Staatssecretaris Van Veldhoven reikt prijs Fietsstad 2018 uit

Staatssecretaris Van Veldhoven sprak tijdens het nationale fietscongres in Utrecht over haar liefde voor de fiets en hoe zij het fietsgebruik in Nederland wil stimuleren. Tevens reikte zij de publieksprijs Fietsstad van het Jaar 2018 uit.

Dames en heren,

Voordat ik over de toekomst van de fiets ga spreken, eerst even terug naar het verleden.
Want de ontstaansgeschiedenis van de fiets is bijzonderder dan u wellicht denkt.
De geschiedenis van de fiets begint namelijk met een…vulkaan!

Het is 10 april 1815.
De vulkaan ‘Tambora ‘ in voormalig Nederlands Indië komt tot een enorme uitbarsting

Deze relatief onbekende uitbarsting kostte tienduizenden mensen hun leven.
Het leidde wereldwijd tot klimaatverandering, met enorme gevolgen; mislukte oogsten, honger, lawines en aardverschuivingen.
En mede hierdoor tot maatschappelijke, wetenschappelijke en politieke aardverschuivingen.

In het boek van Philip Dröge over de Tambora kunt u er alles over lezen.

De vulkaanuitbarsting leidde echter ook tot iets moois: de uitvinding van de fiets!
Want na die uitbarsting viel er enorme hoeveelheden neerslag en was er onvoldoende daglicht door de as in de lucht.
Gewassen groeiden niet.
Paarden – toentertijd hét vervoermiddel - hadden geen eten.
Ze stierven massaal.
De Duitse uitvinder baron Karl Freiherr-Drais-von-Sauerbronn kwam in 1817 met een oplossing.
Een nieuw revolutionair vervoermiddel.
U raadt het al: de fiets!

De rest is geschiedenis!

Goed, dit waren andere tijden.
Terug naar de onze.

Behalve dat dit een mooi verhaal is, is er nog een andere reden waarom ik u dit vertel.

Want nu, tweehonderd jaar later, maakt de fiets een nieuwe renaissance mee.
Gelukkig zonder vulkaanuitbarsting.

De fiets is al een aantal jaren aan een enorme opmars bezig.
Een bonte stoet van soorten fietsen verschijnen op de markt; vouwfietsen, oma fietsen, ligfietsen, bakfietsen, elektrische fietsen, hybride - of stadsfietsen….en ga zo maar door.
En het aantal fietsers stijgt ook enorm.

De cijfers zijn ronduit indrukwekkend.

In Nederland zijn er 23 miljoen fietsen.
Meer fietsen dan inwoners dus.

Met die 17 miljoen inwoners fietsen we 15 miljard kilometer per jaar

Dat is 1000 km per jaar per persoon; van Utrecht naar Milaan.

Natuurlijk, ons vlakke land is ideaal voor de fiets.
Maar 35.000 kilometer aan fietswegen en 55.000 kilometer aan fietsvriendelijke straten dragen natuurlijk ook bij aan Nederland als Fietswalhalla!

Van al die groeicijfers word ik gelukkig.
Misschien komt dat ook omdat ik zelf veel fiets.
Onderzoek wijst namelijk uit dat mensen die fietsen behalve minder ziek, meer produceren, ook gelukkiger zijn.
Ik kan u in ieder geval zeggen dat het mijn humeur ten goede komt, als ik op de fiets naar mijn werk kan.

In mijn jaren als Kamerlid heb ik mij altijd sterk gemaakt voor de fiets.
Recent zag ik op Twitter mijn actieplan ‘Ruim baan voor de fiets’ weer voorbij komen.
En daar staan nog wel een paar leuke plannen in, zeg ik met een knipoog.

Hoe mooi is het dat ik nu de staatssecretaris van en op de fiets mag zijn (kortom: een fiets-Stas ;).
En dat ik u vandaag kan toespreken en de prijs Fietsstad van het Jaar mag uitreiken.

Dames en heren,
De opmars van de fiets heeft geleid tot meer aandacht in de maatschappij.
En in de politiek.
De positie en het belang van de fiets in onze mobiliteit worden meer en meer onderkend.
En terecht!
Want als we nadenken over hoe we de groei aan reizigers gaan opvangen, met name in de drukke steden, dan zijn we niets zonder de fiets.

Overigens, die groei van fietsers zorgt ook voor nieuwe knelpunten.
Denk aan fietsfiles, onveilige situaties op fietswegen of overvolle fietsstallingen.
Maar de voordelen zijn overduidelijk.
Zoals een betere bereikbaarheid, minder files en minder vieze lucht.
En daar valt nog veel winst te behalen.

Fietsen is snel, gezond en schoon.
Het is dan ook mijn inzet het fietsgebruik verder te stimuleren.
Door partijen bij elkaar te brengen,
knelpunten aan te pakken,
innovaties te stimuleren.

Want we kunnen absoluut nog een tandje bijschakelen.
Voor meer fietsroutes.
Meer fietsenstallingen.
En meer fietswegen.
Zoals snelfiets routes die ideaal zijn voor e-bikers die wat verder van werk wonen.
We hebben inmiddels al 400 kilometer van dit soort routes.
En wanneer je bedenkt dat meer dan de helft van de autoritten korter dan 7,5 kilometer is.
Dat ruim 60% van de werknemers binnen 15 kilometer van het werk woont.
Dan beseft u dat er nog veel kansen liggen.
En denk ook aan betere regelingen die werknemers stimuleren de fiets te pakken.

Of aan het versterken van de combinatie OV én fiets.
Nog maar 10% van de mensen die met de trein komt, pakt daarna de fiets.
Daar is nog ruimte voor extra OV fietsen, zou ik zo denken,.
Daarom ben ik ook zo blij met een relatief kleine maatregel met een groot effect is het laagdrempelig maken van een OV fietsabonnement.
Het gebruik van 3.2 miljoen OV fietsen in 2017  - een nieuw record - is daar het beste bewijs van.

Ook veelbelovend zijn slimme innovaties.
Denk aan fietsen die communiceren met verkeerslichten zodat deze op groen springen bij veel fietsverkeer of veel regen.

Al die kansen verzilveren kan en wil ik niet alleen.
Daar heb ik ook U voor nodig; overheden, maatschappelijke organisaties en marktpartijen.
We hebben één gezamenlijke verantwoordelijkheid.
Met één gezamenlijk doel: 20% meer fietskilometers in tien jaar.
Daarom ben ik zo trots op het samenwerkingsverband Tour de Force, een écht nationaal fietsakkoord!
Ik noem de deelnemers aan de Tour de Force al liefkozend ‘mijn fietsclub’.

Samenwerken is mooi.
Maar extra geld voor het stimuleren van de fiets is nog mooier.
En ook wat dat betreft hebben we de wind mee.
Ik heb – zoals u weet - 100 miljoen euro extra gereserveerd voor de fiets.
In het bijzonder voor fietsinfrastructuur en fietsenstallingen.
 

Ik onderzoek nu waar de grootste behoeften liggen, de meest kansrijke routes, de grootste tekorten aan stallingen.
Ik betrek vanzelfsprekend de regio’s bij de keuzes.
En ik wil snel beslissen.
Er is namelijk werk aan de winkel.
En de urgentie is groot.
Er liggen al miljoenen aan plannen op de plank.
In het voorjaar van 2018 wil ik helder krijgen hoe we het geld het beste kunnen inzetten.
En door co-financiering met gemeenten en provincies is mijn inzet ten minste een verdubbeling van die 100 miljoen euro.

Dames en heren,
Door mijn enthousiasme over de fiets, vergeet ik bijna waarom een aantal deelnemers in de zaal nerveuzer zijn dan anderen: de verkiezing van fietsstad van het jaar.
Vertegenwoordigers van de 5 genomineerde gemeenten weten straks of zij dé Fietsstad van 2018 zijn.
De nieuwe opzet van deze verkiezing door de Fietsersbond is echt uniek.
Op basis van een publieksenquête zijn de gemeenten namelijk genomineerd.
Nog nooit eerder is op deze grote schaal onderzoek gedaan naar de stem van de fietser. 
De 5 koploper gemeenten mogen dus extra trots zijn.
De fietser beoordeelt hun stad namelijk met een rapportcijfer 10!
Zij zijn dan ook hét voorbeeld voor andere gemeenten.
Ik roep andere gemeenten op ook te streven naar een 10.
Want zo blijven we ook in de toekomst Nederland Fietsland!

Dank u wel.