Koenders: Samenwerkingsakkoord met Oekraïne in belang Nederland

Nederland heeft baat bij een stabiel en welvarend Oekraïne, dat robuust genoeg is om conflicten op vreedzame wijze op te lossen. Dat zei minister Koenders van Buitenlandse Zaken vandaag tijdens een bezoek aan Kiev, waar hij en zijn Benelux-collega’s de voortgang van de ingezette hervormingen bespraken met de Oekraïense regering.

Koenders: ‘We zien grote spanningen aan de grenzen van Europa , ook in het oosten. We zijn op een punt beland dat de Nederlandse veiligheid en welvaart onder druk staan door ontwikkelingen buiten onze grenzen. Dit akkoord is een stap naar een stabiel buurland Oekraïne’, aldus Koenders. ‘Met dit akkoord verbindt Oekraïne zich aan een ongekend pakket aan politieke en economische hervormingen; Eerlijker rechters, mogelijkheid van meer democratische instituties, vrije handel met de EU, maar ook bijvoorbeeld een strengere aanpak van mensenhandel. En dat is goed voor Nederland. Want wat hebt u liever als buurland: een volwassen stabiele democratie met de blik op de EU of een Oekraïne zoals we dat de afgelopen jaren zagen?”

Koenders en zijn Belgische en Luxemburgse collega’s spraken onder meer met president Porosjenko, die aanstaande donderdag Nederland bezoekt, en minister van Buitenlandse Zaken Klimkin. ‘Oekraïne zit in een verschrikkelijk moeilijke situatie. Dat laten de annexatie van de Krim door Rusland en de gewapende strijd van de door Rusland gesteunde separatisten in het oosten van Oekraïne maar weer eens zien. Het gevolg is onrust aan onze grenzen, een bedreiging van de Europese vrede en veiligheid. Daar moet snel iets aan gedaan worden en een democratisch en economisch gezond Oekraïne is de sleutel.’

Naast politieke hervormingen wil Oekraïne ook zijn economie gaan hervormen in de richting van een markteconomie naar Europees model. Belangrijk onderdeel van het akkoord is de oprichting van een vrijhandelszone met de EU. Koenders: ‘Nederlandse bedrijven krijgen met dit akkoord meer kansen op een markt van 45 miljoen mensen. Oekraïne zal de Europese standaarden gaandeweg overnemen, zodat wij makkelijker en veiliger zaken kunnen doen. Oekraïne heeft enorm veel groeipotentieel, maar daar moet het de economie wel voor moderniseren. En welvaart brengt stabiliteit.’

In Kiev spraken de Benelux-ministers ook met vertegenwoordigers van de Maidan-beweging, die tijdens de grote demonstraties om verandering riepen. Koenders: ‘Het Oekraïense volk heeft genoeg van de corruptie, vriendjespolitiek en mensenrechtenschendingen. De huidige regering moet van ver komen en grote stappen maken, dat blijkt heel duidelijk. Het samenwerkingsakkoord met de EU duwt hen in de goede richting.’ De minister vindt het van belang dat de Oekraïense bevolking zelf voor dit akkoord heeft gekozen. ‘Met protesten en bij meerdere verkiezingen heeft de Oekraïense bevolking meermalen duidelijk aangegeven de toenadering tot de EU te steunen. Oekraïne mag zelf bepalen met wie zij samenwerken.’

Koenders riep de Oekraïense autoriteiten tijdens zijn bezoek ook op er alles aan te doen om de mensenrechten te bevorderen. ‘Het conflict in het oosten van Oekraïne heeft geleid tot onacceptabele mensenrechtenschendingen. De verantwoordelijken daarvoor moeten worden gestraft’, aldus de minister. Hij stelde ook dat Oekraïne op het gebied van kinderrechten, vrijheid van meningsuiting en bescherming van minderheden nog moet verbeteren. Verder benadrukte de minister dat het hoog tijd wordt voor Oekraïne om toe te treden tot het Internationaal Strafhof.

Koenders en zijn collega’s Reynders (België) en Asselborn (Luxemburg) brengen jaarlijks een bezoek aan Kiev om de voortgang van het Minsk-proces en de politieke en economische hervormingen te bespreken die de regering heeft beloofd.