Ministerraad 25 september 2015

Rutte:
We hebben in de ministerraad natuurlijk stilgestaan bij de grote stromen aan vluchtelingen die op dit moment in Nederland worden opgevangen. De opvang die op dit moment door gemeenten, door de COA, door het IND en ook door heel veel vrijwilligers op een indrukwekkende manier wordt vormgegeven. Ik wil daar ook graag namens het kabinet mijn waardering voor uitspreken. Van de week wezen kijken in Rotterdam, de Erasmussporthal. Die hadden met hele korte voorbereidingstijd een telefoontje gekregen: er moeten hier 200 mensen worden opgevangen. Met hulp van de studenten die daar toen aan het sporten waren hebben ze dat voor elkaar gekregen. Als je daar bent is het oprecht zeer indrukwekkend. Verhalen van de vluchtelingen zelf die toch heel anders binnenkomen dan als het leest in de krant, als mensen zelf vertellen wat ze hebben moeten achterlaten en wat ze hebben meegemaakt. En ook de verhalen van de mensen die daar aan het werk zijn. Onze mensen, onze professionals en de vrijwilligers, studenten en mensen uit de buurt.

Die stroom is zo groot dat je tegelijkertijd ook moet nadenken: wat betekent het voor omwonenden? Ik ben ook in gesprek gegaan met mensen die zorgen hebben. Zorgen omdat er bij hen in de straat of bij hen in de buurt op korte termijn een noodopvang komt, of een asielzoekerscentrum. In die gesprekken zeiden ze tegen mij wel degelijk ook te vinden dat Nederland vluchtelingen moet opvangen, dat we niet weg kunnen kijken bij de beelden die je ziet maar ook dat ze zorgen hebben. Wat gebeurt er hier in de straat, wat gebeurt er met de veiligheid, hoeveel mensen komen er precies en wat zijn dat voor mensen? Ik vond het belangrijk om ook hun kant te horen en om te zorgen dat ze zich gehoord weten in hun gesprekken bij de gemeenten, op de inspraakavonden, en (onverstaanbaar, red). Uiteindelijk kan je dit alleen maar goed doen met een warm hart en een koel hoofd.

Een warm hart dat past bij hoe Nederland altijd is omgegaan met mensen die hier op de vlucht naartoe zijn gekomen. Maar ook een koel hoofd, dat je het in goede banen moet leiden, dat we moeten zorgen dat mensen die hier blijven ook integreren, de taal leren, aan het werk gaan. Ook met een koel hoofd dat we het in goede banen moeten leiden met de bevolking, met de schaal waarop asielzoekerscentra en statushouders worden opgenomen in de samenleving. Als je nou één ding ziet dan is het dat geen land het vluchtelingenvraagstuk alleen kan oplossen. Zelfs een grote buurman als Duitsland kan dat niet alleen.

We moeten dat op Europees niveau doen. Wat dat betreft is het heel belangrijk dat er eerder deze week op dinsdag een akkoord is bereikt over een Europese verdeelsleutel. Weliswaar wil het kabinet dat dat niet alleen voor 120.000 mensen het geval is maar dat je toe gaat naar een Europees asielsysteem. Een hele belangrijke stap is dat dat nu gelukt is. En afgelopen woensdag dat er extra geld is gekomen voor opvang in de regio. Voor voedselhulp, voor hulp om daar die situatie te verbeteren. Want je kunt je heel goed voorstellen dat mensen in beweging komen als de situatie in die kampen daar zo abominabel is. In oktober wordt daar doorgepraat over de middellange termijn. Want uiteindelijk zal je moeten zorgen dat de situatie daar veel verder verbetert. Dat minder mensen het risico nemen om een gevaarlijke tocht te ondernemen naar Europa. Voor alles geldt, een warm hart en een koel hoofd.

Daarnaast hebben we - heel ander onderwerp - in de ministerraad gesproken over de verbouwing van het Binnenhof. We hebben daar vandaag besluiten over genomen. We kiezen, in lijn met het advies van de commissie Liesbeth Spies, voor een renovatie in één keer. Dat is de goedkope en de kortere variant. In die tijd worden alle huidige gebruikers op een andere plek in Den Haag ondergebracht. De kosten zijn maximaal 475 miljoen euro. De renovatie kan beginnen in 2020. Daarbij is het overigens niet de bedoeling dat Binnenhof helemaal op slot gaat, er wordt gekeken naar mogelijkheden om het publiek wat te laten zien van de bouwactiviteiten. Gedurende de renovatie zal op Prinsjesdag de koning de Troonrede gewoon kunnen uitspreken in de Ridderzaal.