is van het pad, dan gaan we extra maatregelen nemen. Daar is op dit moment geen sprake van, maar dat je tussen de nul en de 1% afwijking hebt, dat zit in de automatische stabilisatoren van de hele begrotingssystematiek, van de Zalmaanpak zeg  maar sinds 1994. En die zorgt ervoor dat je niet onmiddellijk extra hoeft te gaan bezuinigen als er economische tegenwind is. Dus we liggen daar helemaal op koers.

VAN BEEK
Ik heb het niet over de bezuinigingen, ik heb het over het begrotingstekort. Dat wordt voor 2012, gezien de stukken van de Miljoenennota, dat valt tegen ten opzichte van wat u wilde.

RUTTE
Nee, dat is precies wat we hadden gepland, namelijk we hebben een pad afgesproken en we hebben gezegd, daar mogen we maximaal 1% van afwijken als er economische tegenwind is. En we zitten binnen dat procent dus we liggen helemaal op koers.

VAN BEEK
Maar goed de staatsschuld stijgt wel, en die andere twee punten...

RUTTE
Maar de staatsschuld hebben we, wat dat betreft hebben we ons helemaal gericht op dat tekort op de jaarlijkse begroting. En dat zal uiteindelijk ook leiden als je dat hard aanpakt zoals we het doen, tot een verlaging van de staatsschuld.

VAN BEEK
Maar zegt u daarmee, dat al die punten waar we het nu over hebben, ook de economische groei en immigratiecijfers, dat het allemaal tegenvalt of anders uitpakt dan u een jaar geleden nog had voorzien op basis van externe factoren?

RUTTE
Nee, nee, nou haalt u twee dingen door elkaar. Ten aanzien van de 18 miljard geldt dat we te maken hebben met economische tegenwind. We hebben gezegd als dat gebeurt en dat leidt tot meer dan 1% afwijking van de aannames, dan moeten we extra maatregelen nemen. Dat is nog niet zover dus daar liggen we volledig op koers. Ten aanzien van de economische groei hebben we een groot aantal maatregelen afgesproken die we gaan nemen, en die nemen we op dit moment ook. Die staan allemaal in het regeerakkoord en die zijn zonder uitzondering in voorbereiding of in uitvoering. Dat je tegelijkertijd te maken hebt, natuurlijk, met het feit dat Nederland geen eiland is maar dat we onderdeel zijn van een Europese en wereldeconomie die het zwaar heeft, dat is een gegeven. Wat je moet doen is niet zozeer proberen die hele wereldeconomie te counteren, je moet ervoor zorgen dat Nederland als een fitte bokser in staat is om maximaal in te spelen op wat er in die wereldeconomie gebeurt. Dat zijn we aan het doen en daar liggen we volledig op koers. Dan op het terrein van veiligheid nemen we alle maatregelen die we moeten nemen. Inclusief dat er geld is om 3000 agenten meer te hebben nu dan bij het vorige kabinet het geval zou zijn. En we zijn bezig om op het terrein van de migratie alle maatregelen in te voeren die wij noodzakelijk achten om ervoor te zorgen dat mensen die naar Nederland komen, die aan de slag willen en een bijdrage aan dit land willen leveren, dat die geen strobreed in de weg wordt gelegd. Maar tegelijkertijd wel te zeggen, die aantallen moeten omlaag, we moeten ervoor zorgen dat er minder migranten komen. En we moeten er vooral voor zorgen dat we op het terrein van de asiel- en gezinsmigratie een aantal moeilijke maar belangrijke maatregelen nemen, om ervoor te zorgen dat dat ook toekomstbestendig blijft. Daar liggen we ook op koers.

VAN BEEK
Hoe zou Nederland eruit hebben gezien als de heer Cohen premier was geweest?

RUTTE
Dat vind ik een vraag die je niet aan een minister-president moet stellen, die kunt u beter aan de fractievoorzitter stellen. Dat is een zeer partijpolitieke vraag dus die beantwoord ik niet.

VAN BEEK
Waarom niet?

RUTTE
Omdat het een partijpolitieke vraag is en ik sta hier als minister-president, dus. De heer Cohen daar heb ik de grootst nodige respect voor, we zijn het op veel punten niet eens, een aantal punten wel, daar doen we ook goed zaken. En de punten waar we het net eens zijn, zijn we het niet eens en daar vinden we elkaar ook in het debat. Maar ik ga niet speculeren op hoe Nederland er uit had gezien als hij premier was geworden. Het zat er 80.000 stemmen maar, het was een heel klein verschil.

VAN BEEK
De VVD wil wel door, heeft de fractievoorzitter van de VVD laten weten, ook in de huidige constructie. Zou u dan ook beschikbaar zijn?

RUTTE
De fractievoorzitter van de VVD heeft een interview gegeven wat hem past als fractievoorzitter van een politieke partij in de Kamer. Daar ga ik verder geen commentaar op geven omdat dat mij in een partijpolitieke rol brengt en ik sta hier als minister-president.

VRAAG
Meneer Rutte, het was ook een jaar van samenwerken met de gedoogpartner, ook van veel overleg met die gedoogpartner. Belt u nou altijd Geert Wilders eventjes na de ministerraad ook?

RUTTE
Nee, eigenlijk nooit.

VRAAG
Voor hem niet belangrijk om te weten wat er besproken is?

RUTTE:
Nee, want hij weet dat wij nakomen de afspraken die we gemaakt hebben in het gedoog- en regeerakkoord en over alle andere zaken hebben we geen afspraken.

VRAAG:
Hoe belangrijk is het overleg met Wilders voor het voortbestaan van de gedoogcoalitie?

RUTTE:
Nou, het is niet zo dat het voortbestaan er vanaf hangt, maar als je zo’n bijzondere constructie hebt, dus een minderheidskabinet met een gedoogpartner, dan is het onvermijdelijk en zelfs noodzakelijk om regelmatig met elkaar contact te hebben. En dat zal naar het karakter van de zaak ook moeten gebeuren in vertrouwelijkheid.

VRAAG
Toch lijkt het dat het afgelopen jaar relatief vaak dingen moeten worden uitgepraat in zo’n overleg, of rechtgezet. Hoe beïnvloedt dat de samenwerking?

RUTTE
De samenwerking is goed en als je natuurlijk bezig bent over zoveel terreinen samen te werken, de ouderenzorg, de bezuinigingen, het hele terrein van het migratiebeleid, het terrein van de veiligheid, ja dan is het natuurlijk onvermijdelijk dat er ook wel eens een keer iets moet worden besproken wat niet helemaal goed ging. Maar dat gebeurt relatief weinig eerlijk gezegd, eigenlijk gaat de samenwerking heel plezierig.

VRAAG
Heeft dat geen uitwerking op dat het steeds moeilijker wordt om dingen op te lossen?

RUTTE
Nee, de persoonlijke verhoudingen zijn nog steeds zeer goed en we werken zakelijk samen.

VRAAG
U overlegt zelf vaak met Wilders, maar Wilders gaat ook wel langs bij individuele leden van het kabinet. Heeft hij daarin eigenlijk carte blanche, kan hij langsgaan bij wie hij wil?

RUTTE
Over de verdere contacten tussen Kamerleden en fractievoorzitters en leden van het kabinet, die spelen zich noodzakelijkerwijs af in de vertrouwelijkheid en dan kan ik geen mededelingen doen.

VRAAG
Maar Wilders zei zelf dat hij bijvoorbeeld dinsdag is langsgegaan bij Rosenthal. Weet u altijd van dat soort bezoeken af?

RUTTE
Nogmaals, ik ga daar verder geen commentaar op geven want dat zijn gewoon gesprekken die noodzakelijkerwijs plaatsvinden voor het goed functioneren van een coalitie, in dit geval een coalitie ook nog met gedoogsteun, en wat voor type gesprekken dat zijn en wat er aan vooraf gaat en erna gebeurt, dat blijft echt in de schoot van de vertrouwelijkheid.

VRAAG
Dus ook hier achterkamertjesoverleg, maar is het dan niet gewoon het kabinet Rutte-Wilders-Verhagen, als hij constant met al die ministers overlegt?

RUTTE
Nee, overigens zou ik geen al te overspannen beeld hebben van hoe vaak dat soort overleggen plaatsvinden, maar het is onvermijdelijk dat ministers contact hebben met Kamerleden. U zult regelmatig de heer Opstelten of de heer Verhagen of mevrouw Van Bijsterveldt door de gangen van het Tweede Kamergebouw zien lopen, ook bij de SP-vleugels en kantoren, en ook bij de PVV, bij de VVD, maar ook bij GroenLinks. Omdat wij een minderheidskabinet zijn en op heel veel terreinen zoeken naar samenwerking. En ik heb gezegd tegen de collega’s, ik vind in principe als je contact met Kamerleden zoekt dat je naar hen toegaat en ze niet naar jou laat komen, tenzij ze het zelf plezierig vinden om een ministerie eens van binnen te zien, dan is het ook best. Maar de ministers gaan in principe naar de Kamerleden.

VRAAG
En hoort u wel eens een minister die zegt: kan je die Wilders niet even bij me weghouden, want hij blijft maar bellen en langskomen.

RUTTE
Nogmaals, dan geef ik inzage in die gesprekken, maar ook daar zou ik geen al te overspannen beelden van hebben.

HEYMANS
Nog over één jaar Rutte, u bent er zelf redelijk tevreden over.

RUTTE
Ja.

HEYMANS
Maar een heleboel andere mensen natuurlijk niet. Bijvoorbeeld de gemeenten, die hebben u gisteren een brandbrief gestuurd, we zitten in acute geldnood door uw bezuinigingsmaatregelen. Gaat u ze de helpende hand bieden? Hoe reageert u daar op?

RUTTE
Op alle brieven wordt gereageerd. Er is ook met alle  maatschappelijke organisaties goed contact, maar het is onvermijdelijk dat het ook wel eens schuurt in die relatie, en dat je het niet altijd eens bent.

HEYMANS
Ze hebben ook een voorstel gedaan: verlaag landelijke belastingen zodat wij lokaal wat kunnen verhogen.

RUTTE
Goed, die brief is in behandeling bij minister Donner natuurlijk in eerste instantie, en bij staatssecretaris Weekers. Zij zijn de twee fondsbeheerders in het kabinet, dus zij gaan over het gemeentefonds en over de financiële verhoudingen met provincies en gemeenten, medeoverheden. Meer in algemene zin is het kabinet geen grote fan van het uitbreiden van het lokale belastinggebied, maar de brief als zodanig en wat erin gesteld is, moet eerst eens rustig worden besproken tussen de betrokken bewindslieden en de VNG.

HEYMANS
Mag ik het dan anders formuleren. Snapt u de bezwaren die vanuit de gemeenten komen, de problemen waarmee ze te kampen hebben?

RUTTE
Kijk dit kabinet is bezig met een aantal moeilijke maatregelen te nemen, we werken zo goed mogelijk samen met maatschappelijke organisaties, met gemeenten bijvoorbeeld hebben we bestuursafspraken gemaakt over de uitvoering van alle zaken in het regeerakkoord en gedoogakkoord die betrekking hebben op de gemeenten. Ja, dat het vervolgens ook in de uitvoering schuurt, dat daar gesprekken over plaatsvinden dat vind ik alleen maar logisch.

MEIJER
Uw gedoogpartner ziet voor het tweede jaar grote beren op de weg, zoals hij dat uitdrukt. Hij denkt dat het tweede jaar voor het kabinet, zijn kabinet veel moeilijker zal worden dan het eerste jaar. Met name als er nog weer extra bezuinigd zou moeten worden. Deelt u die analyse?

RUTTE
Nee. Ik ben niet zo somber over het tweede jaar. Volgens mij gaan we daar goed uitkomen, als het al nodig zou zijn extra te bezuinigen. Dat was de vraag die ik eerder beantwoordde. Dat zou moeten gebeuren, en zover is het nog niet, er zijn geen aanwijzingen voor, maar stel dat het nodig is denk ik dat we ook daar goed uitkomen.

MEIJER
Mocht hij dat allemaal niet trekken door die enorme beren op de weg en eventuele extra bezuinigingen, ziet u het dan voor u dat CDA en VVD samen als een echt minderheidskabinet verder gaan?

RUTTE
Dit zijn allemaal als-dan vragen die ik niet kan beantwoorden. We hebben nu een minderheidskabinet met gedoogsteun, dat bevalt goed, dat werkt ook goed. We doen ook zaken met allerlei andere partijen in de Kamer, dat gaat ook goed. Ik stel het zeer op prijs hoe dat gaat, ik heb geen enkele aanleiding om te speculeren over de situatie die u schetst.

MEIJER
De aanleiding is dat de gedoogpartner zegt dat het tweede jaar veel moeilijker wordt, zelfs het jaar van de waarheid.

RUTTE
Ik had overigens de indruk, ik zag de kop boven het artikel, en op zich kon je die kop maken op basis van het artikel, maar als je vervolgens het hele artikel leest, vond ik dat een aanzienlijk ontspannener indruk geven dan de kop.’

VAN DER LAAN
Vandaag zijn de meeste fractievoorzitters vertrokken naar de Antillen. Er ontwikkelt zich in politieke zin een vrij zorgwekkende situatie, er zijn allemaal stukken uitgelekt, voor zover het wat waard is, uit de notulen van de ministerraad. Hoe kijkt u naar de politieke situatie onder andere op Curaçao, waarbij de regering daar niet wil reageren op een rapport van Rosenmöller onder anderen, het terzijde schuift een integriteitonderzoek. Hoe kijkt u nu naar die hervorming van de Koninkrijksstructuur en wat nu het resultaat is? Schulden zijn kwijt gescholden, en je hebt een regering waar je eigenlijk geen invloed meer op kunt uitoefenen.

RUTTE
Heel even, er zijn geen notulen uitgelekt, want die zijn er niet dus die kunnen ook niet uitlekken. Er zijn berichten verschenen in de media op Curaçao die mogelijk voortkomen uit de terugrapportage van de gevolmachtigd minister aan zijn eigen regering in Willemstad. Zo’n rapportage is gebruikelijk, het uitlekken ervan is niet gebruikelijk. Wij hebben ook gevraagd aan de regering in Willemstad om dit uit te zoeken. Overigens is de situatie natuurlijk zorgelijk. Er is een rapport van Rosenmöller wat dat ook eigenlijk nog eens bevestigt. We hebben vandaag ook besloten een brief te sturen naar de regering in Willemstad om hen te verzoeken ons te melden hoe zij om willen gaan met deze ernstige situatie en tevens dat te bezien in het licht van het Statuut wat wel degelijk ook te maken heeft, dat Statuut, en gaat over de relatie tussen de Koninkrijksregering hier in Den Haag en de regering in Willemstad. Dus er is wel degelijk sprake van dat je met elkaar wat gesprek kunt voeren en dat er ook beïnvloedingsmogelijkheden zijn. Maar we hebben gezegd, we gaan ervan uit dat Curaçao dat zelf oppakt, dat hoort ook bij de jonge democratie die Curaçao is. En we hebben hen gevraagd ons er zo snel mogelijk over te rapporteren.

VAN DER LAAN
Maar de indicaties zijn dat ze het dus niet oppikken.

RUTTE
De indicaties zijn niet positief, maar we hebben een brief gestuurd waarin we aan hen vragen ons precies te berichten wat men nu van plan is daar te gaan doen. En op basis van die beantwoording zullen we dan weer vervolgstappen nemen, maar da ga ik niet over speculeren. Ik ga uit van een verstandig antwoord van de regering van Curaçao.

VAN DER LAAN
Ik kan me zo voorstellen dat ze niet erg onder de indruk zijn van uw woorden op dit moment.

RUTTE
 Ja, ik ga daar niet over speculeren, ik heb ermee te maken dat we in het Koninkrijk, in dit geval met de minister-president van Curaçao de heer Schotte, aan hem is de brief gericht van de Koninkrijksregering, door de heer Donner ondertekend. En ik neem aan dat dat daar serieus zal worden genomen. We wachten dat antwoord af en we zullen afhankelijk van het antwoord nader besluiten.

VAN DER LAAN
U heeft een gedoogpartner die zegt de Antillen moeten maar op Marktplaats worden gezet. Dus bij u ligt ook de politieke druk om het komende jaar de situatie daar zodanig te normaliseren dat dat niet hoeft…

RUTTE
 Ten aanzien van de Antillen hebben wij geen gedoogpartner. Daar is de PVV gewoon een oppositiepartij zoals alle anderen. U had nog een vervolgvraag, ik onderbrak u, excuus.

VAN DER LAAN
Een brief sturen en wachten op antwoord, is dat nu het enige wat u kan doen? Wat kunt u vervolgens doen als dat niet naar uw zin is?

RUTTE
We kunnen daar vervolgens andere stappen zetten, maar daar ga ik niet over speculeren omdat ik daarmee de zaak misschien onnodig op scherp zet en ik vooralsnog hoop en hier ook nog eens een keer daartoe oproep, om op die brief een verstandige manier te reageren.

VAN DER LAAN
Maar vindt u niet dat de zaak op de Antillen op scherp wordt gezet? Dat ze in Willemstad bijvoorbeeld weigeren dat onderzoek uit te voeren.

RUTTE
Nogmaals, de vergadering van de staten heeft geen resultaat opgeleverd waar wij op hadden gehoopt. Vandaar dat we deze brief versturen. Als u mij vraagt zijn we vervolgens nog vervolgstappen die je kan zetten, ja die zijn er. Daar ga ik verder niet over speculeren, omdat ik uitga van een verstandig antwoord op de brief die we hebben verstuurd.

VAN DER LAAN
Hoe lang bent u van plan een antwoord af te wachten?

RUTTE
We hebben die brief nu, die gaat vandaag de deur uit, dat moet natuurlijk niet al te lang duren, maar je moet wel even de regering de kans geven daarnaar te kijken. Maar ik ga er geen dagen of weken aanplakken. Ik ga ervan uit dat ze zo snel mogelijk zullen reageren.

VRAAG
U gaat naar Rusland komende week. Waarom is het zo belangrijk dat u zelf meegaat? Want dat is niet altijd gebruikelijk.

RUTTE
Nee, ik heb bij het aantreden van het kabinet gezegd dat ik ook zelf gemiddeld één keer per jaar een grote handelsmissie wil leiden. Ook Maxime Verhagen zal dat één keer per jaar doen, dat heeft hij dacht ik zelfs al gedaan dit jaar. Hij is in ieder geval naar China geweest, dan moet ik even jou aankijken, zeg ik dat goed?

BRONS
Hij is [onverstaanbaar] in China geweest

RUTTE
In ieder geval daar gaat hij dan naartoe, maar helemaal zeker, maar goed hij is bezig. Zelfs goed bezig, ik zelf ook. En waarom doe ik dat? Omdat dit een zeer business [onverstaanbaar] kabinet is. Wij vinden het van groot belang om het bedrijfsleven in Nederland vooruit te helpen om dat we meer banen willen hier, meer welvaart, mee groei. Ik wil dat Nederland het beter doet dan omliggende landen, een beetje weer competitie erin krijgen, een beetje trots zijn op wat we hier met zijn allen kunnen bereiken. En Rusland is gewoon een machtig interessant land voor Nederland om zaken mee te doen. Dat doen we ook al heel lang. Al zo’n 300 jaar. Dus het is geen relatie van vandaag of gisteren. We hebben natuurlijk een van de mooiste cadeaus die Nederland heeft gekregen van, Ernst Veen, de directeur van de Hermitage in Amsterdam, is mede mogelijk gemaakt door het feit dat de Hermitage in Sint Petersburg bereid was om daarmee samen te werken. Het is een van de eerste dependances van de Hermitage in Sint Petersburg. Het is een van de best bezochte musea in Nederland inmiddels. Dus ja die relatie is zowel cultureel maar zeker ook zakelijk buitengewoon interessant.

VRAAG
Wat zou uw meerwaarde kunnen zijn, wat denkt u binnen te kunnen halen? Gaat het om grote contracten?

RUTTE
Ik combineer het natuurlijk…

VRAAG
Het gaat om het groeiplan van Nederland..

RUTTE
Zeker. Eén, wat ik doe is ook gebruik maken van het bezoek aan Rusland, aan Moskou en Sint Petersburg, om ontmoetingen te hebben met de president en de minister-president. Die staan gepland. En verder is het zo dat als de regeringsleider meegaat, het vaak zo is dat je misschien net nog weer even wat meer een hefboom kunt zetten op zo’n reis dan wanneer dat niet het geval is. Je moet dus heel zorgvuldig kijken waar je dat instrument inzet. Dit is volgens mij een heel goed toneel om dat te doen. Omdat doe handelsrelaties veel potentie hebben.

VRAAG
Liggen de contracten al klaar?

RUTTE
Het is niet zo dat ik daar zelf contracten ga tekenen, maar doordat ik meega, wat nog effectiever is, is als de Kroonprins meegaat of de Koningin, dat is nog beter, dus die gaan ook regelmatig…

VRAAG
(Onverstaanbaar, red.)

RUTTE
Ja, zeker en die gaan regelmatig ook mee met dit soort reizen, kijk maar naar de zeer succesvolle reis van de Prins van Oranje en Prinses Maxima naar Vietnam in maart, samen met staatssecretaris Bleker en Atsma en daar waren honderd bedrijven bij aangesloten, vooral uit het midden- en kleinbedrijf. Meer het middenbedrijf moet ik zeggen, dus niet de hele grote bedrijven, maar juist ook de middelgrote ondernemingen. Dan is het niet zo dat de Prins van Oranje daar zelf contracten zit te tekenen, het is wel zo dat omdat hij daar bij is, ja, misschien net even wat meer deuren opengaan, net nog wat meer handelsrelaties kunnen worden gelegd, ja, dat is natuurlijk van groot belang hè. Wij moeten het als land hebben van onze export, van onze handel met de wereld, een derde van onze welvaart hier is direct afhankelijk van onze exportpositie, dus we moeten en dijken bouwen en daar vooral niet achter blijven liggen, maar veel de zee op varen om zaken te doen.

VRAAG:
Sprekend over samenwerking met de oppositiepartijen noemde u net niet de SGP, terwijl ik wel benieuwd was naar hoe de ervaring met de SGP het afgelopen jaar heeft ervaren.

RUTTE:
Ik ben zo blij dat u deze omissie rechtzet. Heb ik hier de SGP al genoemd? Nee, ook de samenwerking met de SGP kan ik u zeggen is buitengewoon plezierig. Ik heb dat vaker gezegd. Er zijn natuurlijk terreinen waar wij het met elkaar oneens zijn, maar er zijn ook terreinen waar we het wel met elkaar eens zijn en het plezierige van het werken met de SGP dat afspraken afspraken zijn, dus dat is een plezierig contact.

VRAAG:
Maar vindt u niet dat, zoals de kritiek luidt van de verschillende kanten, dat u wel erg veel aan de SGP heeft moeten weggeven het afgelopen jaar om zich te moeten verzekeren van de steun van die partij?

RUTTE:
Nee, dat vind ik niet, Nederland is een land waarin altijd compromissen moeten worden gesloten, dus je kunt nooit helemaal je eigen partijprogramma uitvoeren. Je moet altijd compromissen sluiten bij de vorming van een coalitie en zeker ook als minderheidskabinet in het parlement en dan moet je, dan is vervolgens de opgaaf om een compromis te bouwen wat geen waterig geheel is van de verschillende oorspronkelijke partijstandpunten, maar waarbij je erin slaagt om het juist beter te maken. Ik vond bijvoorbeeld het pensioenakkoord door de discussie met de Partij van de Arbeid, waarbij zij een paar belangrijke zaken hebben binnengehaald, hebben afgedwongen bij ons, vind ik eigenlijk daardoor ook wel weer verbeterd. En ik denk dat in ieder geval de Partij van de Arbeid dat zal zeggen en dat is ook terecht want ze hebben een paar hele grote dingen binnengehaald. Nou, dat vind ik een meerwaarde van een minderheidskabinet en dat doet zich ook met de SGP voor en dat zijn, ja, dat zijn boeiende processen. En nogmaals dan is de opgave om ervoor te zorgen dat het niet verwatert, maar dat het compromis juist iets beters is.

CHABOT:
Mark, mag ik je de hand drukken?

RUTTE:
Ja, natuurlijk.

CHABOT:
(onverstaanbaar, red.)

RUTTE:
Ja, buurman

CHABOT:
Ik wil nog wel tegen de aanwezigen zeggen dat wij buren zijn en wij elkaar bij Albert Heijn ontmoeten regelmatig en dan alles doornemen natuurlijk en daar komen we altijd goed uit. Mark, ik wil dicht bij je staan even om even naar je te kijken, als ik naar jou kijk, jou monster, dat jij geen spat veranderd bent en niet ouder bent geworden. Wat is jouw geheim?

RUTTE:
Een leuke baan.

CHABOT:
Een leuke baan? Is dat leuk?

RUTTE:
Het is een baan met heel veel verantwoordelijkheid, met heel veel, met heel veel werk, met heel veel buitenland, maar dat is ook ongelooflijk boeiend.

CHABOT:
Ja, ja, het bevalt?

RUTTE:
We zijn de rest van het publiek wel aan het verliezen nu.

CHABOT:
Ja, maakt niet uit, het gaat om ons, het gaat om ons. Maar dus, er was geen taart vandaag bij het kabinetsberaad?

RUTTE:
Nee.

CHABOT:
Maar die twee planten achter ons staan niet symbool zou maar zeggen voor de stand van zaken binnen het kabinet?

RUTTE:
Nee, dat zijn planten van Nieuwspoort

CHABOT:
Oké, uitstekend. Mark, je zei net, met de gedoogpartner gaat het goed, goede sfeer etcetera, etcetera. Heb jij ome Geert al vergeven de uitspraak van ‘doe eens normaal man’?

RUTTE:
Ja, zeker, nee, maar goed, dat is een ongeluk dat kan gebeuren. Ja, ik reageerde er ook heftig op, ja, dat hoort bij een debat.. Debatten kunnen soms even ontsporen en als je dat helemaal wilt voorkomen dan worden die debatten op voorhand al saai. Alleen, hier ontspoorde het wel even, dit was een knetterend moment ja.

CHABOT:
Hem daar nog op aangesproken achteraf of niet?

RUTTE:
Nee, wij hebben elkaar gezegd dit knetterde, dit ontspoorde over en weer, zoiets. Ik bedoel, ja, nogmaals dat kun je, dat heb je niet altijd in de hand. Je kunt in de heftigheid van de… we zijn allemaal gepassioneerde politici, dus dat het dan eens een keer uit de rails rijdt...

CHABOT:
Bezuinigingen. Ik las van een van de oude voormannen, Frits Bolkestein dat als hij links zou stemmen dan zou hij Roemer stemmen en hij vond dat Roemer een punt had met het aanpakken van banken en de graaicultuur en bonuscultuur. Hoe kijk jij daar tegenaan, Mark?

RUTTE:
Ja, ik, laat ik het zo zeggen, ik wil niet commentaar leveren op collega-politici, maar wat ik me wel kan voorstellen is dat mensen zich verschrikkelijk ergeren dat als banken staatssteun krijgen dat ze vervolgens toch nog hoge bonussen geven. En ik ben blij dat langzamerhand een soort van consensus is dat we daarmee moeten stoppen. Een fatsoenlijk salaris, kijk als jij morgen een bedrijf start en heel succesvol bent en schatrijk wordt dan vind ik dat prima. Daar heeft de overheid niets mee te maken, ik ben voor succes, dan moet je ook niet jaloers zijn, wees blij dat iemand succesvol is. Maar banken die ook afhankelijk zijn van de overheid, dat daar vervolgens dan toch bonussen worden uitgekeerd waarvan ik denk, ja, de belastingbetaler heeft moeten ingrijpen, dat vind ik niet (onverstaanbaar, red.), nee.

CHABOT:
Andere vraag, eurozone. Ik ga niet het hele verhaal doen, dat is (slecht verstaanbaar, red.) bekend over de problemen met de euro. Laten we het symbolisch doen, jij rijdt in een Saab.

RUTTE:
Ja.

CHABOT:
Dat is een merk dat het moeilijk heeft. Denk jij op termijn dat Saab het gaat redden en er bovenop komt, of moeten er eindeloze fondsen heen (slecht verstaanbaar, red) en gaan ze het niet redden?

RUTTE:
Nou, bij Saab weet ik het echt niet, want ik weet weinig van precies die bedrijfssituatie. Als ik krantenartikelen lees dan is het niet allemaal positief. Ten aanzien van de euro, die gaat het redden, de euro is een sterke munt. Het probleem is ook niet de euro, dat is gewoon een van de sterkste munten in de wereld, het probleem is dat binnen het eurogebied een paar landen zijn die de staatsschuld teveel uit de hand hebben laten lopen en daardoor als land, als economie in de problemen zijn gekomen.

CHABOT:
Nu gaan ze, je blijft in een Saab rondrijden, no matter what. Over die zwakke landen gesproken, Griekenland, Mark. Wij hebben allebei op school gezeten, wij hebben geschiedenis afgerond, dus als je je ogen dicht doet dan zie je Griekenland voor je en dan weet je tweeduizend jaar geleden, Plato, Socrates, Aristoteles, de Acropolis. Kon niet op, het land van de beschaving. De Romeinen deden ook leuk mee, die hebben nu bunga bunga parties, maar dat is weer een ander verhaal. Als je Griekenland ziet wat er daarna gebeurd is, na tweeduizend jaar, dan is het in feite bergafwaarts gegaan met die beschaving en wat ze ons (onverstaanbaar, red.) en nog een paar zwakke voetballers bij Ajax en dan, maar goed…

RUTTE:
En een mooie vakantiebestemming

CHABOT:
Ja, oké, ja, nou, op die manier dragen ze een behoorlijk steentje bij inderdaad, maar als je eigenlijk het grote geheel ziet zou je kunnen zeggen van Griekenland een grote 2000 jaar oude kolossale bouwput is waar elke euro die je erin gooit ook in verdwijnt, zou maar zeggen. Ik bedoel, heb je echt het gevoel dat wat we erin stoppen ooit nog een keer terugkomt?

RUTTE:
Maar het is niet zo dat wij Griekenland helpen omdat wij zeggen ach wat zielig dat u zo in de problemen bent gekomen, want de Grieken hebben ons voorgejokt over hun groeicijfers, over hun staatsschuld, etcetera. Nee, de reden dat we Griekenland helpen is omdat het in ons belang is. Want als Griekenland zou omvallen heeft dat enorme gevolgen voor onze pensioenen, voor onze banken hier, voor onze spaarcenten en voor onze banen. Dat komt omdat je niet meer landen apart hebt, die landen zijn allemaal met elkaar verbonden, die banken zijn met elkaar verbonden en dat is de reden dat we het doen. Nou, 80% van Nederland is tegen die steun, ik begrijp dat ook, ik voel ook  met die 80% mee, maar ik moet vanuit deze baan de afweging maken waarvan ik denk dat het in het belang van Nederland is en ik vind het in het belang van Nederland om het wel te doen, die hulp. Niet omdat ik nou zo de Grieken per se wil helpen, maar omdat het in ons belang is.

CHABOT:
Laatste vraag, het kabinet, een jaar Rutte, een jaar Rutte

RUTTE:
Rutte-Verhagen

CHABOT:
Rutte -Verhagen, een jaar. Een jaar Mark en Maxime, dat klinkt wel zo plezierig (slecht verstaanbaar, red). Als je jezelf nu een rapportcijfer zo toekennen, op welk cijfer kom je dan uit?

RUTTE:
Nee, dat doe ik niet

CHABOT:
Nou, doe eens een gooi.

RUTTE:
Nee, je had vroeger ook van die experimentele scholen en dan moesten leerlingen moesten dan zichzelf cijfers geven. Nee, dan moet de kiezer doen in 2015, die moet zeggen, vinden wij dat ze het goed gedaan hebben of niet. En uiteindelijk is dat nog niet eens het belangrijkste, het belangrijkste is dat ik en Maxime en de anderen in het kabinet het doen vanuit de absolute overtuiging dat wat we doen het goede is voor Nederland. Zo lang je daarvan overtuigd bent motiveert het ook en dan zijn de cijfers en zelfs de volgende verkiezingen, zijn ja, toch van een tweede orde.

CHABOT:
Als ik je nu aan het begin van je toespraak hier bij de persconferentie hoorde en je kabinetsbeleid overzag het afgelopen jaar, dan had ik het gevoel dat je toch richting de 7 a de 8 kroop. Toch?

RUTTE:
Dat mag jij denken, ik laat dat geheel aan jou over…

CHABOT:
Ik wens je heel veel plezier in Rusland.

RUTTE:
Dank je wel.

CHABOT:
We zien elkaar wel weer.

RUTTE:
Ja, dan moeten we wel nog even de slotvraag.

VISCHJAGER:
Hoe staat het met het Tropenmuseum in Amsterdam? Wat doet u daaraan?

RUTTE:
Het Koninklijk Instituut voor de Tropen?

VISCHJAGER:
Ja, dat inderdaad. Een actueel onderwerp.

RUTTE:
Ja, ja dat is veel in het nieuws nu omdat Ben daar natuurlijk… Ik schrijf dat even op omdat het nu even niet bij mij op het bureau ligt. Daar is Ben Knapen volop mee bezig en dan teken ik uiteraard met dank. Goed weekend.