Rutte, Timmermans en Ploumen bij start bilaterale samenwerkingsfora met Israël en met de Palestijnse Gebieden

Minister-president Rutte bezoekt van 7 tot en met 9 december 2013 Israël en de Palestijnse Gebieden voor de officiële start van de bilaterale samenwerkingsfora met Israël en met de Palestijnse Gebieden. Hij wordt hierbij vergezeld door minister Timmermans van Buitenlandse Zaken en minister Ploumen voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Met de delegatie reist ook een handelsdelegatie mee onder aanvoering van VNO/NCW-voorzitter Bernard Wientjes met ongeveer 70 Nederlandse bedrijven en rond de 15 kennisinstellingen.

Doel van de bilaterale samenwerkingsfora is het verder verstevigen van de goede betrekkingen met Israël en met de Palestijnse Gebieden. Overkoepelend thema is innovatie, met de nadruk op agro-food, energie/gas en water. Daarnaast wordt specifiek bij het samenwerkingsforum met de Palestijnse Gebieden het accent gelegd op ICT. Naast overheden zijn bedrijven, kennisinstellingen en niet-gouvernementele organisaties bij het Forum betrokken.

Zaterdag 7 december

Het bezoek aan de Palestijnse Gebieden start zaterdagochtend 7 december wanneer de bewindslieden van Jeruzalem vertrekken naar Bethlehem voor een bezoek aan de Geboortekerk. Vervolgens ontmoeten de bewindslieden de Nederlandse bedrijvendelegatie die aan het Forum deelneemt. Daarna vinden bilaterale besprekingen plaats. Zo heeft minister-president Rutte een ontmoeting met zijn ambtgenoot minister-president Hamdallah van de Palestijnse autoriteit, minister Timmermans met zijn Palestijnse collega minister Al Malki en minister Ploumen met minister van Planning en Administratieve Ontwikkeling Ramadan. Rond het middaguur wordt het samenwerkingsforum tussen de Palestijnse Gebieden en Nederland officieel geopend met toespraken van minister-president Hamdallah en minister-president Rutte.

Zaterdagmiddag staat voor de minister-president een bezoek aan Rawabi op het programma. Rawabi is een nieuwe geplande stad op de westelijke Jordaanoever ten noorden van Ramallah. De Palestijnse zakenman Bashar Masri, de geestelijk vader achter de realisatie van deze moderne, groene high tech stad, is aanwezig bij het bezoek van de minister-president. Ondertussen bezoekt minister Timmermans het zuivel-en voedingsmiddelenbedrijf Al-Jebrini in Hebron. Dit bedrijf wordt ondersteund door het Private Sector Investeringsprogramma (PSI) van het ministerie van Buitenlandse Zaken, dat is bedoeld voor vernieuwende investeringsprojecten in opkomende markten. Aansluitend bezoekt minister Timmermans het oude centrum van Hebron. Minister Ploumen opent samen met de Palestijnse minister van Landbouw de agro-food-werkgroep van het samenwerkingsforum. Daarna bezoekt zij een Palestijns vluchtelingenkamp in Bethlehem. Ze spreekt daar met jongeren en het hoofd van UNRWA, de vluchtelingenorganisatie van de VN die zich richt op Palestijnse vluchtelingen in het Midden-Oosten. Minister Ploumen sluit de middag af met een Ronde Tafel bijeenkomst op het Forum van Nederlandse en Palestijnse bedrijven, waaraan ook de Palestijnse vice-premier voor Economische Zaken Mustafa en VNO-NCW voorzitter Wientjes deelnemen.

Aan het eind van de dag worden in het bijzijn van beide ministers-presidenten en alle betrokken ministers de conclusies van de vier sectorwerkgroepen (agro-food, energie, water en ICT) gepresenteerd, samenwerkingsovereenkomsten tussen Nederlandse en Palestijnse kennisinstellingen, overheden en bedrijfsleven gesloten en een gezamenlijke verklaring door de beide ministers-presidenten getekend. De dag wordt afgesloten met een receptie en diner voor alle deelnemers van het Forum in het bijzijn van minister Ploumen. Minister-president Rutte en minister Timmermans besluiten de dag met een ontmoeting en diner met president Abbas in het presidentieel paleis in Bethlehem.

Zondag 8 december

Zondag ontmoeten minister-president Rutte en minister Timmermans vertegenwoordigers van het ‘Breaking the impasse’- initiatief. Dit initiatief om de politieke impasse tussen Israël en de Palestijnse Gebieden te doorbreken en te komen tot een duurzame tweestatenoplossing wordt actief gesteund door tenminste 200 Israëlische en Palestijnse zakenlieden. Minister Ploumen brengt een bezoek aan een zoutwinnings- en een tuinbouwbedrijf in de Jordaanvallei en een ICT-bedrijf in Ramallah.

Zondag(middag) wordt het programma aan de Palestijnse Gebieden afgerond en start het bezoek aan Israël. Minister-president Rutte bezoekt Yad Vashem, het officiële herdenkingsmuseum voor de Joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Hij bezoekt daar de Hall of Names, legt een krans in de Hall of Memories en tekent het condoleanceboek in het Kindermonument. Minister Ploumen bezoekt het Chaim Sheba Medical Center in Tel Hashomer. Dit ziekenhuis leidt Palestijnse artsen op, in samenwerking met het Peres Center for Peace en met steun van onder meer de Nederlandse regering. Vervolgens woont minister Ploumen de plenaire terugkoppeling van drie Nederlands-Israëlische seminars op het gebied van water, energie en agro-food bij.

Minister-president Rutte en minister Timmermans ontmoeten deze middag president Peres in Tel Aviv. Minister-president Rutte heeft daarna ook een ontmoeting met minister-president Netanyahu, waarna de voltallige Nederlandse regeringsdelegatie bilateraal overleg voert met zijn Israëlische evenknie. Vervolgens wordt een gezamenlijke verklaring ondertekend door minister-president Rutte en minister-president Netanyahu. Zondagavond vindt een besloten werkdiner plaats met deelnemers aan het bilaterale samenwerkingsforum, waarbij beide premiers een toespraak houden.

Maandag 9 december

Maandagochtend brengt de minister-president een bezoek aan het bejaardencentrum Beth Juliana in Herzliya. Een deel van de bewoners in Beth Juliana is van Nederlandse afkomst en heeft de Holocaust overleefd. Daarna vertrekt de premier naar het centrum van Tel Aviv voor een fietstocht over Rothschild Boulevard, waar verschillende Israëlische start-up bedrijven hun kantoor houden. De tocht eindigt bij ‘The Library’, een centrum waarin startende ondernemers van technologisch innovatieve bedrijven werkruimte en faciliteiten kunnen delen. Hij zal daar geïnformeerd worden over het Israëlische innovatie-ecosysteem.

Minister Timmermans gaat naar een bijeenkomst waar Israëlische en Nederlandse kennisinstellingen samenwerkingsovereenkomsten ondertekenen. Vervolgens houdt minister Timmermans in het Diaspora Museum op de Campus van de Universiteit van Tel Aviv een lezing over Europa voor studenten en young professionals.

Minister Ploumen gebruikt de ochtend om samen met Nederlandse bedrijven uit de watersector een bezoek te brengen aan een technologisch hoogstaande waterzuiveringsinstallatie. Ook opent ze in Hadera een Gas Academy, een Nederlands-Israëlisch initiatief.

Maandagmiddag voert minister Timmermans een gesprek met de Economic Corporation Foundation (ECF), een Israëlische non-gouvernementele organisatie, die zich inzet voor het bereiken van een twee-statenoplossing. Minister Ploumen heeft een overleg over samenwerking met Israël op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Minister-president Rutte ontmoet maandagmiddag Nederlandse militairen en politiemensen die aan verschillende missies in de regio deelnemen: op de Golan-Hoogvlakte (UNDOF en UNTSO), in de Sinai-woestijn (MFO) en trainers van de Amerikaans aangestuurde trainingsmissie van Palestijnse ‘security forces’ (USSC).

De twee samenwerkingsfora bieden gelegenheid om, naast verdieping en verbreding van de bilaterale relatie, van gedachten te wisselen over het Midden-Oosten Vredesproces, regionale en internationale kwesties. Een constructieve Nederlandse bijdrage aan vrede tussen Israël en de Palestijnse Gebieden vereist een investering in de lange termijn relatie met beide partners, die mede vorm krijgt in de bilaterale samenwerkingsfora.