Dreigingsniveau beperkt, alertheid blijft geboden

Het dreigingsniveau voor Nederland blijft ‘beperkt’. Dit betekent dat de kans op een terroristische aanslag momenteel gering is, maar niet is uit te sluiten. Dat staat in het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland dat minister Opstelten van Veiligheid en Justitie vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De beperkte dreiging komt vooral voort uit de manifestatie van het internationale jihadisme. Het is zorgelijk dat jonge mensen in westerse landen naar jihadistische strijdgebieden trekken om daar te trainen of deel te nemen aan de strijd. Na terugkeer kunnen zij een dreiging vormen. De recente aanslagen in Zuid-Frankrijk op militairen en een joodse school, gepleegd nadat het DTN28 werd opgesteld, tonen dit aan.

Jihadisten verzwakt maar niet verslagen

De slagkracht van kern al Qa’ida is aangetast door de dood van verschillende leiders. De diverse regionale, aan kern al Qa’ida gelieerde organisaties lijken momenteel voornamelijk gefocust op zowel de gewapende als de politieke strijd in delen van Afrika en Azië. Maar de uitkomst van die strijd is nog hoogst onzeker. Mogelijk profiteren jihadisten in sommige landen van de politieke en militaire ontwikkelingen. Op termijn kan dat opnieuw een hogere dreiging voor westerse landen opleveren. Ook is de jihadistische ideologie nog steeds in staat individuen en groepen te inspireren tot actie in en tegen westerse landen, getuige opnieuw diverse arrestaties in Europa en Noord-Amerika.

Nederland nog steeds prominent op het jihadistisch netvlies

Nederland en zijn onderdanen zijn nog steeds legitieme doelwitten voor jihadisten, vanwege de vermeende discriminatie van moslims, de gepercipieerde beledigingen van de islam en de profeet Mohammed in ons land, en de deelname aan (militaire) missies in islamitische landen. In december 2011 werden bedreigingen op internet geuit tegen Amsterdam en tegen Nederlandse diplomatieke vertegenwoordigingen. Nederlanders en Nederlandse belangen in het buitenland lopen meer risico geconfronteerd te worden met terrorisme dan in Nederland zelf. Dit bleek recentelijk bijvoorbeeld bij de ontvoeringen van twee Nederlandse toeristen in Mali en de Filippijnen.

Zorgen over jihadreizigers

Jihadistische netwerken in Nederland zijn meer gefocust op de jihad in het buitenland dan in Nederland. Het is zorgwekkend dat het aantal jihadisten dat uitreist naar een jihadistisch strijdgebied in de afgelopen jaren is gegroeid en dat zij vaker hun doel weten te bereiken. Zij hebben de kennis en contacten die nodig zijn om nieuwe jihadreizen uit Nederland te organiseren. Bij terugkeer kunnen zij anderen enthousiasmeren tot een jihadreis en hen daarbij helpen. Ook kunnen zij hun opgedane strijdervaring gebruiken voor een aanslag in Nederland. Voor dit laatste zijn momenteel geen concrete aanwijzingen. 

Alertheid voor andere vormen van terroristisch geweld

Het is nodig alert te blijven ten aanzien van andere vormen van ideologisch gemotiveerd geweld. Na de geweldsdaden van Breivik in Noorwegen toonden ook andere Europese incidenten aan dat deze dreiging meer dan theoretisch is. In Florence schoot een sympathisant van het neo-fascisme vijf Senegalezen neer en doodde daarbij twee van hen. In Duitsland werd bekend dat tien onopgeloste moorden op voornamelijk Turkse allochtonen uit de periode 2000-2006 waren gepleegd door de Nationalsozialistischer Untergrund, een rechts-extremistische groep. Opnieuw zond een anarchistische groep, dit keer uit Italië, bombrieven naar doelen in Rome, Frankfurt en Parijs.

Radicale groeperingen in Nederland houden zich meestal aan de wet, weerstand blijft hoog

In Nederland blijven radicale groeperingen grotendeels handelen binnen de grenzen van de wet. Er werden in het laatste kwartaal van 2011 diverse incidenten gemeld van islamistische radicalen, links-, rechts-, dierenrechten- en asielrechtenextremisten, maar die waren niet van zeer ernstige aard. Wel werden bij een Noord-Hollandse rechts-extremistische groep wapens aangetroffen. De wapens waren waarschijnlijk bedoeld voor de verkoop, niet voor een aanslag. De weerstand tegen geweld uit ideologische overwegingen blijft in Nederland hoog.