Overheidsfinanciën

(Beeldtitel: Overheidsfinanciën. Een man:)

Overheidsfinanciën zijn van ons allemaal, voor ons allemaal.
Dat zijn mooie woorden, maar hoe zit dat dan?
In Nederland betaalt iedereen belasting.
Dat zijn de inkomsten voor de overheid.
En de uitgaven van de overheid zijn voor ons allemaal.
Hiermee investeert het kabinet in voorzieningen die iedereen het gevoel moeten geven onderdeel te zijn van een prettige, veilige, zorgzame en hechte samenleving.

(Beeldtekst: Inkomsten.)

De overheid ontvangt geld door belastingen en premies.
Denk hierbij aan indirecte belasting die je betaalt via btw en accijnzen via dagelijkse boodschappen, maar ook directe belasting via loonbelasting en natuurlijk de premies voor werkloosheidsuitkeringen en AOW.
Van al deze inkomsten maakt het aantredende kabinet een inschatting voor een nieuwe kabinetsperiode van vier jaar.
Daartegenover staan de plannen van het nieuwe kabinet waaraan zij dit geld willen uitgeven.
Samen vormen deze plannen het regeerakkoord.
Ieder jaar werkt het kabinet deze plannen voor inkomsten en uitgaven uit voor concrete onderwerpen.
Op Prinsjesdag presenteert het kabinet deze plannen in de Miljoenennota en de Rijksbegroting.

(Beeldtekst: Uitgaven.)

Van de inkomsten bouwt het kabinet aan een land waarin ook voor toekomstige generaties prettig wonen, werken en leven is.
Dat zijn de uitgaven.
Het meeste geld geeft het kabinet uit aan zorg, sociale zekerheid en onderwijs.

(Beeldtekst: Drie belangrijkste regels inkomsten en uitgaven.)

Het kabinet wil met gezonde overheidsfinanciën bijdragen aan een sterke economie en bouwt buffers op voor economisch mindere tijden.
Daarom heeft het kabinet een aantal spelregels met elkaar afgesproken waaraan alle ministers zich moeten houden.
Regel één: Het kabinet spreekt bij de start van de kabinetsperiode af hoeveel elke minister in ieder jaar maximaal mag uitgeven.
Als de uitgaven hoger dreigen te worden dan gedacht moeten de ministers op eigen terrein maatregelen nemen om dat te voorkomen.
Met andere woorden, ministers moeten hun eigen broek ophouden.
Regel twee: Hoe hoog de totale belastingen moeten zijn wordt aan het begin van een kabinetsperiode vastgelegd in een regeerakkoord.
Als het economisch goed gaat, ontvangt de overheid meer belastinginkomsten dan van tevoren gedacht. Dat noemen we meevallers.
Die meevallers gebruikt de overheid om bijvoorbeeld de schuld af te lossen.
Dat geld mag niet worden uitgegeven aan nieuwe plannen.
Regel drie: Eén keer per jaar besluit het kabinet over de hoofdlijnen van de inkomsten en uitgaven.
Dit gebeurt in het voorjaar.
Hierdoor voorkomt het kabinet dat er continu discussies zijn over geld.
Alle spelregels bij elkaar en de manier waarop het kabinet omgaat met de overheidsfinanciën heet trendmatig begroten.
Dit betekent: Door niet meer uit te geven als het goed gaat met de economie en de belastingen niet meteen te verhogen als het even slecht gaat zorgt het kabinet ervoor dat de overheidsfinanciën meebewegen met de economie.

(Beeldtekst: Buffers.)

In goede tijden verbeteren de overheidsfinanciën vanzelf en bouwt de overheid een buffer op omdat zij meer inkomsten ontvangen en minder uitgeven.
Dat komt doordat huishoudens en bedrijven meer belasting betalen en de werkloosheid afneemt.
Andersom verslechteren de overheidsfinanciën als het economisch minder gaat omdat er minder belasting binnenkomt en de werkloosheid stijgt, waardoor de overheid meer moet uitgeven aan bijvoorbeeld uitkeringen voor werkloosheid.
Dan kan de overheid gebruikmaken van de buffers die in goede tijden zijn opgebouwd.
Door verstandig en zorgvuldig om te gaan met belastinggeld en buffers op te bouwen maken we een sterk land nog beter voor iedereen.
Zo staat Nederland er na een kabinetsperiode nog sterker voor.

(De man wordt omringd door mensen die samen de kaart van Nederland vormen. Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Ministerie van Financiën. Beeldtekst: Overheidsfinanciën. Van ons allemaal, voor ons allemaal.)

RUSTIGE MUZIEK DIE WEGEBT