Persconferentie na ministerraad 20 december 2013

INLEIDEND STATEMENT
Goedemiddag allemaal, de laatste ministerraad van 2013. Een mooi moment om even op het jaar terug te blikken. Als je dat doet dan realiseer je je dat er ongelooflijk veel gebeurd is in een jaar. Hele trieste gebeurtenissen, denk aan wat er gebeurd is op de Filippijnen, denk aan de voortdurende burgeroorlog in Syrië. En ook allerlei mooie dingen. Hier in Nederland met name de troonswisseling, wat een groot feest is geweest in het land.

Als kabinet hebben we dit jaar vooral gezocht naar draagvlak, naar samenwerking, in het land, met de sociale partners, met allerlei organisaties. Denk aan de milieuorganisaties waar we het energieakkoord mee sloten. Maar ook in de politiek, door draagvalk in de Kamers te vinden voor de veranderingen die we moeten doorvoeren in het land. We hebben coalities gesmeed die mensen niet voor mogelijk hadden gehouden en dat betekent dat het ons is gelukt om dat draagvlak ook te vinden in de samenleving en in de politiek.

De afgelopen week bleek dat in al zijn facetten. Met het grote debat over de verhuurdersheffing, de hypotheekrente in de Eerste Kamer. Met de afspraken over de langdurige zorg die Martin van Rijn heeft gemaakt met de gemeenten en het debat dat hij daarover in de Kamer voerde.

Maar ook over de pensioenafspraken. Een ingewikkeld dossier, maar uiteindelijk gelukt om daar goede afspraken te maken die ook goed zijn voor Nederland. In de pensioenafspraken is bijvoorbeeld ook geregeld dat voor een kleine miljoen zelfstandigen in Nederland er straks een goed en fatsoenlijk pensioen kan worden opgebouwd.

In de zorgafspraken zit dat mensen langer thuis kunnen blijven wonen en dat de zorg wordt georganiseerd dicht bij huis.

Met de woningmarktafspraken is die eerste grote verandering van de woningmarkt, die zo bitter nodig is, als je ziet wat de woningmarkt de afgelopen jaren heeft laten zien, eindelijk tot stand komt. Dus het is wat dat betreft past het ook in de traditie van Nederland om verantwoordelijkheid te nemen en de samenwerking te zoeken en als het nodig is de handen ineen te slaan. Veel waardering wat dat betreft voor de partijen die dat met ons hebben willen doen. Die toch als het puntje bij paaltje kwam bereid waren die samenwerking te zoeken in het belang van Nederland.

Betekent het ook nu dat we in een juichstemming zijn, of dat de vlag uitgaat? Nee. Nee, wat dat betreft hebben we nog veel te doen. We sluiten het jaar ook af met de economische krimp van een procent, met bijna 9000 faillissementen in 2013. Met een werkloosheid die veel hoger is dan we willen en dan we lang hebben gezien. Dus het betekent vooral dat we nu de verandering kunnen inzetten, dat het draagvlak er is, maar dat we heel hard aan de slag moeten, dan we door moeten zetten om te zorgen dat Nederland ook echt uit de crisis komt. Het is wel goed om je te realiseren dat, ook al zijn er mooie akkoorden gesloten en geeft zelfs het CPB een betere voorspelling dan eerder was verwacht, heel veel mensen het nog steeds – juist ook op dit moment – heel moeilijk hebben. Als je moet rondkomen van een minimuminkomen, als je je baan bent kwijtgeraakt, als je als zelfstandige veel minder aan de toonbank ziet in jouw winkel, dan zijn dat hele zware tijden en dan is die crisis nog niet voorbij. En dat zijn wel de mensen waar we het voor doen en waarvoor het van belang is dat we de economische groei verder brengen, dat de veranderingen gaan helpen, dat de werkgelegenheid gaat herstellen.

Wat we hebben gedaan tot nu toe is meer dan velen hadden verwacht, maar toch nog maar het begin van wat nodig is. Toch denk ik dat we met een zeker optimisme de kerstdagen in kunnen. Zeker als je het vergelijkt met een jaar geleden. Gisteren hadden we een aantal cijfers en nieuwsberichten die we lang niet meer bij elkaar zo hadden gezien. Stijgend consumentenvertrouwen, stijgende investeringen, stijgende aantallen huizenverkopen en een dalend aantal faillissementen en een dalende werkloosheid. Allemaal voorzichtige stappen, maar wel allemaal in de goede richting. Dus ik proef wel nieuw elan en nieuwe energie en bij sommige ondernemers ook weer nieuw perspectief. En dat geeft moed voor het nieuwe jaar en dat geeft hoop voor 2014. Dus als je 2013 zou moeten samenvatten dan was dat een jaar van nieuwe en ongebruikelijke samenwerkingen. En dan moet 2014 het jaar zijn dat Nederland het vertrouwen terugvindt. Dus dat wens ik ons toe, dat wens ik ook u toe en ik wens u mooie feestdagen en een hele goede jaarwisseling.