Voorjaarsnota 2015: Overheidsfinanciën verbeteren in 2015

Onder invloed van gunstige economische ontwikkelingen verbeteren de overheidsfinanciën in 2015. Het begrotingstekort in 2015 valt 0,1 procentpunt lager uit dan verwacht bij Miljoenennota 2015 en komt uit op een tekort van 2,1% bruto binnenlands product. Deze verbetering wordt veroorzaakt door lagere uitgaven aan sociale zekerheid en zorg, lagere rentelasten en hogere inkomsten. De EMU-schuld 2015 is 1,4 procentpunt beter dan verwacht bij Miljoenennota en komt naar verwachting uit op 68,6 procent van het bbp. De schuldquote is hiermee weer terug op het niveau van 2013. Dit zijn de voornaamste conclusies uit de Voorjaarsnota 2015.

Economisch beeld

Het CPB raamt de economische groei voor 2015 in het laatste Centraal Economisch Plan op 1,7 procent in plaats van 1¼ procent. Verschillende factoren dragen bij aan de economische groei in 2015. De uitvoer groeit harder dan in 2014 door de waardedaling van de euro en de herstellende wereldhandel. Ook binnenlandse bestedingen, zoals de consumptie van huishoudens en investeringen, dragen in dit jaar in tegenstelling tot voorgaande jaren bij aan de economische groei. De lage inflatie vormt hierbij een positieve impuls. De werkloosheid daalt in 2015 langzaam door zowel groei van de werkgelegenheid als de beroepsbevolking.

Mee- en tegenvallers

Bij de uitgaven zijn er meevallers door lagere werkloosheidsuitkeringen, lagere uitgaven aan kinderopvangtoeslag en meevallende uitgaven aan genees- en hulpmiddelen. Daarnaast is sprake van tegenvallers als gevolg van hogere asielinstroom, hogere leerlingen- en studentenaantallen en een groter beroep op de huurtoeslag in 2014.

Bij de inkomsten doen zich in 2015 met name meevallers voor bij de vennootschapsbelasting en de dividendbelasting als gevolg van de verbeterde winstgevendheid van bedrijven. De aardgasbaten zijn naar beneden bijgesteld door macro-economische ontwikkelingen en volumebeperking. Per 1 juli zal een besluit genomen worden over gaswinning in Groningen. Voor de verdere uitwerking van de Brede Agenda van de Belastingdienst is een bedrag van 76 miljoen euro voor dit jaar gereserveerd.

Nederland ontvangt vanuit de EU vanaf 2014 een afdrachtskorting. De kortingen over 2014 en 2015, gezamenlijk 1,8 miljard euro, zouden in 2015 aan Nederland worden betaald. Omdat de parlementaire processen in sommige lidstaten nog lopen wordt die korting doorgeschoven naar 2016. Dat betekent in 2015 een tegenvaller van 1,8 miljard euro, die alsnog in 2016 zal binnenkomen. Daarnaast ontvangt Nederland de teruggave van de bruto naheffing (460 miljoen) in 2015. Daar was bij Miljoenennota 2015 nog geen rekening mee gehouden. Per saldo zijn de geraamde afdrachten van Nederland aan de EU in 2015 met 1,2 miljard euro bijgesteld.