Wekelijks gesprek RTLZ 23 april 2013

Minister Dijsselbloem in gesprek met Frits Wester over de begroting voor 2014 en een terugblik op de IMF vergadering in Washington.

INLEIDENDE MUZIEK

FRITS WESTER: Welkom bij het wekelijks gesprek met de minister van Financiën op RTL 7.
Meneer Dijsselbloem, welkom.
Eind vorige week zat u in Washington bij de vergadering van het IMF en daar bleek opnieuw dat er grote zorgen zijn over Europa.
Europa is het zorgenkindje, hobbelt achteraan als het gaat om nieuwe economieën China, Brazilië, maar ook de VS.
Beetje het economisch openluchtmuseum zijn we aan het worden, Europa.
Deelt u die zorgen?
MINISTER DIJSSELBLOEM: Nee. Was ook niet het beeld tijdens de IMF-vergadering.
Er was zorg over de economische stagnatie in een aantal regio's.
In Amerika is de groei maar iets hoger, ook niet bijster briljant.
In China is er een terugval geweest.
Japan heeft het al jaren zwaar en is nu overgegaan tot zeer ruimhartig monetair beleid in een poging uit dat dal te komen.
WESTER: Dat betekent geldpers aan?
Geldpers aan.
Dus dat is een beeld dat breder weinig aanleiding geeft tot vreugde.
Maar als je nou kijkt naar de krimp die de eurozone aanhoudt.
Vandaag bleek uit de inkoopmanagersindex voor de industrie en de eurolanden die zakte deze maand weer van 46,8 naar 46,5 procent en lager dan 50 wijst op krimp, zelfs in Duitsland op dit moment.
Dat zijn toch zorgelijke cijfers?
Ja, dat klopt. Maar dat is op zichzelf niet nieuw, dat weten we natuurlijk ook.
Dit jaar wordt echt nog een zwaar jaar, economisch, vrij breed door de eurozone.
En aan het einde van het jaar hopen we de lijn naar boven te pakken.
WESTER: Daar klinkt toch elke keer ook bij u die hoop in door van: dit jaar nog even, jongens.
En dan volgend jaar, heb ik het idee, de verwachting dan gaan we inderdaad weer klimmen, om het zo maar even te zeggen.
Ja, maar er is ook geen enkele academische of wetenschappelijke onderbouwing waarom we van nu af aan altijd met sombere voorspellingen moeten rekening houden.
Natuurlijk gaat het op een gegeven moment zich ook weer herstellen.
En alle ramingen wijzen erop dat het eind dit jaar begint.
WESTER: Maar je ziet wel in Nederland, nu eigenlijk nog niet kijk naar de laatste werkloosheidscijfers duizend per dag erbij, per werkdag in ieder geval het consumentenvertrouwen nog laag, huizenverkoop nog laag.
Coen Teulings, scheidend CPB-directeur...
Is er trouwens al een nieuwe voor Coen Teulings bij het CPB?
Nee, die procedure loopt.
-Duurt wel lang.
Bijna klaar.
WESTER: Dus die naam kunnen we snel verwachten. Dat even tussendoor.
Die zei vandaag ook: Die huizenprijzen zie ik zo meteen wel weer stijgen.
Dat zei hij dus wel, maar vooralsnog merk je er nog niet zo heel veel van en u moet een brief naar Brussel sturen. Wat komt erin te staan?
Daar komt in te staan dat wij alles doen wat nodig is om in 2014 weer onder de min drie te komen.
Maar er staat ook in dat we in 2013 de doelstelling niet gaan halen om het economisch herstel een kans te geven.
Sterker nog, dat we een aantal stimulerende maatregelen nemen dit jaar dus in die balans. 2013 laten we los om de economie weer ruimte te geven.
2014, gegeven het feit dat er dan ook weer groei is gaan we weer een stap zetten op weg naar dat begrotingsevenwicht.
En dat pakket aan bezuinigingen, dat zit daar dan nog steeds in?
Ja, dat zal erin zitten met de kanttekening dat we de definitieve besluitvorming daarover naar augustus hebben doorgeschoven in lijn met de afspraak met sociale partners.
WESTER: Want als de economie in hele korte tijd hier toch weer gaat groeien dan is een deel misschien niet nodig? Dat is een beetje het verhaal?
Eigenlijk is het elk jaar zo dat we in augustus definitief kijken waar we staan, dan hebben we de concept-MEV, dus de laatste ramingen dan bepalen we wat er nodig is om bepaalde begrotingsdoelen te halen volgend jaar min drie. Dat gaan we dit jaar ook doen. We doen dat in augustus.
Heeft u al een beeld wat u gaat doen want u moet afspraken maken met oppositiepartijen althans dat wil het kabinet ook graag.
In het debat vorige week kwam naar voren: er zou verkend gaan worden en op een gegeven moment wilde de oppositie eigenlijk meer en die motie werd ontraden door de premier, van D66.
Toen zeiden de partijen: Dan hoeft het voor ons niet voor de zomer.
Wat is de stand?
Het enige verschil van mening is, en ik denk dat we dat kunnen overbruggen of we al voor de zomer het kunnen afronden en daar een begrotingsakkoord over kunnen sluiten.
Wij hebben nu met de sociale partners afgesproken dat we de positieve kant van het sociaal akkoord een kans geven.
Dat betekent dat we de definitieve besluitvorming zoals altijd overigens, echt in augustus doen.
Dus ik ga voor augustus geen definitieve deal sluiten.
We kunnen wel met elkaar praten over: hoe zou een pakket in potlood eruit kunnen zien.
Daar kunnen we vast over praten met de oppositie. Daar sta ik zeer voor open.
Maar als je voor de zomer niet echt besloten hebt tot eventuele extra bezuinigingen en het is dan straks augustus dan rest er maar één ding om de boel rond te krijgen dat is lastenverzwaringen. En dat wil niemand.
Ja, dat is gewoon niet helemaal waar.
Wij hebben een bepaalde sleutel afgesproken binnen het kabinet en ik hoop dat de oppositie die ook accepteert.
Namelijk twee derde uitgavebeperkingen, een derde lasten dus dat is het slot dat erop zit.
Het aandeel lasten zal niet hoger worden dan een derde.
Maar de oppositie, hoor het CDA, hoor D66 en ook andere waar u misschien niet mee wilt onderhandelen die zeggen: Lastenverzwaringen sowieso niet.
Nee, dat heb ik D66 zeker niet horen zeggen, alleen het CDA.
Maar het CDA heeft vervolgens nog niet want dan sla je wel een fors gat in het pakket, een derde namelijk ik heb het CDA ook nog geen alternatieven horen noemen want dan moet je nog veel meer het mes zetten in uitgavenbeperking.
Dus we hebben daar een goede balans, twee derde uitgaven, een derde lasten en als men daarin wil schuiven, zullen er alternatieven moeten komen die zullen dan ook weer gedragen moeten worden door alle partijen dus ook de coalitiepartijen.
Dat proces gaan we tussen nu en augustus met elkaar maar eens even verkennen.
Het kabinet heeft een voorzet gedaan: dit is hoe wij het zouden willen doen.
Als de oppositie steun wil verlenen aan de begroting en ze stellen daar voorwaarden bij, dan gaan we daarover praten.
Heeft u na het debat vorige week alweer contact gehad met de oppositiepartijen?
Ik niet, maar er is wel contact geweest.
WESTER: En die willen dat nu toch wel met u samen en anderen gaan verkennen?
We gaan het zien. De motie moet nog in stemming worden gebracht.
Ik denk dat de Kamer daar nu over spreekt, hoe ze met die motie verder willen.
Nogmaals, ik sta zeer open om het gesprek aan te gaan te verkennen welke begrotingsproblemen we misschien moeten tackelen en hoe we dat zouden kunnen doen. Ik sta ervoor open.
WESTER: Dan wordt er inmiddels, nu wellicht ook nog onderhandeld over dat zorgakkoord.
Wilt u dat ook graag meenemen, dat resultaat daarvan, als dat er komt in de brief naar Brussel?
Dat zou mooi zijn als dat nog kon dan moet het natuurlijk wel tussen nu en vrijdag zo'n beetje afgerond zijn, het zorgakkoord.
Ik ben daar overigens optimistisch over.
Als daar een resultaat uit komt, kunnen we dat meenemen in de tussenstand die we naar Brussel sturen.
Nou is het vooral de Abvakabo die dwars lijkt te liggen op onderdelen nog steeds.
Wat vindt u van die opstelling?
Ik ben er zelf niet bij, dus ik weet niet wie er dwarsligt of er dwars wordt gelegen. Er wordt gewoon onderhandeld.
De bonden strijden natuurlijk voor de werkgelegenheid de positie van hun mensen, begrijpelijk.
Tegelijkertijd, het kabinet moet in de AWBZ maatregelen nemen omdat die uitgaven enorm oplopen en al opgelopen zijn.
Die pakken een steeds groter deel van ons loonstrookje weg.
Ook daar is, denk ik, iedereen het wel over eens.
Nou, dan ga je daarover onderhandelen over het tempo en de omvang van de maatregelen.
Voor het kabinet is dat in ieder geval wel ten minste 3,5 miljard hebben wij daar, dacht ik, voor ingeboekt.
We kunnen niet zomaar dat laten lopen, want dan laten we én de problemen in de AWBZ onbenoemd én we zouden dan weer problemen veroorzaken in de begroting.
Ja, want als er zo'n akkoord komt, waar ook de Abvakabo aan deel kan nemen en de voorzitster daarvan is weer kandidaat voor het voorzitterschap van de FNV, dus die wil met resultaten thuiskomen willen ze instemmen, dan lopen die bezuinigingen de ingeplande bezuinigingen, toch wel gevaar.
Het enige waar ik, denk ik, met zorg naar uitkijk is het effect op de nullijn, want dat zal heel moeilijk haalbaar zijn binnen de kaders van zo'n akkoord.
We gaan het afwachten. We gaan uitkijken naar: of er een akkoord komt wat het betekent voor de hervorming van de AWBZ.
Dat is het belangrijkste, dat die overeind blijft dat die op een goede manier kan worden doorgevoerd en dan kijken we wat de consequenties zijn voor de begroting.
WESTER: En de generieke nullijn zoals die eerder gepland was die is eigenlijk daarmee van de baan, mocht er een akkoord komen?
Het lijkt mij heel moeilijk om die onderdeel te laten zijn van een akkoord dus dat verwacht ik niet.
-Dat heeft u eigenlijk al weggegeven?
Nee, er is niks weggegeven. Er is pas een akkoord, als er een akkoord is.
Als er toch extra bezuinigd gaat worden uit onderzoek van het Nibud bleek gisteren dat mensen het gevoel hebben dat ze aan hun bezuinigingstaks zitten dat ze eigenlijk niks meer kunnen hebben qua extra lasten.
Negen procent heeft de auto er bijvoorbeeld al uit gedaan.
Vakanties worden geskipt, al dat soort dingen.
Kan er nog veel? Kun je nog veel meer vragen van de mensen?
Dat is moeilijk te zeggen.
We hebben nog heel wat maatregelen gewoon in de pijplijn zitten die mensen nog gaan raken.
Dus dat zal echt nog wel zwaar worden economisch en financieel, voor veel gezinnen.
We hebben dit jaar, zoals gezegd, geen extra maatregelen genomen dus dit jaar is het nu ook klaar.
We gaan niet verder bezuinigen in het lopende jaar.
Volgend jaar hopen we dat er weer wat groei is dat er ook weer wat groei in de loonruimte ontstaat bij mensen en dan zetten we weer een eerste stap.
Dus er zit gewoon een spanning tussen.
Je wil allemaal je begroting op orde brengen zowel op het niveau van huishoudens, bedrijven, maar ook de overheid.
En tegelijkertijd zitten we allemaal te wachten op economische groei.
Des te eerder die groei op gang komt, des te makkelijker het op orde brengen van het huishoudboekje, zowel thuis als bij de overheid, zal gaan plaatsvinden.
WESTER: Goed. We blijven met u hopen.
Wellicht dat er in de komende twee weken wat gebeurt want de komende weken zijn we er niet, want dan is het reces in de Tweede Kamer.
We zien u graag weer terug over twee weken, 14 mei bij het wekelijks gesprek met de minister van Financiën.
Voor nu dank voor het kijken en graag tot 14 mei. Goedemiddag.

AFSLUITENDE MUZIEK