Toespraak staatssecretaris Teeven bij opening Administratie- en Informatie Centrum voor de Executieketen (AICE)

Toespraak | 13-01-2014

Goedemiddag dames en heren,

Een belangrijke dag, deze 13de januari. In elk geval voor de schaatsliefhebbers, en daar zijn er, geloof ik, nogal wat van, hier in Friesland. Vandaag is het 122 jaar geleden dat Jaap Eden de eerste wereldkampioen werd in de schaatsgeschiedenis. Of was u dat vergeten?
Maar ik neem aan dat u om een andere reden hier aanwezig bent: de officiële opening van het Administratie- en Informatiecentrum voor de Executieketen, het AICE. Er is, zoals we net hebben kunnen zien, veel werk verzet om dit AICE van de grond te krijgen. Zeker door het CJIB. Werkprocessen zijn aangepast, medewerkers zijn voorbereid op hun nieuwe functie en tussen de afgelopen feestdagen door is de zaak intern nog verhuisd. Dank aan iedereen die zich daarbij heeft ingezet.

Waarom eigenlijk dit AICE? Het antwoord is eenvoudig: AICE is een onderdeel van onze inspanningen om de prestaties van de totale strafrechtsketen te versterken. We willen daartoe onder meer de organisaties in de uitvoeringsketen van strafrechtelijke beslissingen efficiënter laten samenwerken, om strafrechtelijke beslissingen sneller en beter uit te voeren en om slachtoffers, nabestaanden, zorginstanties en gemeenten beter te informeren over de veroordeelde en zijn straf. De noodzaak daartoe is de afgelopen jaren duidelijk geworden en dat heeft ertoe geleid dat de regie over de tenuitvoerlegging van sancties in handen komt van de minister van VenJ. (Het betreffende wetsvoorstel Herziening tenuitvoerlegging strafrechtelijke beslissingen is momenteel in consultatie tot februari 2014.)

Onze ambities op dit terrein zijn concreet vertaald in het programma USB, waarbinnen verschillende trajecten lopen, zoals het realiseren van een Centrale Voorziening Executieopdrachten en een Informatieportaal Justitiabelen.
Om de keten echt te optimaliseren bleek een nieuwe organisatie nodig en daarbij kwam het CJIB in beeld. Dat coördineerde - met veel succes – al veel executietaken van het OM.

We hebben net in de film kunnen zien hoe USB en het AICE het werk van bijvoorbeeld deurwaarder Freek Hubers of politieman André van Tol effectiever en efficiënter gaat maken. Gewoon door hen – net als alle andere betrokkenen – goed te informeren over de strafuitvoering van een veroordeelde. Nu komt het voor dat een gedetineerde binnen zijn resocialisatietraject afkickt in een verslavingskliniek, en dan blijkt dat hij nog boetes heeft openstaan, waardoor hij weer terug moet naar de gevangenis.

In de nieuwe opzet stuurt het openbaar ministerie alle uit te voeren strafrechtelijke beslissingen naar het AICE dat de administratieve logistiek verzorgt en elke speler in de keten tijdig en op maat voorziet van de juiste informatie. Die informatie is divers, want bij de executie is niet alleen zaakinformatie belangrijk maar ook andere gegevens. Zo wordt bijvoorbeeld, voordat iemand vrij komt, verplicht gecontroleerd of er nog een andere straf openstaat. Doordat het openbaar ministerie de komende jaren alle strafrechtelijke beslissingen aanlevert aan het AICE ontstaat er volledig zicht en grip op wat ten uitvoer moet worden gelegd.

We hebben ons het afgelopen jaar al voorbereid op het werken in het nieuwe ketendesign en op de komst van AICE. Onder andere met de Werk@Wijzer, een soort “spoorboekje” voor de medewerkers in de uitvoering bij hun taken en werkprocessen, om de samenwerking te stroomlijnen en bureaucratische rompslomp tegen te gaan. Straks zal de voorzitter van het Topberaad, Dineke ten Hoorn Boer, deze Werk@Wijzer aanbieden aan de vertegenwoordigers van de ketenpartners.

Verder hebben het CJIB en het OM een dienstenniveauovereenkomst (DNO) opgesteld, waarin vastgelegd is wat ze van elkaar kunnen en mogen verwachten. Deze DNO zal als basis dienen voor de DNO’s die binnen de looptijd van het programma USB met de verschillende ketenpartners worden opgesteld. Aan andere ketenpartners is gevraagd om ook te tekenen. Een mooi gebaar, vind ik, want een sterkere keten is alleen te realiseren als alle schakels zich daaraan committeren en meedoen.

Dan is er nog een uitgangspuntennotitie waarin de vernieuwde samenwerking tussen het Openbaar Ministerie en mezelf is opgeschreven. Die ga ik zo meteen ondertekenen, samen met procureur-generaal mevrouw Penn.

Kortom, dames en heren, deze 13de januari markeert een bijzonder moment in de geschiedenis van de tenuitvoerlegging van strafrechtelijke beslissingen. Of het net zo belangrijk is als het eerste wereldkampioenschap van Jaap Eden, dat laat ik graag aan historici over. Ik teken er in elk geval zo direct voor.

Maar voor dat ik dat doe, richt ik me nog even tot de medewerkers van het AICE. Jullie gaan straks een cruciale rol spelen in de uitvoeringsketen strafrechtelijke beslissingen. Een onmisbare schakel in het veld van politie, openbaar ministerie, rechterlijke macht, reclassering, de dienst justitiële inrichtingen en de Justitiële Informatiedienst. De tenuitvoerlegging van strafrechtelijke beslissingen is en blijft mensenwerk. ICT-voorzieningen kunnen dat ondersteunen, maar onderling contact tussen alle betrokkenen is en blijft essentieel. Jullie doen het niet alleen, bijdragen van en samenwerking met de ketenpartners zijn onontbeerlijk. Ik wens jullie allen daarbij veel succes.