Persconferentie na ministerraad, 13 april 2012

Mediatekst | 13-04-2012

INLEIDEND STATEMENT

Goedemiddag. We hebben vanochtend in de ministerraad ingestemd met maatregelen tegen het Surinaamse regime. Directe aanleiding daarvoor is het aannemen van de Amnestiewet vorige week. Wij zijn van oordeel dat deze onverkwikkelijke zaak niet zonder gevolgen mag en ook niet zonder gevolgen kan blijven. Het recht moet zijn beloop hebben. We hebben besloten tot opschorting van het verdrag waardoor onze betalingen aan de Surinaamse regering worden stopgezet. Vanavond zal de Krijgsraad besluiten over de verdere procesgang van de verdachten. Dat besluit is belangrijk voor de verdere Nederlandse opstelling ten aanzien van Suriname.

Dan hebben we ook stilgestaan bij de laatste voorbereidingen van het Staatsbezoek van de Turkse President Gül aan ons land volgende week. Dat is een bezoek in het kader van 400 jaar diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en Turkije. Het staatsbezoek staat ook in het teken van handel en in het teken van economie. President Gül komt met een indrukwekkende bedrijfsdelegatie - meer dan 50 grote en kleinere ondernemingen uit Turkije vergezellen hem. Ik heb zelf ook beste herinneringen uit mijn Unilevertijd aan de contacten met de Turkse bedrijven daar en ook gemerkt dat Turkije een zeer levendige economie heeft en een van de snelst groeiende economieën van de wereld is op dit moment. Dit bezoek zal ook bijdragen aan een verdere intensivering van onze goede politieke, culturele en maatschappelijke relaties. Turkije vervult een belangrijke en waardevolle brugfunctie in onze dialoog met de islamitische wereld. Het staatsbezoek illustreert daarmee het belang dat Nederland en Turkije hieraan hechten.

Vandaag veel besluiten genomen in de ministerraad. Het reguliere werk gaat dan ook door, ook tijdens de Catshuisbesprekingen. Een paar licht ik eruit. In het Wetboek van Strafrecht wordt een autonome bepaling opgenomen over de bestrijding van de financiering van terrorisme. Dat is het sluitstuk op wetgeving die vorig jaar in gang is gezet. Nederland kende al strafwetgeving over dit onderwerp, maar met deze bepaling wordt de normstelling verduidelijkt en is deze ook internationaal herkenbaar. Verder hebben wij ingestemd met een nota van wijziging op de Crisis- en Herstelwet. Daarbij hebben wij gekeken naar de  uitvoeringspraktijk, allerlei suggesties die uit de uitvoering zijn gekomen. Daardoor kunnen vergunningsprocedures nog verder vereenvoudigd worden, en op die manier voorkomen we een dubbele toetsing van bijvoorbeeld natuurwaarden. Dat betekent dat sneller besluiten kunnen worden genomen en dat is natuurlijk altijd weer goed nieuws voor de economische bedrijvigheid.

Dan hebben wij vandaag ook gesproken over de Jonkvrouwe Hedwigepolder. U weet: er is sprake van een discussie over het natuurherstel voor de Westerschelde. Er is nog geen besluit genomen. Er vindt nader overleg plaats tussen betrokken ministers en een besluit valt te verwachten, is gedelegeerd aan die betrokken ministers, en valt te verwachten vanavond, namiddag, vanavond of maandag.

Met andere woorden, we hebben vandaag in de Trêveszaal een hoop gedaan, we hadden een hoop te bespreken. Uiteraard zijn er ook andere besprekingen gaande, die in het Catshuis. En zoals u weet die vallen onder de radiostilte. We willen graag met een gedegen pakket komen en de kans op zo'n gedegen pakket is groter als wij er het zwijgen toe doen. We hopen u zo snel mogelijk uiteraard te kunnen berichten.

WESTER
Alleen even over de procedure in het Catshuis, u gaat dus vanavond verder praten. Gaan de spullen eerst naar het CPB toe en dan gaat u daarna weer verder erover praten of maakt u iets bekend van: we zijn er in principe uit, nu gaat het naar het CPB toe?

RUTTE
Ook de procedure in het Catshuis valt onder de radiostilte.

WESTER
Waarom?

RUTTE
Omdat we dat zo besloten hebben (…) Omdat we in de politiek, en dat weet de heer Wester als geen ander - dat weet u als geen ander - proces, inhoud, maar ook procedure heel veel met elkaar te maken hebben en het daarom belangrijk is als je radiostilte hebt, die ook te laten betrekking hebben op het proces.

WESTER
Die radiostilte werd gisteren wel even doorbroken door een mededeling van de RVD, dat het nog minimaal een week gaat duren, dat klopt nog steeds?

RUTTE
Ja, de RVD doet altijd goede mededelingen, dat doet de RVD overigens altijd gesanctioneerd uiteraard door de zes onderhandelaars in het Catshuis. En dat hebben we gedaan omdat er gisteren allerlei berichten waren dat we er die dag of binnen 24 uur uit zouden zijn en dat klopt simpelweg niet, dus we dachten u te helpen door op dat punt enige duiding te geven.

WESTER
Dus vandaag is niks te verwachten?

RUTTE
Over de gesprekken in het Catshuis doe ik verder geen mededelingen (…) Maar de verwachtingen die jullie gewekt hebben in de media gisteren, die hebben wij, gegeven de tweet gisteren van de RVD, proberen te reduceren.

WESTER
Maar als het nog minimaal een week gaat duren, als dat de mededeling is, dan betekent dat ook dat er vandaag of maandag niks te verwachten valt.

RUTTE
Het ligt niet voor de hand dat er vandaag of maandag heel spannend nieuws uit het Catshuis komt.

WESTER
Hoe was het met meneer Van der Staaij gisteren?

RUTTE
Over gesprekken die ik voer, met wie dan ook en of die wel plaats vinden of niet plaatsvinden doe ik nooit mededelingen.

VAN DER HEYDE
Meneer Rutte, ook de heer Wilders doorbrak de radiostilte door te zeggen dat berichten in de media prematuur waren en dat het nog alle kanten op kan. Wat moeten we daar onder verstaan?

RUTTE
Ik verbaas me over het taalgebruik wat ik hoor, omdat het woord 'prematuur' zo weinig Henk en Ingrid is.

VAN DER HEYDE
U vindt dat een te ingewikkeld woord?

RUTTE
Ja, wel voor de PVV.

VAN DER HEYDE
Maar dan even over 'het kan nog alle kanten opgaan', ook dat is voor meerderlij uitleg vatbaar. Wat zou hij daarmee kunnen bedoelen?

RUTTE
Dat het nog alle kanten op kan gaan.

VAN DER HEYDE
Maar is dat dat het nog kan mislukken of ….

RUTTE
Zolang we er niet uit zijn kan het altijd mislukken.

VAN DER HEYDE
En waarom verwacht u vandaag of maandag nog geen spannende besluiten, u bent eigenlijk dus nog helemaal niet in de buurt van…

RUTTE
Dat is een vraag naar het proces in het Catshuis en die valt onder de radiostilte.

VAN DER HEYDE
Ja, dat begrijp ik, maar wij proberen ook de berichten die van de RVD komen en die van een van de onderhandelaars komt, te duiden. Dus voor de kijkers en luisteraars toch wel van belang: wat kunnen we nu verwachten?

RUTTE
U kunt verwachten dat wij proberen zo snel mogelijk met een pakket te komen dat een antwoord biedt op de beramingen van het Centraal Planbureau van begin maart.

VAN DER HEYDE
En dan gaat het daarna nog naar het CPB, of..?

RUTTE
Dat is een vraag over het proces en over het proces doen we ook geen mededelingen, ook het proces valt onder de radiostilte.

VAN DER HEYDE
En is de heer Van der Staaij blij met wat er tot nu toe is afgesproken in het Catshuis?

RUTTE
Er waren gisteren allerlei geruchten over achterbankgesprekken, ik doe nooit mededelingen, bevestig of ontken die dingen nooit, ik praat altijd over de uitkomsten van het beleid waar ik voor sta en zo min mogelijk over processen en afspraken die ik wel of niet heb.

WESTER
Nog heel even, u verbaasde zich over het woord 'prematuur' van de heer Wilders. Zou u het woord 'voorbarig' willen gebruiken?

RUTTE
Luister, ik ben van de VVD en niet van de PVV, maar ik vind het in de context van de PVV en Henk en Ingrid een woord dat ik niet verwacht had.

WESTER
En dan zou u daarvoor invullen 'voorbarig'?

RUTTE
Dat leek me een meer voor de hand liggend woord, dat is ongeveer wat 'prematuur' betekent in eenvoudiger Nederlands.

WESTER
Zeg maar, de berichtgeving dat u er bijna uit bent is voorbarig?

RUTTE
Nee, want nou vraagt u mijn commentaar op de tweet van de heer Wilders en die laat ik voor de heer Wilders, maar ik denk dat hij probeerde nog te echoën wat gisteren al door de RVD naar buiten was gebracht.

BOONMAN
Ik wil verder niks weten over wat u afspreekt, maar waar ik wel nieuwsgierig naar ben is hoe dat stuk gaat heten: regeerakkoord, gedoogakkoord, extra nieuw pakket…

RUTTE
In ieder geval geen regeer- of gedoogakkoord want die hebben we al en we zijn ook niet bezig met een update daarvan. We zijn bezig met het uitvoeren van het regeer-  en gedoogakkoord, daar staat namelijk in dat als de tekorten op de overheidsbegroting een bepaalde grenswaarde passeren en dat gebeurt volgens de raming van het CPB, de partijen zich dan verplichten om tot een antwoord te komen op die feiten. We zijn dat antwoord aan het formuleren en daarmee is het het uitvoeren van het regeer-  en gedoogakkoord en niet van een nieuw regeer-  en gedoogakkoord, niet een update van het regeer-  en gedoogakkoord, het is het uitvoeren van het regeer-  en gedoogakkoord, maar de titel, zo die er al komt van een eventueel eindproduct, daar zult u even op moeten wachten.

BOONMAN
Mag ik nog een ander vraagje even stellen, te maken hebbend met de mensen met wie u zo diepgaand en innig besloten contact heeft elke dag in het Catshuis. Heeft de heer Wilders u al zijn boek laten lezen wat op 1 mei uitkomt?

RUTTE
Nee.

BOONMAN
Bent u daar nieuwsgierig naar?

RUTTE
Nee.

BOONMAN
Waarom niet?

RUTTE
Omdat ik ongeveer weet wat de PVV vindt van de Islam en dat boek me dus weinig interesseert.

BOONMAN
Het maakt u verder helemaal niet uit wat daar in staat?

RUTTE
We hebben vrijheid van meningsuiting in Nederland en als het te ver gaat dan zal ik daar afstand van nemen. Maar dan moet ik eerst het boek hebben.

BOONMAN:
Maar het is wel iemand waarmee u elke dag aan tafel zit?

RUTTE:
Ja, maar luister, wij zijn een samenwerking aangegaan, maar geen coalitie, juist omdat we het op dit punt oneens zijn. De rol van de islam, het karakter en aard van de islam in de Nederlandse samenleving: voor CDA en VVD ook een geloof, voor de PVV in de eerste plaats niet een geloof. En dus is er een fundamenteel verschil van opvatting, reden ook waarom we niet konden komen tot een coalitie van drie partijen. Verder ken ik wel zo'n beetje de opvattingen van de heer Wilders over de islam. Dus in die zin ben ik niet geïnteresseerd in het boek en als het boek te ver gaat zal ik daar afstand van nemen.

BOONMAN:
Maar ik begrijp dat u het boek niet gaat lezen?

RUTTE:
Ik zal wel een samenvatting krijgen, maar ik was niet van plan om daar veel tijd aan te besteden.

BOONMAN:
Omdat het zo'n gedoe met Fitna toentertijd was, dan zou ik me voor kunnen stellen dat je er wel iets van wilt weten?

RUTTE:
Fitna kon je in 15 minuten bekijken, dit wordt een heel boek, dat kost wel heel veel tijd.

BOONMAN:
Zoveel tijd heeft u niet?

RUTTE:
Nee.

WESTER:
Even aansluitend, dit vond ik wel interessant. U zei: als ik dat boek te ver vind gaan, dan zal ik daar afstand van nemen…

RUTTE:
Uiteraard…

WESTER:
U heeft geen afstand genomen van het Polenmeldpunt, betekent dat ook dat u dat niet te ver vond gaan?

RUTTE:
Ik heb gezegd toen we begonnen dat als de PVV standpunten inneemt die ik te ver vind gaan dat ik daar afstand van neem. Ik heb ook gezegd: ik ga niet op iedere rukwind van de PVV reageren, niet op ieder stuk rood vlees dat de arena in wordt gesmeten. Ik vind die Polenwebsite zo'n stuk rood vlees. Daar reageer ik dus verder niet op, anders dan uit te leggen dat die niet van de regering komt, dat wij andere opvattingen hebben over de Midden- en Oost-Europese migratie, maar ik ga daar verder geen kwalificatie aan geven. Ook omdat ik ervan overtuigd ben dat je alleen maar daarmee extra vuur geeft aan de PVV en daarvoor ben ik niet ingehuurd, ik ben ingehuurd om Nederland te besturen. Maar als ik vind dat de PVV, bijvoorbeeld over de islam, of in de tijd over Erdogan, de uitspraken over de islamitische aap of over Marokkanen - ook een debat dat Wilders en ik gevoerd hebben bij de Algemeen Beschouwingen - is toen wat weggevallen in het 'doe eens normaal man'-incident, maar dat kwam eerder in die Algemene Beschouwingen naar voren, dan neem ik daar afstand van. Maar ik neem niet van alles afstand wat de PVV doet, want dan heb ik daar een dagtaak aan.

WESTER:
Dus alleen als het heel heel, heel veel te ver gaat neemt u afstand?

RUTTE:
En daarvan heb ik eerder gezegd dat ik bepaal of ik dat doe, en dat ik niet aan iedereen ga uitleggen wat het criterium is, maar in algemeen zin geldt dat ik niet op iedere rukwind van de PVV reageer.

WESTER:
Zijn er veel rukwinden bij de PVV?

RUTTE:
Dat laat ik geheel aan u over, om dat in te schatten.

STAAL (NRC HANDELSBLAD):
Mijn vraag betreft een vergelijkbaar kantelmoment, want u zegt al enkele weken dat u zich aan de radiostilte houdt, maar gisteren probeerde u dus de verwachtingen opeens te redresseren omdat ze te ver gingen. Ik wil zo graag weten waar precies dan dat omslagpunt ligt in de onjuiste informatie die naar buiten komt, dat u hier iets over zegt? Betekent dit dat de weken hiervoor alle informatie wel correct was, onder andere over de eis betreffende de heer Leers?

RUTTE:
Nee, en dat is nou… maar soms gaat u zo de bocht uit als journaille dat ik vind dat we daar iets van moeten vinden.

STAAL:
En op andere momenten is dat dus nog niet gebeurd?

RUTTE:
Nou, dan zag ik berichten die niet allemaal klopten, maar kijk, tot nu toe zijn dat vaak berichten over begrotingsposten die al of niet ter discussie zijn en al die begrotingsposten die u noemt staan in de begroting. Dus ik kan moeilijk ontkennen dat er een begrotingspost is die gaat over de zorg en dat er een begrotingspost is die gaat over de AOW en een begrotingspost is die gaat over de media, of waar dan ook over. Dus als daar berichten over komen die niet kloppen dan is er in ieder geval nog een kern van waarheid, namelijk dat die begrotingspost bestaat. Maar als er nu berichten komen dat wij vandaag met een pakket naar buiten komen en dat is niet zo, dan is het verstandig die verwachting te managen….(slecht verstaanbaar, red)

STAAL:
En in het geval van bijvoorbeeld het mogelijke vertrek van een van uw bewindslieden, dat vindt u niet iets dat geredresseerd hoeft te worden?

RUTTE:
Dat hebben wij meteen geredresseerd.

STAAL:
En zou dat nog een keer gebeuren als dat naar buiten komt?

RUTTE:
Die vraag begrijp ik niet.

STAAL:
Ik bedoel eigenlijk te zeggen, waar ligt het omslagmoment voor u?

RUTTE:
Dat is nu zo mooi, dat bepaal ik en ik vertel u niet waar het ligt. Maar het beeld dat ontstond, de indruk die bestond dat wij hadden gesproken over een bepaalde bewindspersoon volgens de Volkskrant, wat van A tot Z niet klopte, dat hebben we onmiddellijk rechtgezet.

OOMKES (TROUW):
Gezien het sms'je van dat het nog een week op zich zal laten wachten, het onderhandelingsresultaat: betekent dat ook dat er gewoon elke dag verder onderhandeld wordt met elkaar?

RUTTE:
Over het precieze schema hoort u van dag tot dag, krijgt u mededelingen.

OOMKES:
Dus we krijgen elke dag nog steeds de komende weken een sms'je? Van hoe laat tot wanneer?

RUTTE:
Wanneer er bijeenkomsten zijn krijgt u mededelingen hoe laat ze beginnen en u krijgt bericht wanneer ze aflopen

OOMKES:
Zijn er volgende week bijeenkomsten?

RUTTE:
U krijgt per keer berichten wanneer ze er zijn en hoe laat ze eindigen. En ik hoop dat we zo snel mogelijk hier van af zijn en dat ik mijn totale openheid die ik altijd met u betracht, zoals u weet - volkomen openheid - ook in de toekomst weer gewoon kan gebruiken.

VAN SOEST (AD):
Nog heel even over die mediastilte dan, want jullie hebben met zijn zessen afgesproken helemaal niks te zeggen en nu zei u ineens van nou ja, blijkbaar voelde Wilders de behoefte om de RVD-mededeling van gisteren nog eens na te galmen, betekent dat dat uzelf ook een beetje verrast werd door dat sms'je vanochtend?

RUTTE:
Nee, hij had mij aangekondigd dat hij dat zou doen, omdat hij ook vond dat de kranten vanmorgen, ondanks de mededeling gisteren van de RVD, nog steeds een bepaalde richting uitgingen die niet klopte.

VAN SOEST:
En begint u al een beetje te balen van dat het zo lang duurt? U heeft aan het begin gezegd van nou, drie weken moet kunnen? We gaan nu week zeven in.

RUTTE:
Nee, dat hebben we nooit gezegd, dat heeft u gezegd. Nee, drie weken hebben wij nooit genoemd, dus dat klopt niet. Nee, drie weken is door de media genoemd, maar niet door de onderhandelaars.

BLOEMENDAAL (GPD):
Veel meer hebben we niet, dus toch maar even over dat sms'je van de Rijksvoorlichtingsdienst, het woord akkoord, de definitie van het woord akkoord, is dat een akkoord na doorrekening of een akkoord voor doorrekening door het CPB?

RUTTE:
Over het precieze proces in het Catshuis en dat soort zaken doen we geen mededelingen.

BLOEMENDAAL:
Ik heb het over een woord, wat bedoelt u met akkoord?

RUTTE:
Daar zult u echt uw eigen interpretatie aan moeten geven.

BREEDVELD (RVD):
Ik weet niet hoe lang u hier allemaal nog mee door wilt gaan, maar… Ik, echt waar? Zullen we afspreken, we houden om twee uur op? (….)

RUTTE:
En ik herhaal nog een keer, ik vind het net zo irritant als u, waarop ik hoop dat we er zo snel mogelijk uit zijn en dat we weer inderdaad in het totale openheid met elkaar kunnen spreken.

BREEDVVELD:
Ik ga niet zeggen dat ik dringend weg moet. We gaan hier gewoon tot maximaal twee uur mee door.

DE ZOETE:
U zegt, er is nooit gezegd dat het drie weken zou duren, maar bij de persconferentie die u aan het begin van de onderhandelingen gaf zei u tot over een paar weken. Inmiddels zijn we bijna zes weken bezig, duurt het nog minimaal een week?

RUTTE:
Ik geeft toe dat ik het begrip paar een beetje aan het oprekken ben, ja.

DE ZOETE:
Dus het gaat moeizamer dan u had verwacht?

RUTTE:
Dat niet. Het is een ongelooflijk groot probleem waar we voor staan, in de hele parlementaire geschiedenis is dit niet eerder voorgekomen dat een kabinet dat al 18 miljard, relatief ten opzichte van de omvang van de economie nu is - vergelijk met Lubber I of Lubbers II - of Balkenende II, dat waren ook enorme pakketten, maar dat er bovenop, dat we daar bovenop, nog eens een keer zo'n bedrag moet worden gevonden in een coalitie en een politieke samenwerking met een krappe meerderheid. Natuurlijk ook grote verschillen van inzicht, onderling ook, dat is nu eenmaal zo, dat betekent dat dat gewoon tijd kost. Het is bovendien technisch ingewikkeld, veel dingen moet worden uitgezocht. We zetten ook veel vragen uit, we laten veel informatie komen ongewoon goede besluiten te kunnen nemen. Dus nee, dat valt me niet tegen. Ik ben van de afdeling zo snel mogelijk, maar goed, het moet ook goed zijn. En je moet niet snelheid de kwaliteit schade berokkenen.

DE ZOETE:
Maar u bent inmiddels al bijna evenveel aan het onderhandelen als over het gedoog- en regeerakkoord?

RUTTE:
Nou….

DE ZOETE:
Ik heb het nagerekend.

RUTTE:
Vertel eens, hoeveel was dat?

DE ZOETE:
Dat was zes weken en twee dagen

RUTTE:
We begonnen, dat is niet waar, we begonnen…

DE ZOETE:
Als u echte onderhandelingsdagen rekent. Ik zal het u laten zien

RUTTE:
Dan ben ik benieuwd, want we begonnen op 23 juni herinner ik me, eind juni, excuses, eind juli en we presenteerden het kabinet op 14 oktober. Dat is echt meer dan zes weken.

DE ZOETE:
Ja, de presentatie van het kabinet, maar ik heb het over de onderhandelingsdagen. Maar ik zal u het schema sturen.

RUTTE:
Ik heb het beeld dat ik toen echt drie maanden permanent hier in een zaaltje zat in de Eerste Kamer.

DE ZOETE:
Maar nog een vraag, wat vond meneer Van der Staaij, zat de achterbank lekker?

RUTTE:
Luister, ik zag allerlei geruchten gisteren in de media en zoals u weet, ik doe eigenlijk nooit mededelingen over mijn agenda.

DE ZOETE:
Nou, de RVD doet toch ook berichten over wanneer u onderhandelt?

RUTTE:
Ja, maar dat is omdat we u een beetje ter wille willen zijn om te voorkomen dat u de hele dag voor het Catshuis staat.

DE ZOETE:
Maar u bent gesignaleerd, ik neem niet aan dat u naar uw wekelijkse aerobicslesje ging met de heer Van der Staaij?

RUTTE:
Ik heb al antwoord gegeven, ik doe nooit mededelingen over gesprekken die ik voer, ik bevestig en ontken ook niet wie ik wel of niet zou zien, dan kan ik aan de gang blijven.

BRIL (RADIO 1):
Ik ken u als een optimistisch mens, bent u optimistisch over de uitkomst van het Catshuisoverleg?

RUTTE:
Die vraag refereert rechtstreeks aan het Catshuisoverleg en de beantwoording daarvan valt onder de radiostilte.

BRIL:
U zegt de hele tijd van: nou, we hebben dat sms'je de deur uit gedaan vanwege het gegeven dat er een akkoord vandaag of morgen is, dat is onzin. Hoe zou u de fase waar u in zit willen kenschetsen?

RUTTE:
De fase is dat wij proberen een antwoord te formuleren op de CPB-cijfers die begin maart zijn verschenen en onze ambitie is om met een robuust antwoord op die cijfers te komen.

BRIL:
Dan toch nog heel even over dat gesprek met Kees van der Staaij. Zat u met hem in de auto en daarna misschien ergens anders als premier, als vertegenwoordiger van de onderhandelaars, of als VVD-leider?

RUTTE:
U refereert aan een gerucht dat gisteren in de media opdook, dat refereert aan mijn agenda, ik doe nooit mededelingen over de agenda en heb ook de gewoon om nooit dat soort geruchten te bevestigen of te ontkennen en daar verder op in te gaan.

WESTER:
Omdat u bijna niets wilt zeggen let ik heel goed op datgene wat u wel zegt. U zei: het is een grote opgave, omdat we bovenop het pakket aan 18 miljard aan bezuinigingen in het regeerakkoord nog eens een keer zo'n bedrag moeten vinden. Betekent dat dat u afstevent op een bedrag van 17, 18 miljard?

RUTTE:
Nee, nee, nee…

WESTER:
Maar u zei het wel (onverstaanbaar, red)

RUTTE:
Nee, maar als je kijkt naar… het is heel simpel, het is 9, 9,5 miljard ongeveer als je het kaal bekijkt, hè, het gat dat het CPB laat zien. Als je inderdaad zou vasthouden aan 3%. Ook daar zult u moeten afwachten wat er uitkomt of we dat doen. Maar stel dat je dat doet dan zit je in ieder geval ergens in die orde van grootte en dan heb je natuurlijk de uitverdieneffecten. En die uitverdieneffecten zijn helemaal afhankelijk van het type maatregelen dat je neemt.

WESTER:
Maar dat is wel waar u naar streeft, om dat allemaal te dekken?

RUTTE:
Nee, dat refereert aan de vraag welke politieke doelstellingen wil het pakket uiteindelijk hebben en dan zult u echt op de uitkomsten van het Catshuis moeten wachten.

WESTER:
U zei zojuist, als je nog een keer zo'n bedrag moet vinden…

RUTTE:
Het is het geval als je voor 18 miljard opbouwt, het bouwt op naar 18 miljard in 2015, dan gaat het er zelfs overheen, want in de opbouw, als je daar in een jaar 18 miljard opbouwt, 3, 6, 9, 12, 18 miljard in 4 jaar, 5 jaar, van deze kabinetsperiode. Als je dan ziet wat je volgend jaar moet doen gaat dat ver erover heen. En daarmee is het niet zo dat de totale som meer is dan 18 miljard, dat niet, maar het is wel een enorme extra opgave, bovenop wat we volgend jaar moeten doen vanwege de 18 miljard.

WESTER:
Maar waarom zou je dan nog zo'n soortgelijk bedrag proberen zien te vinden?

RUTTE:
Omdat je dus als je maar volgend jaar kijkt en je ziet dat je van een opbouw van 3 miljard naar 6 miljard en je moet nu ongeveer 9,5 miljard doen en we zitten volgend jaar in het derde jaar en dan zitten we ook op zo'n 9 miljard en dan bouwt er 18 miljard op naar 9 miljard volgens het CPB moeten we volgend jaar ook 9,5 miljard doen als je aan die 3% zou vasthouden, dan praat je over vergelijkbare bedragen. En dan bovendien de uitverdieneffecten omdat je in een jaar dan naar zware maatregelen zou moeten kijken.

WESTER:
Maar dat is dus wel naar u naar op zoek bent?

RUTTE:
Nee, dat is als je zou doen wat het CPB berekent in relatie tot de Europese en ook de Nederlandse begrotingsdoelstellingen. Welke politieke keuzes we maken en wat uiteindelijk de uitkomst zal zijn, dat zal uit het Catshuis moeten blijken…

WESTER:
Maar daar wilt u toch graag aan voldoen, aan die Europese regels?

RUTTE:
Nu refereert u aan de Catshuisbesprekingen en welke politieke keuzes we daar maken en dat valt onder de radiostilte. Ik beantwoord u waarom ik zeg het is een vergelijkbaar bedrag, de 9,5 miljard die het CPB noemt, de 9 miljard van het CPB, de 9,5 miljard die is vergelijkbaar met wat in 2013 in de opbouw van de 18 miljard nodig is. Dus dat komt er nog eens een keer bij. En dan heb ik het nodig niet over de uitverdieneffecten en uiteraard is dat alles (onverstaanbaar, red) welke politieke keuzes je maakt over het uiteindelijk te nemen begrotingsdoelstelling. En dat valt weer allemaal onder de radiostilte van het Catshuis.

MEIJER (VOLKSKRANT):
U heeft gesproken in de ministerraad over het staatsbezoek van de Turkse president. U zei in uw inleiding dat Turkije een brugfunctie met de islamitische wereld vervult. Wat betreft uw gedoogpartner blijft die brug het liefst potdicht. Werpt dat een schaduw over het staatsbezoek?

RUTTE:
Nee, nee, want met de gedoogpartij hebben wij geen afspraken over het buitenlands beleid.

MEIJER:
Maar deze  gedoogpartner heeft wel voortdurend meningen over Turkije, stelt heel veel Kamervragen over het gedrag van het land en dat is bij de Turkse president ook bekend. Daar hebt u toch last van?

RUTTE:
Nee, ik heb geen afspraken met de heer Wilders over buitenlands beleid, dus dat raakt ons verder niet.

MEIJER:
Maar u ervaart toch in de houding van de Turken dat zij het vervelend vinden dat de Nederlandse regering samenwerkt met een partij die dit soort standpunten huldigt?

RUTTE:
We hebben een Nederlands kabinet van CDA en VVD en we hebben een uistekende relatie met Turkije, die zijn voor ons van groot belang. Ik zie het probleem niet.

MEIJER:
Het kabinet functioneert bij gratie van de PVV, met heel andere standpunten over…

RUTTE:
Ja, maar de PVV heeft over een beperkt pakket afspraken gemaakt, de begrotingsdoelstellingen, de 18 miljard, het pakket uit 2010, en in ruil daarvoor een aantal voor de PVV belangrijke doeleinden, op het terrein van de ouderenzorg, veiligheid en migratie. Dat is de deal, daar zit geen Turkije in, geen buitenlands beleid in, geen Europa in. Dus nee hoor, dat heeft niks met elkaar te maken.

MEIJER:
Het wordt echt een feestelijk bezoek volgende week?

RUTTE:
Zeker, ja.

BOONMAN:
Komt de heer Gül eigenlijk in het Catshuis?

RUTTE:
Nee, er is een regeringslunch voorzien ik weet niet of die al is aangekondigd verder, hoe en waar die plaatsvindt. Hij is al aangekondigd? Er is een regeringslunch voorzien.

BOONMAN:
Ik dacht zomaar, want anders…

RUTTE:
Nee, dit is een staatsbezoek, daar is het Catshuis wat te klein voor, dus dat gaat om AZ of de Ridderzaal, daar wil ik even van af zijn, maar dat zal, dat zult u volgende week….

MEERHOF (DE VOLKSKRANT):
De vraag hiervoor ging over het verschil tussen de coalitie en de gedoogpartner, dat is toch af en toe wel onduidelijk, u zegt bijvoorbeeld zojuist: mededelingen van de RVD worden altijd gesanctioneerd (slecht verstaanbaar, red) door de zes onderhandelaars in het Catshuis. Maar moet ik nu begrijpen dat de RVD toch vaak ook spreekt namens Geert Wilders en Fleur Agema?

RUTTE:
Nee, de RVD spreekt altijd namens mij, ik heb ook de ministeriële verantwoordelijkheid voor het functioneren van de RVD, de RVD doet het dus onder mijn verantwoordelijkheid, ik leid die gesprekken. En de RVD ondersteunt mij dus. Wat ik altijd doe als ik de RVD vraag zo'n communicatie te doen, dan check ik dat altijd bij de collega-onderhandelaars. Dat doe ik, maar de RVD voert het woord, uiteraard onder mijn ministeriële verantwoordelijkheid, maar omdat ik heb gevraagd aan de andere vijf hoe zullen we hiermee omgaan, gegeven gisteren dat beeld dat we er vandaag uit zouden zijn, wat niet klopte, dan bespreken we dat met zijn zessen, maar uiteindelijk heb ik de ministeriële verantwoordelijkheid voor dat de RVD daar het woord kan voeren.

MEERHOF:
De RVD vraagt die dan aan u om te sanctioneren en minder aan Geert Wilders of (onverstaanbaar, red)?

RUTTE:
Ik vraag aan tafel: zijn wij het hierover eens als ik het zo naar buiten breng, als de RVD het zo naar buiten brengt, zo werkt het. Dus de RVD werkt alleen voor mij. En uiteraard voor, als zij het woord voert, namens het Koninklijk Huis, ook voor het Koninklijk Huis, maar dat is altijd als het een type aangelegenheden betreft die niet onder de ministeriële verantwoordelijkheid (slecht verstaanbaar,red)

VERBEEK (BNR):
Meneer Rutte, ik vroeg u vorige week naar de diplomatieke situatie die is ontstaan tussen Roemenië en Nederland, daar had u toen geen antwoord op, maar ik neem aan dat u zich er inmiddels in verdiept heeft. Wat vindt u van de ontstane situatie?

RUTTE:
Ik was eerst even bang dat het zo'n vraag was die al vaker gesteld wordt de laatste tijd en die dan niet blijkt te kloppen, maar uw vraag lijkt wel te kloppen, vandaar mijn voorzichtigheid. De situatie is dat inderdaad de geloofsbrieven nog niet zijn overhandigd, dat is op zichzelf ook niet vreemd, dat gebeurt vaker. Ook in Nederland is er soms vertraging in het aanbieden van geloofsbrieven, dat heeft ook te maken met agenda's van betrokkenen. De verwachting is dat het zo spoedig mogelijk zal gebeuren en ik kan u mededelen, we hebben het nog eens even dubbel gecheckt, dat de ambassadeur in zijn dagelijks functioneren geen enkel probleem ervaart met het feit dat hij nog niet bij het behartigen van de Nederlandse belangen. Dat hij nog niet officieel zijn geloofsbrieven heeft kunnen overhandigen.

VERBEEK:
De facto is het natuurlijk officieel zo dat Nederland nog altijd, al een paar maanden nu inmiddels, geen ambassadeur in Roemenië heeft?

RUTTE:
Wij hebben daar een ambassadeur, die moet alleen nog zijn geloofsbrieven aanbieden en die functioneert gewoon als ambassadeur, alleen het formeel aanbieden van de geloofsbrieven moet nog gebeuren.

VERBEEK:
Vanwege agendaproblemen van de Roemeense president, heeft u aanwijzing dat er iets anders achter schuil gaat?

RUTTE:
Nee.

VERBEEK:
Maar u doet net alsof dit een beetje de normale zaak van de wereld is, alsof de Koningin hier ook soms maandenlang benoemde ambassadeurs niet ontvangt om de geloofsbrieven in ontvangst te nemen.

RUTTE:
Nee, het kan wel zijn dat er staatsbezoeken, of andere zaken of dringende regeringsaangelegenheden niet onmiddellijk gelegenheid is om elkaar te ontvangen.

VERBEEK:
U zegt vanuit Roemenië geen signalen, diplomatieke signalen, dat dit te maken heeft met ruzie tussen Nederland en Roemenië op andere gebieden?

RUTTE:
Nee

VRAAG:
Ik had nog een vraag over het Turkse staatsbezoek. U heeft eerder uw gedoogpartner gecorrigeerd toen hij het had over de premier van Turkije.

RUTTE:
Ja

VRAAG:
Een soortgelijke opmerking zou natuurlijk in het kader van het staatsbezoek heel slecht uitkomen. Heeft u  van tevoren met uw gedoogpartner gesproken over mogelijke uitlatingen?

RUTTE:
Nee

VRAAG:
En als hij nu weer zo'n tweet eruit doet, of misschien in de Kamer iets dergelijks zou zeggen, wat zou u dan doen?

RUTTE:
Dat valt onder wat ik net zei, dat ik per geval beslis of ik erop reageer. En ik heb geen enkele aanwijzing dat het gebeurt, dus in die zin is het ook een als-dan-vraag. Maar meer in algemeen zin, uitlatingen van de PVV die mij niet bevallen, kies ik per keer of ik dat van commentaar voorzie of niet.

VRAAG:
U heeft ervaring uit het verleden dus, wat dat betreft is het niet een als-dan-zaak.

RUTTE:
Ja, u trekt nu iets door uit het verleden naar de toekomst, dat vind ik wat al te boud.

BERENTSEN (FD):
Ik heb een vraag over de huizenmarkt. Nederlandse makelaars hebben gisteren gevraagd of u helderheid wilde verschaffen over de korting op de overdrachtsbelasting. Wat daarmee gebeurt vanaf 1 juli. En ze zouden al graag zien dat het kabinet daar vandaag over zou buigen en zo snel mogelijk die helderheid geeft, heeft u het daarover gehad en gaat u daar snel helderheid over geven?

RUTTE:
Ik heb kennis genomen van die uitspraak en wij zullen ons zo snel mogelijk natuurlijk beraden op dit soort dergelijke verzoeken, maar er zijn vandaag geen besluiten genomen.

BERENTSEN:
Maar zo snel mogelijk, wil dat zeggen dat dat ook allemaal in dat Catshuisberaad ligt omdat het met geld te maken heeft of kan het ook wat eerder?

RUTTE:
Dat is een vraag die refereert aan wat er aan de orde is in het Catshuis en dat valt onder de radiostilte.

BERENTSEN:
 Maar goed, laat ik het zo vragen, u zegt zo snel mogelijk, wat is zo snel mogelijk…

RUTTE:
Ik vind de NVM een serieuze club en als die zo'n, ik dacht dat het de NVM gisteren was die zo pleitte, nou dat is goed verstaan door het kabinet en dan zullen we daar natuurlijk op reageren, zo snel mogelijk. Maar vandaag niet.

BERENTSEN:
Maar op wat voor een termijn? Want de huizenmarkt…

RUTTE:
Dat doen we zo snel mogelijk

BERENTSEN:
… die zit op slot, waarom zo snel mogelijk?

RUTTE:
Het is niet zo dat de hele huizenmarkt nu wacht op onze reactie op het pleidooi van de NVM over de overdrachtsbelasting. Als daar de hele huizenmarkt op zou hangen dan was het probleem gauw opgelost.

BERENTSEN:
Maar de makelaars die denken daar anders over…

STAAL:
Een vervolgvraag over de huizenmarkt, u zegt ook altijd dat u de premier wilt zijn die de Nederlanders een hart onder de riem wilt steken. Wie wilt u eigenlijk het liefste dat nu beweegt, de huizenverkopers of de kopers? Moeten ze de prijs verlagen, of moeten ze… wat zouden ze moeten doen?

RUTTE:
Ik ben een groot aanhanger van de vrije markt, dat is geen doel op zichzelf voor liberalen, zoals u weet, maar dat is een logisch effect van mijn geloof in een vrije samenleving, dat is daar een afgeleide van de vrije markt, dat is de beste plek om uiteindelijk de verschillende elementen van de economie samen te brengen, arbeid, kapitaal en middelen en goederen. En vanuit dat geloof past hij mij niet om die vraag te beantwoorden.

STAAL:
Dus u vindt de huizenmarkt een goed functionerende vrije markt op dit moment in Nederland?

RUTTE:
De huizenmarkt heeft op dit moment heel erg last van het feit dat in de jaren negentig en het begin van deze eeuw de prijzen zeer zijn gestegen, dat de economie het zwaar heeft, het feit dat er nog steeds te weinig gebouwd wordt of gebouwd kan worden, dat is ook een effect op de huizenmarkt. Ook een effect is nog steeds dat op de huurmarkt een aantal besluiten moet worden geëffectueerd waar het kabinet hard aan werkt. En ik verwijs naar de Woonvisie van de heer Donner van vorig jaar waar denk ik het integrale antwoord staat van het Nederlandse kabinet op de problemen in de huizenmarkt.

VRAAG:
Meneer Rutte, gaat het kabinet het regeerakkoord uitvoeren als het gaat om de Hedwigepolder?

RUTTE:
Ik verwijs u naar de bekendmaking die vanmiddag of maandag zal volgen op het kabinetsbesluit over de Hediwgepolder.

VRAAG:
U gaat daar verder geen mededelingen over doen?

RUTTE:
Nee

OOMKES:
Vindt u het niet een beetje een polderbesluit?

RUTTE:
Nou, dat is het zeker, want het gaat over een polder.

OOMKES:
Ook in de figuurlijke zin van het woord?

RUTTE:
Oh, bedoelde u dat. Laten we even het besluit afwachten.

OOMKES:
Wat bent u toch weinig mededeelzaam op deze middag. Ook als het iets normaals, over een besluit in het kabinet.

RUTTE:
Nee, maar zoals ik al zei, we hebben een besluit voorbereid en nu gedelegeerd aan een aantal ministers om dat af te ronden, dus er is delegatie verleend, en dat zal vanmiddag of maandag leiden tot nadere mededelingen.

OOMKES:
Gaat het nu om het besluit afronden, of gaat het om afspraken die volgens tweets die ik lees zouden zijn gemaakt met diverse media?

RUTTE:
Nee, dat laatste heb ik ook gelezen, maar dat is niet waar. Het is niet zo dat de heer Wester of Pauw en Witteman exclusiviteit krijgen op deze mededeling (slecht verstaanbaar, red). Ik zag ook die tweets voorbij komen, ik kan ook de NOS geruststellen…. Nee dat is niet waar, ik heb dat wel even gecheckt, ik zag ook voordat ik hier naartoe ging die tweets voorbijkomen, ik heb Bleker gebeld, maar dat is niet waar.

OOMKES:
(onverstaanbaar, red) of moet het nog naar Brussel vanavond nog? Of andersom

RUTTE:
Waar moeten ze heen?

OOMKES:
Naar Brussel

RUTTE:
Waarom?

OOMKES:
De regering van Vlaanderen of de EU?

RUTTE:
Nee, ze zijn nu bezig om te komen tot een afronding van een kabinetsbeslissing met de meest betrokken ministers.

VAN DER HEYDE:
Ik begrijp dat (onverstaanbaar, red) dat de heer Bleker dit heeft voorgelegd, alleen hij moet dat nog even met zijn partij bespreken (slecht verstaanbaar, red)

RUTTE:
Ik kom hier toch… het kabinet heeft vandaag gesproken over de Jonkvrouwe Hedwigepolder en heeft besloten om het besluit daarover te delegeren aan de meest betrokken ministers en de staatssecretaris.

OOMKES:
(onverstaanbaar, red)

RUTTE:
Dat is een besluit dat we hebben gedelegeerd ja, dat klopt.

VISCHJAGER:
Ja, meneer Rutte, ik ga u, zo meteen stel ik u even voor aan mijn adjunct-hoofdredacteur, die mag er
niet in hier, want die is namelijk van de databank en dat is niet bekend bij de…

RUTTE:
Adjunct-hoofdredacteur?

VISCHJAGER:
Ja.

RUTTE:
De laatste heeft u tachtig man redactie (slecht verstaanbaar, red)

VISCHJAGER:
Daar ben ik bang voor, maar die mag…

RUTTE:
Ik ben bij de bouwwerkzaamheden in Den Haag (slecht verstaanbaar, red)

VISCHJAGER:
Dat mag u misschien zo meteen, want u gaat zo de persconferentie uit en dan in Nieuwspoort, daar zit hij te wachten.

RUTTE:
Oké, leuk

VISCHJAGER:
Ik wil u dus niet laat schrikken, ik wil u alleen maar vragen, u heeft misschien wel gemerkt dat de Daily Invisible voor u ligt?

RUTTE:
Ja, althans ik heb mijn papieren erop gelegd, maar ik ga hem nu naar boven halen.

VISCHJAGER:
Nu is de bijzonderheid ervan dat Marc met een c, ik zal niet zeggen wie het is, we houden die geheim, het aan Mark geeft. Ik vind het bijzonder leuk dat dat allemaal gebeurt, maar u bent het toch wel met mij eens dat ik geen valse aangifte doe bij de politie? Dat kan ik niet doen als journalist, dat zou u ook niet doen hè?

RUTTE:
Ik heb nu voor mij liggen de Daily Invisible van Marc met een c voor Mark met een k,

VISCHJAGER:
Dan gaat het erom…

RUTTE:
Vrienden van de hoofdredacteur en adjunct,  J. Vischjager, en dan gaat het om een onderwerp waarschijnlijk aan bureau verhoor…

VISCHJAGER:
Ja, en daar

RUTTE:
Achternaam Vischjager, voornaam Julius, dat bent u. Dat is dus een zaak die onder de politie is en daar moet ik mij dan verder niet over uitlaten

VISCHJAGER:
Nee, dat lijkt mij ook heel goed, daarom zeg ik het ook, maar u vindt het wel goed dat mensen met me meegaan hoop ik?

RUTTE:
Ik neem er kennis van, maar ik ga niet in op zaken die in …

VISCHJAGER:
Dat is ook het enige wat ik wil vragen

RUTTE:
Niet als politica op dit moment liggen bij de politie en mogelijk dus ook bij de…
Mevrouw Van der Heyde (onverstaanbaar, red) zij wordt heel blij dat zij toch het nieuws over de Hedwigepolder ook kan brengen, maar in ieder geval, dit valt dus onder de derde poot van de Trias Politica, dus ik moet mij er niet over uitlaten.

VISCHJAGER:
Nee, ik had nog een seconde, ik rond het even af om te vragen vindt u het goed dat ik de moonshine serenade zo meteen voor u speel? (slecht verstaanbaar, red)

RUTTE:
Zeer goed.