Rutte over de laatste ontwikkelingen vliegramp

Minister-president Mark Rutte heeft 1 augustus een persconferentie gegeven over de laatste ontwikkelingen van de vliegramp in Oekraïne. Rutte meldde onder andere dat het team van 70 experts en medewerkers van de OVSE de rampplek vanmorgen hebben kunnen bereiken en hun werk hebben kunnen doen. Het team heeft stoffelijke resten van slachtoffers gevonden en meegenomen. Deze worden zo snel mogelijk naar Nederland gebracht. Ze worden met hetzelfde ceremonieel ontvangen als de eerdere vluchten met slachtoffers die in Eindhoven aankwamen.

Rutte:

Na de geslaagde verkenning van gisteren, heeft het repatriëringsteam van 70 Nederlandse en Australische experts en medewerkers van de OVSE vanmorgen de rampplek kunnen bereiken. Het is goed dat we vandaag met een omvangrijke ploeg daar het werk konden doen. Het team heeft inmiddels de werkzaamheden voor vandaag afgerond. Ze hebben stoffelijke resten van slachtoffers gevonden en deze ook van de rampplek meegenomen. Hierna kiezen we voor een handelswijze die overeen komt met het repatriëren van de eerdere slachtoffers. Via Charkov gaan stoffelijke overschotten naar Eindhoven en van daar naar Hilversum. En daarbij geldt hetzelfde ceremonieel als op 23, 24, 25 en 26 juli. Wanneer de eerstvolgende vlucht zal plaatsvinden, is op dit moment nog niet bekend.

De veiligheidssituatie ter plekke is nog steeds instabiel. We hebben ook gezien dat het team de afgelopen dagen een aantal keren opnieuw pogingen noodgedwongen moest staken. De situatie wordt continu gemonitord. We maken op basis hiervan elke dag de keuze of het veilig is om op de rampplek te kunnen werken. Met als maximale inzet: gaan als het verantwoord is.

Vandaag wordt een zogenoemde forward operating base ingericht in Soledar. Inzet is om vanuit Soledar zo dicht mogelijk bij de rampplek zelf te kunnen werken. Van daaruit kunnen de experts op korte afstand hun belangrijke werk doen. Soledar ligt ten noordwesten van de plek waar vlucht MH17 2 weken geleden neerstortte. Charkov blijft de logistieke en facilitaire uitvalsbasis voor de missie.

Ons doel is om zo snel mogelijk de stoffelijke overschotten en de persoonlijke bezittingen te bergen. Dat doel komt door deze verplaatsing naar Soledar dichterbij. Er is minder tijd nodig voor verplaatsingen en dus meer tijd om op de rampplek zelf te kunnen werken.

Op dit moment bevinden zich 332 medewerkers van de missie in Oekraïne. Deelnemers komen uit Nederland, Australië en hieraan worden nu 68 medewerkers uit Maleisië toegevoegd die gisteren in Oekraïne zijn gearriveerd. De capaciteit zal nu stap voor stap verder worden uitgebreid. Nederland kan op korte termijn nog eens 60 experts van het Landelijk Team Forensische Opsporing leveren en 60 medewerkers van de Koninklijke marechaussee. En de capaciteit van de Koninklijke marechaussee kan daarna zo nodig verder worden verhoogd. 

Het identificatie proces in Hilversum verloopt zorgvuldig en gedegen. 207 Nederlandse politie experts worden geholpen door buitenlandse collega's uit Australië, Nieuw-Zeeland, Verenigd Koninkrijk, Duitsland, België, Maleisië, Brazilië, Zuid-Afrika en Verenigde Staten.

Vanaf 28 juli is de kazerne in Hilversum als Plaats Delict aangewezen. Dit beschermt het identificatie proces tegen contaminatierisico's en zorgt ervoor dat de continuïteit van het proces geborgd blijft. Over het aantal geïdentificeerde slachtoffers wordt niet eerder gecommuniceerd dan nadat eerst de nabestaanden en daarna de burgemeester van de betreffende woonplaats zijn geïnformeerd. Vandaag is de identificatie bekend geworden van een 2e slachtoffer. Het betreft een slachtoffer met de Nederlandse identiteit. Wekelijks zal op vrijdag worden bericht over de stand van zaken ten aanzien van het aantal geïdentificeerde slachtoffers. En ik herhaal nog eens een keer dat identificatie soms snel kan, maar soms ook weken en soms zelfs maanden kan duren.

Naast dit belangrijke werk, de identificatie van slachtoffers, repatriëring, zijn er nog 2 belangrijke prioriteiten waar ook hard aan wordt gewerkt. De Onderzoeksraad voor Veiligheid is bezig met het onderzoek naar oorzaak en toedracht van de ramp. En tegelijkertijd vindt er op dit moment een zeer uitgebreid strafrechtelijk onderzoek plaats.

Dit is de stand van zaken op dit moment. Ik zeg erbij 'dit moment' want we zien ook in de afgelopen weken, sinds de verschrikkelijke ramp, dat de situatie zeer onvoorspelbaar en daarmee dus ook veranderlijk is.

Daarbij wordt ons geduld - en zeker ook het geduld van nabestaanden - op de proef gesteld. En, in het bijzonder ook het geduld van het team wat ter plaatse dit belangrijke werk doet: de forensische experts en de marechaussee. Ik heb het grootste respect voor het doorzettingsvermogen dat zij tonen in deze buitengewoon moeilijke situatie. Datzelfde geldt natuurlijk voor de mensen die op dit moment in groten getale in Hilversum aan het werk zijn.

Die vasthoudendheid bleek vandaag te lonen. Vandaag kon een team van 70 man aan het werk in het rampgebied. Werken aan onze 1e prioriteit: het terugbrengen van de slachtoffers en hun bezittingen.

Die 1e stap is daarmee gezet, maar ik herhaal nogmaals: de veiligheidssituatie wisselt en daarom blijven we iedere dag op basis van een grondige veiligheidsanalyse bepalen of we wel of niet naar het rampgebied kunnen afreizen.

Tot slot, ik heb de Kamer beloofd dat wij regelmatig het parlement zullen berichten over de laatste stand van zaken en ook deze namiddag, begin van de avond, zal er een update, een stand van zaken brief worden gezonden.