Nieuwjaarsbijeenkomst Adfiz

Toespraak van minister Dijsselbloem van Financiën bij de Nieuwjaarsbijeenkomst van Adfiz, koepelorganisatie van onafhankelijk financieel adviseurs, op donderdag 10 januari 2013

Dames en heren,

Om te beginnen wil ik u natuurlijk allemaal een heel goed Nieuwjaar wensen. Wat ligt voor ons?
Een jaar dat voor ons allemaal belangrijk en spannend wordt. Dat ons op de proef zal stellen en waarin we er de schouders onder moeten zetten.  

Dames en heren,

Ik hoop natuurlijk dat u net als ik zelf met leuke mensen, op een goede manier de feestdagen bent doorgekomen. Ik weet niet hoe het bij u zit, maar ik vind het zelf heel prettig dat Nieuwjaar nadrukkelijk de boodschap in zich heeft: morgen gaan we opnieuw beginnen. 

Het is goed om te bedenken dat er in ieders leven wel eens iets minder goed gaat. Dat hoeft niet te blijven hangen. Er is altijd een nieuw begin mogelijk. Wat dat betreft gaat er een grote symbolische werking uit van de eerste dag van het nieuwe jaar. Overigens, je hoeft natuurlijk nooit te wachten om goede voornemens ten uitvoering te brengen. Je kunt altijd, alle dagen van het jaar en alle momenten van de dag besluiten om het oude achter je te laten en opnieuw beginnen.

Ik weet dat en de leden van Adfiz die hier in de zaal zitten, weten dat nog veel beter. U gaat vandaag de eed afleggen. Ik ga ervan uit dat u dat niet doet omdat het moet. U legt vandaag de eed af omdat u ervoor kiest. U maakt de keuze vandaag uw uitgangspunten te markeren. Dat geeft deze middag een grote meerwaarde.

Ik wil graag iets zeggen over de eed. Waar hebben we het dan eigenlijk over? Ik heb gemerkt dat sommige mensen binnen de financiële sector er enorm mee in hun maag zitten. Ik denk dat ze er ten onrechte tegenaan hikken. En ik denk ook dat anderen búiten de financiële sector er misschien wel te hoog gespannen verwachtingen van hebben. Want het gaat niet alleen om de eed, maar vooral om wat er achteraan komt.

Wat doen we eigenlijk als we een eed afleggen? In sommige sectoren is het heel gewoon. Rechters leggen een eed af.
Medici leggen een eed af. Politici leggen een eed af. Ik heb het ook meerdere keren mogen doen. Laatst zelfs twee keer na elkaar... En daarmee is het niet klaar. In tegendeel. Dan begint het pas. Met een eed beloof je dat je zo goed en zo integer en zo consciëntieus mogelijk je werk zult doen. Dat vergt niet alleen inzet, maar vooral ook inzicht. Inzicht in je eigen doen en laten. Ik heb dat eerder zelfreflectie genoemd. Je belooft iets en dan moet je het vervolgens ook wel echt gaan doen. Je zult je geregeld moeten afvragen of je nog op de goede weg bent en je oren open moeten houden voor kritiek. De eed weerspiegelt een manier van werken.

Er hangt bij deze gelegenheid iets ‘plechtigs’ in de lucht. Ik beschouw de eed die de leden van Adfiz hier als eersten straks afleggen als een mijlpaal. Ook u spreekt vandaag hardop uw commitment uit. Uw commitment aan de basiswaarden van de financiële sector. U laat duidelijk horen waar de financiële sector in deze tijd voor moet staan en waar de buitenwereld u op mag aanspreken: openheid en eerlijkheid, zorgvuldig handelen, ‘de klant centraal’. Kortom: u gaat aan de slag om het vertrouwen van de samenleving en van de klant terug te winnen.

Een gezonde financiële sector is essentieel voor het dagelijkse functioneren van de maatschappij en de economie. Financiële instellingen, zoals banken en verzekeraars, zorgen immers dat mensen kunnen betalen, sparen, lenen, ondernemen en verzekeren. Iedereen in Nederland heeft ermee te maken. Daarom is het van groot belang dat de financiële sector goed en integer functioneert. Andersom kan een niet goed functionerende financiële sector de economie ook grote schade toebrengen. Ook dat hebben we de afgelopen jaren ervaren.

Dit nieuwe kabinet zet in op verdere hervorming van de financiële sector. Met regels en maatregelen die de consument betere bescherming bieden, financiële instellingen sterker en gezonder maken, waarbij risico’s worden beperkt en die het toezicht op de gehele sector verbeteren. Zodat banken en andere financiële instellingen weer een positieve bijdrage kunnen leveren aan het herstel van de economie.  

Dames en heren,
Dat is de algemene lijn, nu weer terug naar u. Ik weet uit eigen ervaring dat onafhankelijke financieel adviseurs de klant veel kunnen bieden. Ik was in 1993 nog maar een paar jaar afgestudeerd en ik had twee deeltijdbaantjes, één in Brussel en de ander in Den Haag. En beide contracten liepen nog maar een jaar. Hoewel je toen veel gemakkelijker een hypotheek kon krijgen, fronsten de banken bij dit verhaal toch wel even de wenkbrauwen. Maar dankzij de perfecte bemiddeling van mijn adviseur kreeg ik een hypotheek die mij paste als een handschoen en kon ik dus mijn eerste huis kopen. Of ‘hutje’, beter gezegd. Ik ben al die jaren, tot op de dag van vandaag, trouw gebleven aan die financieel adviseur. Inmiddels is het kantoor overgegaan van moeder op zoon, maar de kwaliteit is onveranderd goed gebleven. 

Dames en heren, ik ben dus ook gewoon een klant. Want voor mij geldt net als voor heel veel anderen: weinig tijd, veel te doen en financiële zaken regel je niet tussen neus en lippen door. Er is nog altijd grote potentiële vraag naar mensen als u. Maar er moet wel wat gebeuren om de vertrouwensbreuk in de financiële sector van de afgelopen jaren te herstellen. De klant moet weer centraal staan en zich beschermd weten.  Het wettelijke provisieverbod is een goed voorbeeld daarvan. Door een einde te maken aan de perverse prikkel, kan de klant er zeker van zijn dat z’n financieel adviseur uitgaat van het klantbelang en niet een product aanprijst waar hij het meest aan verdient. Het doet me genoegen dat u dat ook essentieel vindt.

Natuurlijk brengt het provisieverbod voor u ook onrust met zich mee. Maar houdt dan in gedachten dat de klant niet gek is. Die heeft  altijd wel beseft dat u niet van de wind kunt leven. En dat uw kosten dus op een of andere manier verrekend werden. Zolang het vertrouwen er was dat u dan ook het beste advies leverde, was er niets aan de hand. Maar toen daar twijfel over rees, zat u met een groot probleem. En dat probleem kunt u als sector alleen maar zelf uit de wereld helpen. Dankzij het provisieverbod komen de kosten boven water. Als u bereid bent om hoge kwaliteit te leveren, dan ben ik ervan overtuigd dat de klant u daarvoor wil betalen. Want een goed financieel advies is geld waard.

Dames en heren,

We leven in een spannende tijd, omdat de wereld om ons heen verandert. Wie niet mee verandert, dreigt achterop te raken. Het is voor ons allemaal de hoogste tijd om kritisch naar ons eigen handelen te kijken en onszelf opnieuw uit te vinden. U maakt vandaag een frisse start, samen met uw vakgenoten en samen met uw relaties. Ik wil u daarmee van harte feliciteren en in het vervolg van het nieuwe jaar veel succes toewensen.