Extra tijd en geld voor fusies kleine basisscholen

Minister Marja van Bijsterveldt (Onderwijs) geeft kleine basisscholen in demografische krimpgebieden meer tijd en financiële middelen om bij fusies een betere overgang te kunnen maken. Omdat de praktijk uitwijst dat de huidige termijn bij fusies van kleine scholen vaak te kort is om de organisatie daarop goed aan te kunnen passen, heeft de minister besloten de compensatieregeling te verlengen van de huidige twee jaar naar vijf jaar. Hierdoor krijgen deze scholen meer tijd en financiële ruimte om hun organisatie aan te passen aan het dalende aantal leerlingen.

Afgelopen tijd is met schoolbesturen en overheden in de verschillende krimpregio’s gekeken naar de uitdagingen die de demografische ontwikkelingen met zich meebrengen. Scholen in krimpregio’s, zoals Zuid-Limburg, Zeeuws-Vlaanderen en Noord-Oost Groningen, hebben ieder jaar minder leerlingen. Ze worden daardoor geconfronteerd met afnemende inkomsten. Bij een daling van het aantal leerlingen neemt de bekostiging per leerling echter toe. De kosten kunnen worden aangepast door personeelsreductie en door lagere huisvestingslasten.

Brede regionale aanpak

In een aantal gevallen biedt fusie van twee of meer kleine scholen tot één minder kleine school vaak een goede oplossing. Toch blijkt het voor veel schoolbesturen op dit moment financieel vaak moeilijk om scholen te fuseren. Wanneer scholen worden samengevoegd, ontvangt het bestuur van de samengevoegde basisscholen in totaal minder bekostiging. Het schoolbestuur ontvangt nu gedurende twee jaar een aflopende compensatie voor de daling van de bekostiging. In het eerste jaar is dat een volledige compensatie, in het tweede jaar is dat 50 procent.

Minister Marja van Bijsterveldt heeft besloten deze compensatieregeling te verlengen naar vijf jaar: “Door een dalende bevolking in krimpgebieden staat in een aantal gebieden het voortbestaan van scholen onder druk. Juist in deze gebieden is een bredere regionale aanpak van het onderwijsaanbod belangrijk. Zodat er tijdig kan worden ingespeeld op de gevolgen van krimp. De praktijk wijst uit dat de huidige termijn voor veel scholen te kort is om de organisatie goed aan te kunnen passen. Door verlenging van de compensatie krijgen schoolbesturen meer tijd om de organisatie aan te passen aan het dalende aantal leerlingen.”
Volgens het nieuwe voorstel ontvangen de scholen het eerste jaar 100% extra bekostiging, het tweede jaar 80%, het derde jaar 60%, het vierde jaar 40% en het vijfde jaar 20%. Naast deze maatregel wordt een wetsvoorstel voorbereid dat het mogelijk maakt scholen vijf jaar in plaats van drie jaar onder de opheffingsnorm in stand te houden. Beide maatregelen geven de schoolbesturen meer ruimte om de organisatie aan te passen. De regelgeving voor samenvoeging van basisscholen wordt met ingang van 1 augustus 2012 doorgevoerd.