Ontwerp nieuwe euromunt
Toespraak van staatssecretaris Frans Weekers bij de presentatie van het ontwerp van de nieuwe euromunt door Erwin Olaf.
Dames en heren,
Het is mij een groot genoegen het ontwerp van de nieuwe euromunten vandaag aan u te presenteren.
Er zijn beelden die een generatie bepalen. Meestal begint zoiets in de luwte. Het beeld begint als idee. Met wat geluk volgt populariteit. En uiteindelijk, als alles meezit, wordt het een icoon. Een afbeelding die onze collectieve verbeelding van iets vormt. Van de gloeilamp tot het Coca Colaflesje. Van de Opoefiets tot de iPhone.
Het komt geregeld voor dat de kunstenaar alleen de eerste fase meemaakt. Vincent van Gogh mocht tot aan zijn dood nooit de smaak van succes proeven. En ook in onze tijd valt het icoon maar moeilijk te voorspellen. Toen Andy Warhol in juli 1962 voor het eerste de Campbell’s soepblikken tentoonstelde, dacht niemand in de zaal dat dit het beeld van een generatie zou zijn. Sterker nog, Warhol was zelf niet eens naar de première gekomen. Maar gelukkig zijn er ook iconische beelden die iets beter te voorspellen zijn. De afbeelding van een staatshoofd op een munt valt in deze categorie. Zo heeft de munt van ontwerper Bruno Ninaber van Eyben uit 1981 de collectieve verbeelding van koningin Beatrix bepaald. Dat heeft alles te maken met gebruik. Beelden die je iedere dag ziet, raken snel ingeburgerd. En iedereen ziet elke dag wel een euromunt. De afbeelding van een staatshoofd op een munt wordt vanzelf een icoon voor een hele generatie Nederlanders.
Bij een nieuw staatshoofd, hoort een nieuwe munt. Met een nieuw ontwerp. Een muntadviescommissie vroeg twaalf kunstenaars om een voorstel. Daar zat een aantal uitstekende ontwerpen bij met mooie achterliggende filosofieën. De keuze was niet eenvoudig. De keuze viel uiteindelijk op het voorstel van fotograaf Erwin Olaf. Zijn ontwerp voor de muntreeks past goed bij het moderne koningschap. Zoals Erwin Olaf het zelf zei: ‘Het ontwerp moet anders zijn dan het voorgaande ontwerp, maar toch een verbinding hebben met het karakter van voorgaande munten. De munt gaat per slot van rekening over van moeder op zoon.’ Daar sluit ik mij volmondig bij aan. Ik vind het daarbij ook nog eens prachtige munten.
Erwin Olaf is een vakman en een van de belangrijkste fotografen van onze tijd. Zijn foto’s worden tentoongesteld over de hele wereld. Van New York tot Parijs. Van Milaan tot Moskou. Van Sydney tot Salamanca. Hij publiceert in wereldbladen als The New York Times, Le Monde en Vogue. Hij kreeg prestigieuze prijzen als de Amerikaanse Lucie Award en de Johannes Vermeerprijs.
Maar Erwin Olaf is meer dan alleen een fotograaf. Hij maakt ook films en documentaires. Hij kijkt verder dan de grenzen van zijn vak. Hij blijft vernieuwen. Daarmee past de keuze voor Erwin Olaf uitstekend bij het Nederland van de 21e eeuw. Daarom geef ik nu graag het woord aan Erwin Olaf.
Dank u.