Hulpverlener van het Jaar 2014

Toespraak door minister Opstelten tgv uitreiking Hulpverlenersaward 2014. Enkhuizen, De Nieuwe Doelen, 23 mei 2014.

Dames en heren,

Welkom allemaal, hier in Enkhuizen, voor de uitreiking van de Hulpverlenersaward 2014. Dat doen we alweer voor de derde keer op rij; er begint zowaar iets van een bescheiden traditie te ontstaan.

Traditioneel is óók dat deze uitreiking plaatsvindt in Enkhuizen. En dat lijkt mij een uitstekende locatie. Dit prachtige stadje heeft namelijk een rijke historie waar het gaat om dappere hulpverleners - niet in de laatste plaats door de onmiddellijke nabijheid van wat vroeger de Zuiderzee heette. Zo vindt u hier even verderop, in het Zuiderzeemuseum, de originele grafsteen  van Klaas Klaassen Bording en zijn zoon Klaas Bording, twee van de drie geredde “Durgerdammer vissers”.

Een prachtig verhaal; ik weet niet of u het kent? Het speelt in de Siberisch strenge winter van 1849. De Zuiderzee was zo goed als dichtgevroren en dat noopte vader Bording en twee van zijn zonen om met een slee het ijs op te gaan om via een speciale techniek onder het ijs te gaan vissen. Helaas, het ijs begeeft het, een enorme schots breekt af en zo begint voor de drie vissers een hachelijk avontuur in de kou, de mist en de wind. Ze drijven van west naar oost en van zuid naar noord en soms weer een heel stuk terug... Liefst veertien dagen lang! Totdat ze, uitgeput en ten einde raad, alsnog worden gered dankzij twee alerte en moedige vissers uit Vollenhoven. Vader Bording en zijn zoon Klaas zijn echter zozeer verzwakt, dat ze binnen 14 dagen na hun redding overlijden. De tweede zoon, Jacob, overleeft het avontuur wel. Dankzij de gulle gaven van een steuncomité, kan hij een vissersboot kopen en het beroep van zijn vader, grootvader en overgrootvader blijven uitoefenen.

Dames en heren, dit mooie, waargebeurde, verhaal van die dappere vissers uit Vollenhoven - helden die hun eigen leven in de waagschaal stelden om dat van anderen te kunnen redden - mag als exemplarisch gelden voor de vele hulpverleners die we hier vandaag in het zonnetje zetten! Politiemensen, ambulancebroeders en brandweerlieden zijn in mijn ogen immers de helden van onze tijd! Dag in, dag uit vervullen zij hun belangrijke taken in en voor de samenleving, niet zelden onder gevaarlijke omstandigheden.

We zijn wel eens geneigd dat als “vanzelfsprekend” te beschouwen. En de hulpverleners zelf zijn meetal ook geen types die zich voortdurend op de borst kloppen. Bijna integendeel zelfs: vaak gaat het om mensen die zichzelf grotendeels wegcijferen, omdat ze hun werk doen vanuit een roeping, een soort esprit de corps. Ze willen hun werk gewoon zo goed mogelijk doen, opdat degene die op dat moment in nood verkeert, wordt gered, wordt geholpen, het beter krijgt.

Daarom, dames en heren, juich ik deze traditie-in-opkomst, de uitreiking van deze Hulpverlenersaward, van harte toe! Met deze award – en de hele ceremonie er omheen – eren we niet alleen de winnaar of winnares van dit jaar. Nee, we zetten op deze bijzondere dag alle hulpverleners volop in de spotlights en drukken onze dankbaarheid uit voor wat zij voor onze samenleving betekenen! Dat meten we bovendien breed uit, opdat iedereen ook daadwerkelijk kan zien wat voor voortreffelijk werk onze hulpverleners verrichten. We hopen dat dit bijdraagt aan het besef dat we onze hulpverleners moeten koesteren en ze met respect moeten behandelen.

Want zoals u weet: dat besef wil bij sommige mensen nog wel eens ontbreken. Ik kan daar echt boos om worden! Het gaat niet aan om hulpverleners die bezig zijn een brand te blussen, een slachtoffer te reanimeren of in lastige omstandigheden de orde te handhaven uit te schelden, te bedreigen of zelfs gewelddadig te bejegenen. In één woord: schandalig! Ik blijf het herhalen: handen af van onze hulpverleners!

Zoals gezegd, dames en heren: de award wordt slechts uitgereikt aan één van die vele voortreffelijke hulpverleners. En wel aan iemand die zich echt heeft onderscheiden. Iemand die zich op bijzondere wijze heeft ingezet voor orde, veiligheid en/of gezondheid. Nu kennen we binnen de hulpverlening drie kleuren – wellicht niet geheel toevallig ook de kleuren van onze nationale vlag: rood, wit en blauw. En die staan, zoals u weet, voor brandweer, ambulancediensten en politie. Uit alle drie de beroepsgroepen heeft de jury één fantastische kandidaat genomineerd voor de Hulpverlenersaward 2014. Ik kan daar een hoop over vertellen, maar wellicht spreekt het nog méér aan, als we gaan kijken naar een prachtige film die is gemaakt over de drie genomineerden en hun geweldige werk.

Dames en heren, dan is nu het grote moment aangebroken. Ik zal u – en de genomineerden in het bijzonder - niet langer in spanning laten... De Award gaat naar een fantastische vrouw, die onder zeer lastige en hectische omstandigheden, waarin elke minuut – nee bijna elke seconde - telde, het hoofd koel wist te houden. En die door haar kalme, besliste en uiterst deskundige optreden een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de knappe, gedisciplineerd verlopende samenwerking tussen hulpverleners uit verschillende disciplines...

Dames en heren, ik ben bijzonder trots de Hulpverlenersaward 2014 te mogen overhandigen aan Mariska Petstra van de Meldkamer Noord-Nederland, voor haar geweldige optreden bij de zeer heftige brand in de oude binnenstad van Leeuwarden!