De Rijksdienst bezuinigt door bundelen taken

De huidige economische omstandigheden vereisen dat ook de Rijksdienst de broekriem aanhaalt. Aan de andere kant verwachten burgers en bedrijven dat het Rijk een goede, betrouwbare en solide overheid blijft die moet inspelen op de veranderende omstandigheden.

Om daar aan tegemoet te komen zet het kabinet in op bundeling van taken en slim gebruik van ICT. Het delen van voorzieningen tussen organisaties wordt de norm. Dat maakt de overheid kleiner en goedkoper. Daarnaast moet de Rijksdienst een aantrekkelijke werkgever blijven, met oog voor jong talent.

Deze opgaven presenteert het kabinet in de Hervormingsagenda Rijksdienst voor de komende vier jaar, die minister Blok voor Wonen en Rijksdienst vandaag aan de Tweede Kamer heeft aangeboden.

Het regeerakkoord voor de Rijksdienst bevat een algemene taakstelling van 1,1 miljard euro. Deze taakstelling komt bovenop eerdere afgesproken kortingen op personeel en materieel van ruim 3 miljard euro. Daardoor dalen de uitgaven van het Rijk en de ZBO’s fors van naar schatting ruim 17 miljard euro (2010) naar rond 13 miljard euro in 2018. Tot 2018 krimpt het personeelsbestand van het Rijk met 8 tot 12 procent. Deze taakstellingen zijn al ingeboekt op de begrotingen van de ministeries. Door de activiteiten in de Hervormingsagenda kan een deel van deze bezuinigingen worden opgevangen dankzij een slimmere en efficiënte samenwerking.

De agenda vult de besparingen onder andere in door verdergaande samenwerking tussen de ministeries. Departementen organiseren niet langer alle taken in eigen huis, maar gaan voorzieningen delen. Uitvoeringsorganisaties hebben specifieke taken, maar vaak zijn er overeenkomsten in werkprocessen en doelgroepen. Door meer samenwerking en bundeling van taken kunnen kosten worden bespaard, maar zijn er ook kansen om de dienstverlening te verbeteren.

Een optimale dienstverlening is wat burgers en bedrijven terecht verwachten van de overheid. Het gemak van de gebruiker moet voorop staan. Een slimme inzet van ICT speelt daarbij een belangrijke rol. De ambitie is dat de Rijksdienst in 2017 volledig digitaal werkt, zowel als organisatie als in de communicatie naar buiten. Burgers en het bedrijfsleven hoeven daarbij straks nog slechts één keer hun gegevens aan te leveren om digitaal zaken te doen met het Rijk.

De komende jaren verlaten veel oudere medewerkers het Rijk. Gelijktijdig verdwijnen veel arbeidsplaatsen, waardoor er niet automatisch een nieuwe instroom volgt. Uitdaging voor het Rijk is ondanks de bezuinigingen en inkrimping een aantrekkelijke werkgever te blijven. Het kabinet wil medewerkers stimuleren om meer te rouleren op functies. Op deze manier blijven medewerkers zich ontwikkelen en kan de overheid sneller inspelen op nieuwe maatschappelijke uitdagingen en vraagstukken.

Het aantrekken van arbeidsgehandicapten en jongeren krijgt ook extra aandacht. Om te blijven vernieuwen ondanks de inkrimping wordt jaarlijks aan 100 tot 120 trainees een vast contract aangeboden, bij goed functioneren. Ook biedt de overheid plaats aan 4000 stagiaires per jaar van de diverse onderwijsinstellingen.

In de Hervormingsagenda komt het kabinet met initiatieven om slimmer en efficiënter samen te werken, bijvoorbeeld:

  • Het Rijksvastgoedbedrijf gaat het rendement van de gebouwen van het Rijk verhogen en waar mogelijk overtollig bezit afstoten.
  • Terugdringen uitgaven op de bedrijfsvoering van de zelfstandige bestuursorganen (ZBO’s), waarbij deze kunnen aansluiten op de bedrijfsvoering van departementen.
  • Op het terrein van toezicht: verbetering van samenwerking in het dagelijks inspectiewerk van het Rijk, aanpak bedrijfsvoering en vergroten effectiviteit van het toezicht.
  • In de bedrijfsvoering wordt de aansluiting van departementen op shared service organisaties (zoals P-direkt) voortgezet, en wordt een vereenvoudiging van de aansturing van deze shared service organisaties uitgewerkt.