Voorkomen dat Jemen een tweede Somalië wordt

‘We willen niet dat Jemen een tweede Somalië wordt. Met het oog op piraterij en de handelsroutes van reders, terrorisme en vluchtelingenstromen is een succesvolle transitie in Jemen belangrijk. Niet alleen voor de mensen in Jemen, er is ook een direct Nederlands belang.’ Dat zei staatssecretaris Ben Knapen van Buitenlandse Zaken maandag tijdens een werkbezoek aan de hoofdstad Sanaa.

Knapen is in Jemen om polshoogte te nemen van de politieke en maatschappelijke ontwikkelingen in het land. Hij wil met eigen ogen zien hoe de situatie is en wat Nederland kan doen om het land te helpen bij het transitieproces.

Nederland schortte in april vorig jaar de ontwikkelingssamenwerkingsrelatie met de overheid van Jemen op vanwege buitensporig geweld van Jemenitische veiligheidstroepen tegen vreedzame betogers. Inmiddels heeft Jemen een begin gemaakt met een vreedzame overgang. Daarom besloot Nederland begin februari in overleg met andere donoren de ontwikkelingssamenwerking met de Jemenitische overheid stapsgewijs te hervatten.

Knapen besprak met andere donoren hoe Nederland dat proces in aanloop naar verkiezingen in 2014 verder kan ondersteunen. De overheid kan niet garant staan voor veel basisdiensten als elektriciteit, water, gezondheid en onderwijs. Knapen: ‘Dat en de gewelddadigheden van vorig jaar ondermijnen het vertrouwen van de bevolking in de overheid. De regering moet dat vertrouwen zo snel mogelijk herwinnen. De inzet is te voorkomen dat het land afzakt tot een falende staat met alle ellende van dien. Dat is aanzienlijk goedkoper dan de menselijke, sociale en economische kosten van een falende staat.’

De staatssecretaris sprak in Jemen onder andere met de pas gekozen president Hadi, premier Basindwa, minister Al-Saadi van Planning en Internationale Samenwerking, minister Mashour van Mensenrechten en minister Al-Mikhlafi van Juridische Zaken. Ook sprak hij met Jemenitische jongerenorganisaties en andere donoren.

Behalve samenwerking kwam ook de positie van jongeren, vrouwen en religieuze minderheden aan de orde.  Knapen: ‘De dynamiek die ik hier ontmoet is een heel andere dan die van vroeger, heb ik gehoord. Het wordt nog een hele opgave om die hoopvolle energie vast te houden. Wat ik merk is dat Nederland hier vooral iets kan betekenen voor veiligheid en rechtsorde, waterbeheer en reproductieve gezondheidszorg. Vrouwen en jongeren hebben een prominente rol gespeeld in de protesten. Het is cruciaal dat zij kunnen participeren in het transitieproces.’

De staatssecretaris reist maandagavond door naar Koeweit voor het Internationaal Energie Forum. Hij vervangt daar minister Maxime Verhagen van EL&I. Aansluitend gaat hij naar Qatar om te verkennen of samenwerking op het terrein van voedselzekerheid in Afrika mogelijk is.