Toespraak van minister Schultz van Haegen van het ministerie van Infrastructuur en Milieu bij het Nationaal Verkeersveiligheidscongres 2012 in het WTC te Rotterdam

“Verkeersveiligheid is nooit vanzelfsprekend.” Deze woorden sprak minister Schultz van Haegen vandaag bij het Nationaal Verkeersveiligheidscongres 2012 in het WTC te Rotterdam op 19 april 2012.
Op het congres maakte zij het teleurstellende nieuws bekend dat het aantal verkeersdoden in 2011 is gestegen tot 661.
Dat is een stijging van ruim 3% ten opzichte van 2010. “We zien nu een lichte terugval na de eerdere spectaculaire dalingen de afgelopen jaren. Het is weliswaar geen trendbreuk. Maar wel een waarschuwing. Een wake-up call”, aldus de minister. Met name de toename aan slachtoffers onder fietsers en ouderen baart de minister zorgen. Zij gaat dan ook samen met alle andere verantwoordelijke partijen nog meer dan nu al het geval is speciale aandacht geven aan deze kwetsbare groep verkeersdeelnemers. Verkeersveiligheid is een verantwoordelijkheid van ons allemaal; overheden, verkeersveiligheidsorganisaties, kennisinstellingen en uiteraard de verkeersdeelnemer zelf. De minister gaf aan onder andere door te gaan met de financiële ondersteuning van het initiatief Blijf Veilig Mobiel, gerichte campagnes te starten zoals recent de Postbus-51-campagne ‘Hou je aan de snelheidslimiet’, verdere aandacht te geven aan kennisontwikkeling voor de veiligheid van fietsers, provincies en gemeenten e.a. aan te sporen om met voorstellen te komen voor een veiliger infrastructuur voor fietsers en andere verkeersdeelnemers etc.
Er was overigens ook positief nieuws. Het aantal verkeersslachtoffers op rijkswegen daalde verder naar 67, een daling van 17%. Nederland behoort nog steeds tot een van de meest verkeersveilige landen behoort ter wereld. Het op een na veiligste na Engeland. Echter, met deze nieuwe cijfers in het achterhoofd gaf de minister aan dat zij zich 100% blijft inzetten voor een betere verkeersveiligheid. ”Nu meer dan ooit”, hield de minister haar gehoor van vertegenwoordigers van verkeersveiligheidsorganisaties, kennisinstellingen en lokale bestuurders voor.

Toespraak van minister Schultz van Haegen van het ministerie van Infrastructuur en Milieu bij het Nationaal Verkeersveiligheidscongres 2012 in het WTC te Rotterdam op 19 april 2012

Beste mensen,

Verkeersveiligheid is nooit vanzelfsprekend.
We kunnen alleen maar ongelukken voorkomen als iedereen zich blijft inzetten.
U hier in de zaal, de overheden en alle verkeersdeelnemers zelf.
Veiligheid in het verkeer vergt concentratie, van ons allemaal.
De harde noodzaak hiervoor wordt vandaag extra duidelijk.
Ik heb namelijk teleurstellend nieuws.
Nieuws dat u de afgelopen weken al zag aankomen.
Het aantal verkeersdoden in 2011 is gestegen tot 661.
Dit is een stijging van 21 doden, ruim 3% ten opzichte van 2010 [640].
We zien nu dus een lichte terugval na de eerdere spectaculaire dalingen de afgelopen jaren.
Het is weliswaar geen trendbreuk.
Maar wel een waarschuwing.
Een wake-up call.

We mogen niet vergeten waar we vandaan komen; deze eeuw nog elfhonderd doden.
We komen van heel ver en hebben al heel veel bereikt.
De afgelopen jaren is het aantal dodelijke slachtoffers steeds spectaculair afgenomen.
Nederland behoort wereldwijd tot een van de meest verkeersveilige landen van de wereld.
Het op een na veiligste na Engeland.
In 2010 hadden we de doelstelling op weg naar 2020 ruimschoots bereikt.
Vele partijen hier aanwezig hebben aan dat succes bijgedragen.
Ik noem twee organisaties even apart, want die vieren dit jaar  respectievelijk hun 50 en 80 jarig jubileum: Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid [SWOV] en Veilig Verkeer Nederland.
Samen met hen en anderen staan we schouder aan schouder om het aantal verkeersdoden fors terug te dringen.
Met deze cijfers in ons achterhoofd is een ding duidelijk: we kunnen nooit genoeg doen aan verkeersveiligheid.
Elke verkeersdode laat een lege plek achter.
Elke verkeersdode betekent zoveel verdriet, bij familie, vrienden.
Ik blijf mij dan ook 100% inzetten voor een betere verkeersveiligheid.
Nu meer dan ooit.
De ambitie van 2020 - naar een maximum van 500 verkeersslachtoffers - staat nog steeds overeind.
En blijft overeind als het aan mij ligt.

Dames en heren,
Nederland is niet het enige land dat het moeilijk had in 2011.
Duitsland en Zweden, die net als Nederland tot de meest verkeersveilige landen ter wereld behoren, zijn in 2011 geconfronteerd met toenames in het aantal verkeersdoden.
Als ik inzoom op de nieuwe cijfers vallen een aantal zaken op:

  • December 2011 was een opmerkelijke slechte maand voor de verkeersveiligheid. In deze maand vielen ruim de helft meer doden dan gebruikelijk.
  • Het aantal verkeersdoden op de fiets neemt toe van 162 naar 200;
  • We zien een opvallende toename verkeersdoden onder ouderen.  Bij de leeftijdsgroep 65+ nam het aantal doden toe van 209 in 2010 naar 269 in 2011, + 29%. Fietsers, maar ook voetgangers en slachtoffers in een gemotoriseerd invalide voertuig [13 -> 25];
  • Het aantal slachtoffers binnen de bebouwde kom stijgt van 199 naar 233, een stijging van 17%;
  • Positief nieuws is er gelukkig ook: het aantal verkeersdoden onder  automobilisten daalt verder tot 231 [van 246]. Het aantal verkeersdoden onder motorrijders daalt van 63 naar 52. Ook het aantal slachtoffers onder jonge verkeersdeelnemers [18-24 jaar] daalt tot 89.

En tot slot het aantal verkeersdoden op rijkswegen is verder gedaald,  van 81 naar 67, een daling van 17%.  Van alle dodelijke ongevallen doet 12% zich voor op rijkswegen.
Concluderend.
Terwijl de auto’s steeds veiliger worden, blijken met name fietsers en ouderen steeds weer kwetsbaar te zijn verkeer.
Die problematiek ligt niet op het rijkswegennet, maar binnen de bebouwde kom.
Daar moeten we onze pijlen op richten.

Dames en heren,
Vorig jaar heb ik samen met het Fietsberaad een publicatie uitgegeven met tips voor wegbeheerders om de fietsveiligheid aan te pakken.
Daarom lopen er nu 4 proeven in gemeenten gericht op veilig fietsen.
Denk aan de inrichting van wegen, fietspaden, veiligheid rondom scholen, gladheidbestrijding en dergelijke.
En het blijkt dat anderen gemeenten hierdoor gestimuleerd worden ook aan de slag te gaan.
Dat is een goede zaak.
Want zo kunnen we fietsen veiliger maken.
Sterker nog, zo stimuleren we het fietsen.
En dat is weer goed voor de leefbaarheid van onze steden.
Veilig fietsen is ook gebaat bij nieuwe kennis en kennis delen.
De Nationale Onderzoeksagenda Fietsveiligheid - waar mijn ministerie ook aan deelneemt - gaat ons de komende jaren verder helpen.
Vandaag hebben zij een primeur:  de website NOAF.NL .
Op de stand van het NOAF kunt u er alles over horen.
Net als gemeenten bundelen nu ook kenniswerkers de krachten voor een betere fietsveiligheid. 

We willen allemaal veilig lopen, fietsen en auto rijden, jong en oud.
We willen niet dat ouderen achter de geraniums verpieteren uit angst voor het onveilige verkeer.
Of dat kinderen elke schooldag met vader of moeder in de auto naar school moeten.
Een maatregel die ik recent heb genomen is de financiële steun van een half miljoen euro voor Blijf Veilig Mobiel voor dit en volgend jaar.
Dit initiatief is gericht op ouderen.
Idee is hen te helpen om veilig aan het verkeer te blijven deelnemen.
Met het geld ondersteun ik organisaties die werk maken van het veilig mobiel houden van ouderen met bijvoorbeeld cursussen etc.
Een andere actie die ik heb gestart is de Postbus-51-campagne ‘Hou je aan de snelheidslimiet’.
Verkeersveiligheidcampagnes werken.
Kijk naar de BOB en Gordeldier campagnes.
Ik hoef niemand in deze zaal uit te leggen hoe belangrijk het is dat automobilisten echt rustig rijden in de 30-kilometerbuurten met spelende en fietsende kinderen. 
Vooral in de bebouwde kom zijn de gevaren groot.
De harde cijfers van vandaag bevestigen dat ten overvloede.
De campagne laat zien dat er geen excuus is om risico’s in het verkeer te nemen.

De boodschap is dan ook: ‘Te hard in de bebouwde kom, daar zijn geen excuses voor’.
Het is goed dat we verkeersdeelnemers een spiegel voorhouden. Verkeersveiligheid is ook verantwoordelijkheid nemen voor je eigen gedrag.
Als iedereen zich namelijk aan de snelheidslimiet houdt, hebben we in Nederland 25 tot 30% minder letselslachtoffers!

Dames en heren,
De focus op kwetsbare groepen is belangrijk. Maar andere gevaren krijgen ook aandacht, zoals alcohol en jongeren in het verkeer. Daarom heb ik vorig jaar het alcoholslot programma ingevoerd.
Daarom heb ik het experiment 2toDrive gestart.
Met beide maatregelen kunnen we levens redden.
Ik hoop dat we daar volgend jaar de statistische bewijzen van kunnen zien.
Verkeersveiligheid is niet alleen een zaak van de overheid. 
Ik weet dat ieder van u hier vandaag aanwezig zich concreet inzet voor de veiligheid van Nederland.
En ik heb heel veel waardering voor uw werk.
Samen met u werk ik aan een offensief voor verkeersveiligheid.
Dat doen we binnen het  Strategisch Plan Verkeersveiligheid.
Daarom heb ik het initiatief genomen decentrale overheden, maatschappelijke organisaties, kennisinstituten en marktpartijen samen te brengen.
Wij moeten verder in actie komen hoe ze de veiligheid van fietsers en ouderen gaan verbeteren.
Zonder het fietsen en bewegen te beperken.
Kwetsbare groepen minder kwetsbaar maken.
Daar draait het om.
Ik hecht er aan goede afspraken te maken met bestuurlijke en maatschappelijke partners over snelle en concrete acties.
Met extra prioriteit aan ouderen en fietsers.
De acties uit dit plan zullen bijdragen aan het verlagen van het aantal ernstig gewonden. Na de zomer zal ik u over de resultaten informeren.
Ik roep hen op met snelle en concrete voorstellen te komen.
Want de positieve trend van de laatste jaren mag nooit en te nimmer aanleiding zijn om te verslappen in onze strijd voor een betere verkeersveiligheid.
Dames en heren,
We staan voor een grote uitdaging om ook de komende jaren het aantal verkeersslachtoffers  omlaag te krijgen, in elke categorie, in elke leeftijd.  
Verkeersveiligheid is nooit vanzelfsprekend.
Ik hoop dat de cijfers van vandaag inspireren om nieuwe stappen te zetten.

Samen met u wil ik Nederland nog verkeersveiliger maken!
Laten we iedereen – van jong tot oud, van automobilist tot fietser en voetganger – veilig laten thuiskomen.

Dank u wel.