Staatssecretaris blij met handreiking voor vrijwilligers

Op 15 juni 2012 overhandigde staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten het eerste exemplaar van de handreiking ‘Vrijwilligers tegen Ouderenmishandeling’. Janny van der Heide, een vrijwilliger van Cardia woonzorgcentrum Landscheiding, nam de handreiking in ontvangst. ‘Mag ik u een groot applaus vragen voor alle vrijwilligers in Nederland?’

Dames en heren,

Ik vind het dapper dat u dit onderwerp op de agenda zet. U werkt met hart en ziel en dit is net dat ene stukje waar het nog niet goed gaat.

Ouderenmishandeling is een taboe.

Ik ben nu staatssecretaris, maar ik breng eigenlijk mijn hele leven in de zorg door in allerlei verschillende functies. Ik herken het moment dat ik mezelf erop betrapte dat ik een blinde vlek had voor ouderenmishandeling.

Ik had een patiënte die niet kon spreken en zich niet kon uiten. Ze had een katheter: een slangetje waar de plas doorheen komt als je zelf niet kunt plassen. En vaak werd gezegd: ze heeft zo’n last bij het wisselen van de katheter. Dus dan schreef ik weer een andere katheter voor of ik verzon een lokaal verdovingszalfje. En dan bracht ik hem zelf in. Dan had ze geen pijn. En dan pakte ze mijn hand. En dan dacht ik, nu heb ik het opgelost.

Tot ik op het idee kwam om in het dienstrooster te kijken wie de katheter wisselde op de momenten dat ze zo overstuur was. Toen pas zag ik dat het dezelfde persoon was.

Het was het laatste waar ik aan dacht en toen waren er al een paar weken verstreken. Ik realiseerde me dat niet alleen ik, maar ook de zusters om mij heen geen moment hadden gedacht dat iemand uit onze kring iets zou doen van dien aard. We hadden er gewoon een blinde vlek voor. Uit de goedheid van ons hart. Maar toch een blinde vlek, die gevaarlijk was.

Ik vertel dit, om ook aan te geven dat het dus juist pijn doet als professional of als vrijwilliger om te moeten praten over ouderenmishandeling. Je zit toch al in een wereld met de meest tere patiënten en de meest tedere medewerkers. Er is al veel verdriet. En er is veel moois. Maar dit soort dingen te moeten onderkennen, dat doet nog het meeste pijn.

Daarom vind ik het knap dat u dat vandaag een platform geeft. Daarom weet ik vanuit mijn functie als staatssecretaris, hoeveel energie ik erin moet stoppen. Hoeveel mensen ik erbij moet betrekken die dit eerlijk ook onder de aandacht brengen. En hoe praktisch we dat moeten doen.

Daarom ben ik blij dat de ouderenbonden juist deze campagne kanaliseren naar de plek waar het het meeste effect heeft. Niet met posters in bushokjes of reclame, maar gewoon via de kanalen waar jullie de ouderen en de mensen rondom de ouderen bereiken.

Ook ben ik blij dat we het hierbij de vrijwilligers onder de aandacht kunnen brengen. De handreiking is geweldig. Dat heb ik net al verteld. Eigenlijk had ik hem nog niet mogen zien, maar we doen altijd net alsof bij dit soort dingen. Want ik wil altijd alles precies weten. Het gaat je helpen om eraan te denken.

Op het moment dat je denkt ‘het zal toch niet zo zijn’, dan moet je je schaamte overwinnen. Dat je dan precies weet wat je moet doen. Die stappen staan gewoon in dat boekje. Voor professionals was er al een gemaakt. Daar hebben we zelfs een wet voor in werking: een meldcode.

Nu is het er ook voor vrijwilligers. Ik vind het een enorme toegevoegde waarde hebben. Ik ben dus heel blij dat ik hem mag overhandigen aan een belangrijke vrijwilliger. Daar wilde Arjen nog iets over vertellen.

[Arjen Elsemulder]

Dat doe ik graag. Ik had inderdaad aan de locatie gevraagd om een bijzondere vrijwilliger. Ik kreeg als antwoord dat er alleen maar bijzondere vrijwilligers zijn! Maar er is toch eentje uitgekomen: mevrouw Van der Heide. Mevrouw van der Heide is een bijzondere vrijwilligster. Zij begon in 1968 als receptioniste. Daarna heeft zij diverse functies gehad, verschillende vrijwilligerstaken gedaan en is nu pastoraal medewerkster. Ik wil haar vragen om naar voren te komen om de handreiking van de staatssecretaris in ontvangst te nemen.

[Mevrouw Veldhuijzen van Zanten:]

Zij is dus één van die cardiamaatjes waarschijnlijk waar u het net over had, die zo kostbaar zijn.

Dames en heren, mag ik uw groot applaus vragen voor de vrijwilligers in Nederland? Vooral de vrijwilligers die de moeilijke taken op zich nemen, die anders niet zouden worden verricht? Cardiamaatje is een voorbeeld.

Bepaalde schakels in de samenleving die helpen we om nog beter op onze kwetsbare ouderen te letten met de tederheid die uit hun hart komt. Daarvoor reik ik u deze handreiking aan, die dat makkelijker gaat maken.

Alstublieft!