Reactie naar aanleiding van uitzending Zembla over C2000
Tv programma Zembla had op 16 mei een uitzending over het communicatienetwerk van de hulpdiensten C2000.
Het C2000 systeem is een stabiel en betrouwbaar gesloten netwerk voor de mobiele communicatie van de hulpdiensten. Het huidige C2000 functioneert naar tevredenheid van de hulpdiensten en het ministerie. Wel is het systeem aan vervanging toe omdat het einde van de technische levensduur in zicht is.
Vernieuwing
Het ministerie van Justitie en Veiligheid werkt sinds 2015 aan de vernieuwing van het systeem. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met de hulpverleningsdiensten. Een stuurgroep met daarin vertegenwoordigers van departement en de hulpdiensten coördineert het programma dat naar verwachting eind 2019 wordt afgerond.
Het nieuwe C2000-netwerk is de afgelopen maanden al grotendeels opgebouwd terwijl het huidige netwerk nog in bedrijf is en blijft. In de zomer van 2018 wordt het nieuwe alarmeringsnetwerk (P2000) in gebruik genomen. Het spraaknetwerk (T2000 voor portofoons en mobilofoons) wordt volgens de huidige planning in het najaar vervangen. In 2019 wordt de radiobediening in alle meldkamers vervangen.
De invoering van het nieuwe systeem heeft vertraging opgelopen. Het ministerie heeft in de zomer van 2017 besloten de migratie uit te stellen toen bleek dat de leveranciers pas later konden opleveren en de tijd voor zorgvuldige ingebruikname en testen van het systeem te kort werd. De overgang vindt pas plaats als gegarandeerd is dat hulpverleners ermee kunnen werken.
De veiligheid van de hulpverleners en de continuïteit van de communicatie staan tijdens de vernieuwing voorop. Voor de continuïteit van het huidige netwerk en het onderhoud daarvan zijn maatregelen getroffen. Het huidige systeem is stabiel en laat geen significant hoger aantal storingen zien dan in de afgelopen jaren, blijkt uit recente analyses in opdracht van het ministerie.
De levering van het nieuwe C2000 is na een Europese aanbesteding gegund aan een drietal leveranciers: Hytera Mobilfunk GmbH, 2Way en Eurofunk. De procedures die bij een aanbesteding horen zijn zorgvuldig gevolgd. Het systeem zelf is en blijft eigendom van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Bereik
C2000 heeft op dit moment een bereik (radiodekking) van 97,8%. Nederland behoort daarmee in Europa tot de landen met de beste dekking. Door nieuwe bebouwing blijven er altijd locaties ontstaan waar de buitenhuisdekking onvoldoende is. De afgelopen jaren zijn de belangrijkste dekkingsproblemen opgelost onder andere door 75 masten bij te plaatsen. Het vernieuwde systeem krijgt een grotere capaciteit om onverwachte pieken in de belasting van het netwerk op te vangen.
Maatregelen terrorismedreiging
Het C2000-netwerk is toegerust om ook bij grote calamiteiten als terrorisme de hulpdiensten te ondersteunen. Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft in 2016 voorzorgsmaatregelen getroffen in verband met de verhoogde terrorismedreiging. Ervaringen in het buitenland hebben aangetoond dat in het geval van een aanslag de gebruikte communicatiesystemen overbelast kunnen raken doordat de vraag naar gesprekscapaciteit het aanbod overstijgt. Dit geldt voor elk systeem, dus ook voor C2000.
Om tijdens het zogeheten ‘gouden uur’ (het eerste uur na een groot incident) ongestoorde communicatie maximaal te garanderen zijn de procedures aangescherpt. In dat scenario krijgen de primaire gebruikers van het systeem voorrang: politie, brandweer, ambulancediensten en het ministerie van Defensie. Gelieerde gebruikerskunnen mogelijk in die specifieke situatie het systeem tijdelijk niet gebruiken en maken dan waar nodig gebruik van hun eigen communicatiesystemen. De Meldkamer heeft hierover de regie. Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft hierover met de hulpverleningsdiensten afspraken gemaakt.
Beveiliging
Het beveiligingsniveau van het gesloten C2000-netwerk is bepaald op het niveau van 'departementaal vertrouwelijk'. Het wordt gebruikt voor operationele communicatie. De beveiliging is op niveau: communicatie is versleuteld en het systeem maakt gebruik van afgeschermde verbindingen. Het Nationaal Bureau Verbindingsbeveiliging (NBV) van de AIVD is betrokken bij de vernieuwing. Uiteraard houdt het ministerie van Justitie en Veiligheid de veiligheid van de systemen die gebruikt worden goed in de gaten en heeft het departement aandacht voor ontwikkelingen in technologieën en kwetsbaarheden daarin, en de noodzaak scherp te blijven op de beveiliging hiervan.