Veiligheid voorop en meer inspraak met nieuwe Mijnbouwwet
In de nieuwe Mijnbouwwet, die vanaf 1 januari van kracht is, is de veiligheid van burgers bij mijnbouwactiviteiten beter gewaarborgd. Bovendien is vastgelegd op welke wijze burgers beter te betrekken bij de besluitvorming over het verlenen van vergunningen voor mijnbouw. Bij mijnbouw gaat het om activiteiten in de ondergrond, zoals gaswinning maar ook om plannen boven de grond zoals voor geothermie (aardwarmte), zoutwinning en opslag van CO2. De aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) in het rapport Aardbevingsrisico’s in Groningen, vormen de basis voor de wijzigingen van de Mijnbouwwet.
Minister Kamp: ‘In de vernieuwde Mijnbouwwet staat de veiligheid van burgers voorop en moeten veiligheidsrisico’s bij mijnbouwactiviteiten geminimaliseerd worden. Door meer inspraakmogelijkheden voor burgers en adviesrechten van gemeenten, provincies en waterschappen krijgt de omgeving een prominentere rol bij de besluitvorming over mijnbouw. Ook is de onafhankelijkheid van de toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen beter geborgd.’
Inspraak omgeving en overheden
Bij nieuwe verzoeken voor gaswinning en bij wijziging van bestaande plannen kunnen burgers en andere betrokken partijen op conceptbesluiten reageren. Het ministerie betrekt de reacties bij de besluitvorming en geeft aan wat er met de reacties is gedaan. Decentrale overheden zoals gemeenten, provincies en waterschappen worden om advies gevraagd over de ingediende winningsplannen. Mijnbouwbedrijven moeten alle veiligheidsrisico’s voor de omgeving in kaart brengen en aangeven hoe ze deze eventuele gevolgen kunnen verminderen. Onafhankelijke toezichthouders zoals de experts van Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) beoordelen deze informatie.
Onafhankelijke positie toezichthouder
De taken van de toezichthouder SodM zijn nu explicieter in de wet omschreven. Zo staat er dat SodM zelf bepaalt wat en hoe zij onderzoeken. Daarna zullen hun bevindingen en beoordelingen openbaar gemaakt worden. Met de aanpassingen in de wet is de functionele scheiding tussen vergunningverlening en het toezicht versterkt. De vergunningverlenende taak is ondergebracht bij het ministerie van Economische Zaken. De toezichtstaak is belegd bij SodM.
Landelijk loket mijnbouwschade
In Groningen, maar ook in andere delen van het land in de buurt van mijnbouwactiviteiten, hebben burgers en ondernemers soms fysieke schade aan gebouwen door bodembeweging. Vanaf 1 januari is er het Landelijk loket mijnbouwschade. Mensen die schade vermoeden door mijnbouwactiviteiten kunnen hier terecht. Het is vaak lastig te bepalen wat de precieze oorzaak van deze schade is en bij wie hiervoor eventueel een schadeclaim ingediend kan worden, dit loket begeleidt burgers hierbij.
Onafhankelijk kennisprogramma
De Onderzoeksraad voor Veiligheid constateert meer behoefte aan inzicht bij burgers en lokale overheden in de risico’s en de onzekerheden rond gaswinning. In 2017 start een kennisprogramma met als doel kennis te ontwikkelen over de mogelijke effecten van mijnbouwactiviteiten. Bij dit kennisnetwerk zijn universiteiten, rijksinstituten en publiek/private kennisinstellingen betrokken en staat los van overheid en bedrijfsleven. Het kennisnetwerk staat onder toezicht van een onafhankelijke wetenschappelijke raad.