Ga verspilling tegen!

‘Ik roep alle zorgverzekeraars, voorschrijvers en leveranciers én gebruikers nogmaals op om verspilling van geneesmiddelen en hulpmiddelen zoveel mogelijk tegen te gaan.’ Dat zei minister Schippers op de landelijke conferentie Zorg en ondersteuning in de buurt op 4 juni 2012 in Den Haag. De bewindsvrouw deed ook een dringend beroep op fabrikanten om de verpakkingen te verkleinen. Ze wil onderzoeken of de overheid dat kan bevorderen en nagaan of thuiszorgmedewerkers bepaalde middelen kunnen beheren en zo uit één verpakking meer mensen kunnen behandelen.

Beste mensen,

Goed u hier te zien, want dat betekent dat u op de een of andere manier betrokken bent bij zorg in de buurt. Het feit dat u hier bent vandaag betekent dat u zorg in de buurt belangrijk vindt. Net als ik. De versterking van die zorg in de buurt moet de komende tijd prioriteit krijgen. In het belang van de kwaliteit. In het belang van een zorgzame samenleving. In het belang van de betaalbaarheid van de zorg. Ik ga et vandaag natuurlijk hebben over dingen die beter kunnen. Maar niet nadat ik ook de andere kant heb belicht.

Want de Nederlandse gezondheidszorg doet het al heel goed. We zijn zelfs voor de derde keer op rij eerste geworden in de Euro Health Consumer Index. En het verschil met Denemarken, the runner up, is ook dit jaar weer groter geworden. Dat lijkt me trouwens ook een mooie volgorde voor de wedstrijd aanstaande zaterdag in Charkov.

Volgens de index hebben wij in ieder geval het meest patiëntvriendelijke systeem van Europa. Daar ben ik ook trots op. En daar mag u trots op zijn. 'Dus waarom zijn we dan hier vandaag?’, vraagt u zich misschien af.

Omdat we het nog beter willen doen. Op het terrein van zorg dichtbij. Op het terrein van samenwerking in de eerste lijn. Op het terrein van de betaalbaarheid van de zorg.

We betalen nu ruim 13 procent van wat we met z’n allen verdienen aan zorg. Een modaal huishouden betaalt een kwart van het inkomen aan zorg. Dat is bijna 5000 euro per persoon.

Alle scenario’s wijzen op stijgende zorgkosten. Op meer chronisch zieken- we kunnen meer, we willen meer. Op een tekort aan arbeidskrachten. Betaalbaarheid zal het thema van de toekomst zijn. Logisch.

Maar laten we dan eerst kijken naar wat er minder kan zonder dat iemand daar last van heeft.

Dat wil zeggen verspilling in de zorg tegengaan.

Thuiszorgorganisatie Buurtzorg heeft onderzoek gedaan waaruit blijkt dat patiënten die thuiszorg krijgen gemiddeld voor 100 euro aan ongebruikte geneesmiddelen en hulpmiddelen in huis hebben. Dat is echt giga!

Mijn complimenten aan Buurtzorg en z’n medewerkers om dit in het algemeen belang te onderzoeken. Dat is betrokkenheid!

De medewerkers wijten dure verspilling aan de veel te grote verpakkingen. Daardoor blijft er veel over en dat wordt weggegooid.

Daar moeten we wat aan doen:

Ik doe dan ook een oproep aan de fabrikanten en apotheken om de verpakkingen te verkleinen. En ik zal onderzoeken of de overheid dat kan bevorderen. Ook moeten we kijken of de medewerkers van de thuiszorg die middelen in beheer kunnen krijgen. Zodat ze uit één verpakking meer mensen kunnen behandelen. Daar wordt niemand minder van. De verkoper en fabrikant van de middelen, maar die moet ook niet willen produceren voor de prullenbak!

Want ook geldverspilling is, is als dure medicijnen worden voorgeschreven, terwijl veel goedkopere – generieke – medicijnen voldoen. Dis is zo’n onderwerp waarover al lang wordt gesproken, afspraken worden gemaakt. Maar het blijft toch moeilijk te realiseren.

Maar het moet wel! Niemand wordt hier minder van, behalve de fabrikant van dure geneesmiddelen, en de kwaliteit van zorg blijft hetzelfde voor minder geld.

Dat is wat we willen!

Dat brengt mij op de derde noodzaak:

Er moet echt een forse, brede, sterke impuls komen voor e-health. Dat biedt mogelijkheden om patiënten veel langer zelfredzaam te laten zijn. Of met weinig hulp behoorlijk zelfredzaam te blijven.

Mensen gebruiken internet voor zo’n beetje alles in het dagelijks leven: we boeken een vakantie, shoppen op het net en regelen onze bankzaken via de computer. Patiënten willen graag meer regie, meer vanuit huis en meer op in hun eigen tijd en op hun eigen plaats.

Ik zag onlangs een mooi voorbeeld in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. Dat ging over de ervaringen met teledermatologie.

Even kort gezegd. De huisarts maakt een foto en stuurt ‘m door naar de specialist. En wat blijkt? 70 procent minder fysieke doorverwijzingen. Dat is toch prachtig! Ik denk dan: wat de huisarts kan, kunnen andere zorgverleners ook. Cliënten die thuis ook via een beeldverbinding contact maken met thuiszorg, wmo-loket of andere zorgverleners of ondersteuners.

In vergelijking met andere landen in de EU heeft Nederland beperkte mogelijkheden om online afspraken te maken. Dat doen ze in Denemarken dan weer veel beter.

Wat bij ons ook beter kan is via internet een intakeformulier invullen. Je kunt het rustig, ongestoord en in je eigen tijd doen en het scheelt werk voor de zorgaanbieder. Het mooie van de ervaringen met e-health is dat ze een hoge kwaliteit van zorg bieden en de betrokkenheid van patiënten vergroot. Mensen kunnen langer zelfstandig zijn. Het bespaart arbeid en het kan de kosten besparen als er slim ingevoerd en toegepast wordt.

Daarvoor is samenwerking cruciaal. Samen met zorgverleners, die ermee moeten werken. Samen met patiënten, die er aan de andere kant ook mee moeten werken. Samen met verzekeraars die er financiële mogelijkheden voor moeten vinden. Hierin ligt een grote opgave!

Beste mensen, we moeten zorg in de buurt versterken.

Door minder door te verwijzen naar medisch specialistische zorg in het ziekenhuis.

Door praktijkondersteuners en wijkverpleegkundigen te faciliteren. De wijkverpleegkundige wordt door patiënten sterk gewaardeerd. Het levert betere zorg voor minder geld op. De wijkverpleegkundige smeedt verschillende zorgvormen aan elkaar en is een schakel en een verbindende factor.

Een BMC-rapport dat vandaag is uitgekomen bewijst het weer. Deze zomer komen er verschillende adviezen over zorg in de buurt: ketenzorg, financiën huisartsenzorg, bevorderen samenwerking Multidisciplinaire zorg, netwerkvorming.

Die adviezen zijn nodig want er zijn zoveel verschillende beroepsbeoefenaren, manieren van financieren, schotten. OP basis van die adviezen moeten verstandige besluiten genomen worden om zorg in de buurt te veranderen. Te versterken.

Maar uiteindelijk bent u degene die het doet. U brengt het in de praktijk, bouwt het uit, werkt samen. Er kan al heel veel. Veel meer dan mensen denken. Goed dat u er bent. Laten we dit samen waarmaken in het belang van de kwaliteit, de betaalbaarheid, houdbaarheid en zorgzaamheid.