Resultaten onderzoeken naar relatie tussen Almere en Amsterdam bekend; start consultatie

De onderzoeken naar de groei van Almere en de IJmeerverbinding zijn vandaag verschenen. De onderzoeken tonen aan dat de kosten ongeveer de helft minder zijn geworden dan in 2009 was berekend. De kostenbatenanalyse stelt dat de kosten van een nieuwe metroverbinding tussen Amsterdam en Almere hoger zijn dan de baten. Uit de onderzoeken blijkt echter dat er meerdere argumenten zijn die bij een afweging kunnen worden betrokken. Zo zorgt een nieuwe verbinding voor een andere stedelijke ontwikkeling van Almere die beter aansluit bij de Metropoolregio Amsterdam. De onderzoeksresultaten worden nu aan maatschappelijke organisaties, bewoners en bestuurders voorgelegd zodat het Kabinet mede op basis hiervan een besluit zal nemen.

Opgave

Voor het gebied Amsterdam Almere Markermeer wordt een rijksstructuurvisie voorbereid. Het is een sterke economische topregio en in de komende 20 à 30 jaar wordt in dit gebied een grote ruimtedruk voorzien. Dit kan worden opgevangen door Almere beter bij de Amsterdamse regio te laten aansluiten. Naar verwachting groeit Almere van 195.000 naar 350.000 inwoners. Hiertoe is een viertal kansrijke integrale oplossingen voor wonen, werken, bereikbaarheid, natuur en recreatie opgesteld. Centrale vraag hierbij is op welke wijze Almere gaat uitbreiden en hoe de stad beter verbonden wordt met de Amsterdamse regio: middels een extra metroverbinding via het IJmeer of afwikkeling via de Hollandse brug.

Effecten

RRAAM, het Rijk-Regioprogramma Amsterdam-Almere-Markermeer, heeft verschillende onderzoeken uitgevoerd naar de effecten van de alternatieven. Onderdeel hiervan is een kostenbaten analyse. Uit de voorlopige berekeningen blijkt dat de gebiedsexploitaites voor de stedelijke uitbreiding van Almere met circa € 1 miljard substantieel zijn verbeterd. Verder blijkt dat de kosten van de alternatieven met een IJmeerverbinding aanzienlijk lager zijn dan de kosten van de voorstellen uit 2009. De investeringen zijn meer dan gehalveerd. Het alternatief met een brug kost nu € 1,9 miljard tegen € 4,55 miljard in 2009. Een IJmeerverbinding met een tunnel komt nu uit op € 2,3 miljard, dit is veel minder dan de € 5,1-5,6 miljard die in 2009 was geraamd. Het voorlopige saldo van de baten en de kosten van de IJmeerverbinding is verbeterd: van - € 2,4 miljard tot – € 0,7 miljard (netto contante waarde voor brug). Ondanks de optimalisatie is er sprake van een negatief welvaartssaldo voor de verbinding.

Met een IJmeerverbinding ontstaat een tweede verbinding tussen Amsterdam en Almere, waarmee de robuustheid van de verbinding tussen Almere en Amsterdam verbetert. Door de IJmeerlijn worden met name de gebieden IJburg en Almere Pampus beter ontsloten. Hierdoor zal Almere meer verknoopt worden aan de Amsterdamse regio.
Naast het onderzoek naar IJmeerverbinding is ook een verstedelijkingsalternatief uitgewerkt waarbij Almere via de bestaande spoorlijn over de Hollandse Brug wordt ontsloten. Dit alternatief is gecombineerd met een hoogwaardige busverbinding in Almere. Die verbindt de (nieuwe) kernen van Almere onderling en met de NS-stations.  Dit alternatief dat met name gericht is op de stad Almere, wordt geraamd op € 223 miljoen. Het welvaartssaldo voor dit alternatief scoort positief.

Naast deze twee alternatieven is er op verzoek van maatschappelijke organisaties ook gekeken naar een ijmeerverbinding die iets zuidelijker komt te liggen (van Almere naar Muiden) en naar het doortrekken van de huidige IJtram van IJburg naar Almere. Het blijkt dat het doortrekken van de tram goedkoper is dan het aanleggen van een nieuwe metroverbinding: € 1 tot 1,5 miljard. Verschil is dat hiermee Amsterdam CS wordt ontsloten in plaats van Amsterdam Zuid. Juist bij station Amsterdam Zuid wordt meer groei van de werkgelegenheid verwacht.

Natuur in het IJmeer

Voor natuur en recreatie zijn diverse maatregelen onderzocht om de kwaliteit van het IJmeer en Markermeer te verbeteren. Het gaat daarbij om de mogelijke aanleg van een grootschalig moeras; luwtemaatregelen voor slibbeheersing en heldere zones en de aanleg van vooroevers voor een meer geleidelijke land-waterovergang. De kosten van deze maatregelen bedroegen € 1,1 miljard en zijn nu met enkele honderden miljoenen teruggebracht. Uit onderzoek blijkt dat de aanleg van een IJmeerbrug juridisch mogelijk is mits er in een aantal natuurmaatregelen wordt geïnvesteerd (de zogenoemde 2e fase van het Toekomst Bestendig Ecologisch systeem, TBES).

Vanaf vandaag zijn de onderzoeksresultaten beschikbaar. Eind dit jaar worden de keuzes over deze onderwerpen opgenomen in de concept-Rijkstructuurvisie RRAAM, die door het (nieuwe) Kabinet zal worden vastgesteld. Van 2 juli tot en met 7 september kan iedereen zijn mening geven over de gewenste richting (consultatiefase). Dit kan via de website van het Centrum voor Publieksparticipatie of door deel te nemen aan een van de bijeenkomsten op 10 juli in Almere en op 12 juli in Amsterdam.