Koenders: ‘Trots op Nederlandse bijdrage poolonderzoek’

‘Het is niet makkelijk om onderzoek te verrichten in deze kou en harde wind, omgeven door ijsschotsen en ijsberen. Ik heb veel bewondering voor deze 55 dappere mannen en vrouwen’, zei minister Koenders van Buitenlandse Zaken zaterdag over de wetenschappers van de expeditie SEES (Scientific Expedition Edgeøya Svalbard). In barre omstandigheden deed het SEES-team de afgelopen 9 dagen onderzoek naar onder meer de menselijke invloed op het poolgebied.

Volgens Koenders is het onderzoek van groot belang voor een duurzaam poolklimaat, waarvoor Nederland zich sterk maakt. ‘In het Noordpoolgebied is de klimaatverandering sterk voelbaar. De hele wereld, en Nederland in het bijzonder, is gebaat bij meer inzicht in deze kwetsbare regio.’ De wetenschappers van SEES analyseerden onder meer vegetatie, dieren en watermonsters. ‘Hun bevindingen dragen aanzienlijk bij aan onze kennis over het poolklimaat’, zei Koenders. 'Want de poolregio verandert razendsnel. De onderzoekers werken met recente zeekaarten die nu al achterhaald zijn: honderden meters ijs zijn verdwenen.'

Het bezoek aan de expeditie en de gesprekken met de Noren dragen bij aan een Nederlandse polaire strategie voor de periode 2016-2020. De uitgebreide strategie moet zich behalve op geopolitieke ontwikkelingen ook op de impact van economische activiteiten op de regio richten.

Met de poolexpeditie treden de wetenschappers in de voetsporen van de Nederlander Willem Barentsz, die het eiland Spitsbergen in 1596 ontdekte. Volgens Koenders onderstreept de huidige SEES-expeditie de historische band tussen Nederland en het Arctisch gebied. 'We zijn na ruim 400 jaar nog steeds nauw betrokken bij deze regio. De Noordpool laat ons niet koud.'

In de onderzoeksstations waar de SEES-expeditie actief is, werken wetenschappers van verschillende nationaliteiten samen. Koenders benadrukt het belang van die internationale samenwerking: 'Het is prachtig om te zien hoe wetenschappers uit allerlei landen, van Amerika tot China, India en alles daar tussenin, elkaar helpen om dit kwetsbare gebied veilig te stellen. Dat is noodzakelijk, want aantasting van de Noordpool heeft effect op landen in alle hoeken van de wereld: op Bangladesh en Nederland, landen onder de zeespiegel, en ook op de grootste Arctische staat Rusland.'

Het bezoek van Koenders aan Spitsbergen, op uitnodiging van zijn Noorse collega Borge Brende, is onderdeel van de voorbereidingen op de VN klimaatconferentie COP21. Die conferentie wordt eind december in Parijs gehouden om wereldwijde klimaatafspraken te maken. De noodzaak hiertoe kwam ook aan bod tijdens de gesprekken tussen Koenders en Brende. ‘Spitsbergen is bij uitstek een plek waar de meest actuele klimaatontwikkelingen zichtbaar worden. Die kennis kunnen we goed gebruiken in Parijs’, zei Koenders.

Beide ministers reizen door naar Alaska, waar de VS de klimaatconferentie GLACIER over de toekomst van het Arctisch gebied organiseert onder leiding van Obama.