Rutte over stabiliteit en groei in Europa

Minister-president Rutte vindt het belangrijk om alles op alles te zetten voor meer groei in Europa. 'Maar begrotingsdiscipline en gezonde overheidsfinanciën gaan daar wel aan vooraf.'

INLEIDEND STATEMENT
Vanmorgen was de persconferentie van Europees Commissaris Rehn. Hij heeft nog eens bevestigd dat de economische situatie in  Europa op dit moment fragiel is. Recessie. Oplopende werkloosheid in een aantal landen. De weg naar herstel is moeilijk vanwege lage groei, hoge schulden en natuurlijk de turbulentie op de financiële markten.
Ik denk dat elke lidstaat langzamerhand wel tot bewustzijn begint te komen dat de overheidsfinanciën op orde moeten worden gebracht. Als is er nog wel discussie tussen lidstaten over de snelheid. De overtuiging die ik, die het kabinet heeft is dat we niet op de pof kunnen blijven leven. We kunnen onze schulden niet doorschuiven naar de volgende generaties. Daarom worden er in heel Europa begrotingsprogramma's opgesteld die gericht zijn op herstel van de overheidsfinanciën wat van groot belang is.

En gelukkig Nederland blijft niet achter, ondanks de demissionaire status zijn we er in geslaagd om kort voor het meireces in nauwe samenwerking met vijf Kamerfracties het stabiliteitsprogramma aan Brussel te sturen dat uitgaat van een tekort van 3% in 2013. Het is goed om vast te stellen dat er ook bij de Europese Commissie waardering is voor dit stuk werk, zowel voor wat betreft de tekortreductie als voor wat betreft de meer structurele maatregelen die er in staan. We doen dit overigens niet voor de Commissie of voor Europa, we doen dit omdat we dit zelf van ongelofelijk groot belang vinden dat we in Nederland de overheidsfinanciën op orde krijgen. Een lage schuld is een sterke basis onder onze economie. Het geeft vertrouwen  op de financiële markten, het geeft vertrouwen bij mensen die moeten besluiten of ze een huis kopen of een auto of andere grote investeringen doen en geeft vertrouwen aan ondernemers om al of niet te investeren. Met andere woorden: overheidsfinanciën die op orde zijn, die onder controle zijn, is een absolute noodzakelijke randvoorwaarden voor economische groei.

Tegelijkertijd moet die economie ook wel gaan groeien en daarom is het goed dat er in Europa een flinke discussie op gang is gekomen over zo'n groeiagenda. En dan kun je dat op twee manieren doen. Je kunt menen dat je de groei op gang kan brengen door de uitgaven te verhogen, groeien op krediet, dat is geen goed idee. Je kunt ook groeien door te zorgen dat je allerlei maatregelen neemt die de drempels voor groei weghalen. Ik heb me daar vanaf het begin in deze baan sterk voor gemaakt, ook met Europese collega's. Diverse groeibrief initiatieven genomen, het debat in de Europese Raad, informeel eind januari, formeel begin maart, waarin allerlei conclusies zijn getrokken om de concurrentiepositie van Europa te versterken. Samen met collega's als Cameron, Monti, Rajoy van Spanje, maar ook Katainen van Finland en Reinfeldt van Zweden. Een van de redenen waarom we het ook zo belangrijk vinden dat we niet alleen met de 17 zaken doen, maar juist ook met het Verenigd Koninkrijk en Zweden, buiten de eurozone, maar zeer op groei gerichte landen. En hoe doe je dat dan, dat doe je door te hervormen, dat doe je door er voor te zorgen dat de vrijhandelsverdragen met allerlei delen van de wereld tot stand komen, bijvoorbeeld eindelijk ook eens een definitief Europees akkoord te krijgen over het patent, want nog steeds hangt. Door vrijhandelsakkoorden te sluiten met India, Canada en de ASEAN-landen. Door de dienstensector in Europa, een buitengewoon grote sector, zo niet de grootste, maar die is in belangrijke mate nog geen onderdeel van de Europese gemeenschappelijke markt. Daar, de dienstenrichtlijn verder versneld uitrollen leidt ook tot extra economische groei. Het zijn dat type maatregelen die nodig zijn om ervoor te zorgen dat je gaat groeien. Dus niet groeien op krediet door de schuld te laten oplopen, die later moet worden terugbetaald tegen steeds hogere rente, maar wel door ervoor te zorgen dat de economie goed kan functioneren.

Dat zijn ook allemaal onderwerpen die aan de orde kunnen komen op 23 mei. Dan is er een extra diner, een top, 23 mei. Daar gaan we het zeker over hebben. Wat mij betreft geldt hier dat Europa fantastische troeven in handen heeft. Dat wij in een prachtig deel van de wereld leven. Dat wij alles hier kunnen bereiken wat we willen bereiken, als we maar met elkaar bereid zijn een aantal noodzakelijke maatregelen te nemen. En dan is wel begrotingsdiscipline en gezonde overheidsfinanciën een absolute start van zo'n proces.

Dat zei Rutte na afloop van de ministerraad. Hij reageerde daarmee op nieuwste prognoses voor de Europese economie die Europees Commissaris Rehn vanochtend presenteerde. Deze bevestigden nog eens dat de economische situatie in heel Europa fragiel is.

Herstel overheidsfinanciën

Volgens minister-president Rutte is elke lidstaat zich ervan bewust dat de overheidsfinanciën op orde moeten worden gebracht. 'We kunnen niet op de pof blijven leven.' Ook Nederland blijft niet achter. Kort voor het meireces heeft het demissionaire kabinet een stabiliteitsprogramma aan Brussel kunnen sturen. 'Het is goed om vast te stellen dat er ook bij de Europese Commissie waardering is voor dit pakket', aldus Rutte.

Europese groeiagenda

Minister-president Rutte heeft sinds zijn aantreden gepleit voor een sterkere Europese groeiagenda. Maar zo'n groeiagenda betekent niet dat er meer schulden gemaakt moeten worden door grote bedragen de economie in te pompen. 'Groeien op krediet is geen goed idee', aldus Rutte.

Rutte ziet meer in het wegnemen van barrières door bijvoorbeeld vrijhandelsakkoorden te sluiten met India, Canada en ASEAN-landen. Ook wil hij de dienstenrichtlijn veel breder uitrollen.

Tijdens de komende Europese top van 23 mei zullen deze onderwerpen worden besproken.

Besluiten ministerraad

De ministerraad heeft de volgende besluiten genomen:

  • Onderzoekscommissie Amarantis ingesteld
  • Korter wachtgeld voor politic en bestuurders
  • Benoeming nieuw lid college financieel toezicht