Rutte: ‘Meer nodig dan alleen monetair beleid’

In zijn persconferentie na afloop van de wekelijkse ministerraad blikte minister-president Rutte terug op zijn deelname aan het World Economic Forum in Davos. Hij sprak daar met collega-regeringsleiders, CEO’s van grote ondernemingen en wetenschappers over actuele ontwikkelingen op politiek, economisch en sociaal terrein.

Rutte:
Gisteren en eergisteren was ik in Davos voor de jaarlijkse bijeenkomst van het World Economic Forum. Het is eigenlijk altijd een hele goede gelegenheid om te spreken met collega's uit de politiek, collega-regeringsleiders ook, maar ook de aanwezigheid van de CEO's van heel veel grote ondernemingen, wetenschappers en daar te spreken over actuele ontwikkelingen waar het de politiek betreft, maar ook de economie, sociaal terrein. Het was heel boeiend. Ook veel gesprekken met bedrijven die mogelijk in Nederland gaan investeren in de toekomst en dat kan weer helpen om ook daar weer een duwtje in de rug te geven, dus dat was nuttig. Een aantal collega's overigens zijn daar nog, Lilianne Ploumen, Edith Schippers, die blijven daar in ieder geval vandaag nog en voor een deel ook nog morgen.

Ik heb daar ook gesproken met de Oekraïense president Porosjenko en de Najib Razak, de premier van Maleisië, over de situatie in Oost-Oekraïne die natuurlijk buitengewoon zorgelijk is maar ook onze onverminderde inzet, gezamenlijke inzet, waar het betreft het terughalen van stoffelijke resten en persoonlijke bezittingen van de slachtoffers van de ramp met vlucht MH17. En onze vastberadenheid om de oorzaak van deze ramp te achterhalen en de schuldigen voor het gerecht te brengen is onverminderd.

Verder heb ik onder meer gesproken met vertegenwoordigers van ondernemingen als Google en Cisco. Zij staan vooraan waar het betreft  innovatie, waar het betreft de vragen over het vestigingsklimaat, zij zijn zeer geïnteresseerd ook weer in Nederland waar het betreft ook onze export georiënteerd. Ze zijn allebei ook zeer actief in Nederland. Het is altijd goed om ook door de ogen van dit soort bedrijven te kijken naar de bijzondere positie voor Nederland, de kansen die er zijn en natuurlijk ook de risico's die we mogelijk lopen en ervoor te zorgen dat we die kansen en mogelijkheden maximaal kunt benutten.

Verder is er natuurlijk ook gesproken in Davos achter de schermen vooral over de besluiten van de Raad van de ECB - het aansturend comité daar - over kwantitatieve verruiming. Zoals u weet is de ECB onafhankelijk en neemt binnen het mandaat maatregelen om de prijsstabiliteit in de eurozone te bevorderen. Ze hebben er nu voor gekozen om nationale centrale banken vooral staatsobligaties van het eigen land, dus van de Nederlandse Bank koopt dan obligaties van Nederland, om die op te kopen. Het goede daarvan is dat in ieder geval de risicodeling beperkt blijft. U weet, daar zijn wij altijd bezorgd over, over die risicodeling, omdat dat ook weer druk kan weghalen op landen om te hervormen. Tegelijkertijd was er in Davos ook het brede beeld dat ongeacht wat de ECB doet en in onafhankelijkheid vanuit de monetaire invalshoek, dat dat nooit in de plaats kan komen van wat landen moeten doen om ervoor te zorgen dat hun economieën goed functioneren. Dat er duurzame groei is en wat daarvoor nodig is.

En ik heb zelf mogen spreken in een panel met een aantal Europese collega's en daar naar voren gebracht dat het recept van overheidsfinanciën op orde brengen, hervormen en investeren, dat dat naar mijn absolute overtuiging het enige recept is dat leidt tot duurzame economische groei in het feit dat Nederland achteraan lopend in Europa een aantal jaren geleden en nu qua economische groeiverwachting veel meer vooraan lopend t.o.v. een aantal jaren geleden is dan ook een bewijs voor.

Maar misschien nog wel sterkere bewijzen zijn de situaties in bijvoorbeeld Ierland en Portugal. In Nederland hebben we natuurlijk heel veel gedaan. We werken aan een ombuigingsprogramma van bij 51 miljard euro, grote hervormingen op het terrein van de woningmarkt, de sociale zekerheid, de gezondheidszorg, de pensioenen, onderwijs en t.a.v. dat laatste ook deze week nog in de Eerste Kamer: Jet Bussemaker in debat met de Senatoren, het wetsvoorstel voor het studievoorschot door de Eerste Kamer geloodst. Een grote hervorming die het mogelijk maakt dat oplopend tot een miljard euro, dat is 20% meer dan nu, in het hoger onderwijs wordt geïnvesteerd, dat dat oploopt tot een miljard euro extra in dat hoger onderwijs geïnvesteerd gaat worden en dat is vind ik heel belangrijk.

Misschien nog een cijfer ter afronding, ik heb het niet kunnen controleren of het klopt, maar het is wel een cijfer, een getal dat in ieder geval het denken denk ik aanzet dat het aantal ingenieurs dat per jaar wordt opgeleid in Duitsland, in Frankrijk en Amerika dat je die allemaal bij elkaar moet zetten om in de buurt te komen van het aantal ingenieurs dat per jaar in China wordt opgeleid. Dat geeft iets aan van de enorme snelheid waarmee landen als China, maar ook India, Indonesië, heel Azië bezig zijn om op te komen en dat geeft grote kansen zeker voor landen zoals Nederland. Maar je moet er wel op voorbereid zijn.

In Davos leefde de opvatting dat monetair beleid alléén niet genoeg is. Voor een goed werkende economie en duurzame groei is meer nodig. Rutte zei dat Nederland daar het bewijs van is: ‘Omdat we werken aan een ombuigingsprogramma van bij 51 miljard euro met grote hervormingen op de woningmarkt, de sociale zekerheid, gezondheidszorg, pensioenen en het onderwijs loopt Nederland qua economische groeiverwachting veel meer vooraan in de eurozone dan een aantal jaar geleden.’

Overheidsfinanciën op orde brengen, hervormen en investeren is volgens Rutte het enige recept voor duurzame economische groei. De minister-president vindt het in dat licht dan ook belangrijk dat de Eerste Kamer deze week heeft ingestemd met de Wet Studievoorschot hoger onderwijs. ‘Een grote hervorming die het mogelijk maakt dat oplopend tot een miljard euro, dat is 20% meer dan nu, in het hoger onderwijs wordt geïnvesteerd', aldus de minister-president.