Spreektekst staatssecretaris Van Veldhoven voor opening (online) webinar SDG Action Day 2020

Toespraak van staatssecretaris Van Veldhoven op vrijdag 25 september 2020 bij de opening van SDG Action Day. De VN-doelen (Sustainable Development Goals) werden 5 jaar geleden in het leven geroepen.

Goedemorgen.

Allereerst complimenten voor de organisatie.

Mooi dat deze Action Day doorgaat, ook al is het - zoals nu - op afstand.

In mijn geval is dat extra op afstand. Want ik ben nu op Terschelling, om het festival Springtij te openen. Alles staat hier deze dagen in het teken van een sociale, economisch gezonde en duurzame toekomst.

De SDG Action Day past hier helemaal bij. Want het gaat natuurlijk niet om Nederland alleen, het is een internationale uitdaging.

De omstandigheden zijn heel bijzonder. We staan op een groot kruispunt in de wereldgeschiedenis. De hele wereld is in de ban van pandemie. Met grote gevolgen voor alle samenlevingen op de verschillende continenten. De vraag op alle regeringstafels is overal hetzelfde: hoe willen we uit deze crisis komen?

Ik voeg daar een vraag aan toe. Alles is gericht op herstel. Maar is herstel ook alles?


Wat mij betreft niet. Het zou onverstandig zijn om simpelweg alleen op te bouwen wat is afgebroken. En niet te kijken naar de langere termijn: hoe kunnen we onszelf meer weerbaar maken?

  • Bestendig tegen klimaatverandering.
  • Herstellen met minder uitstoot van CO2, minder luchtvervuiling, minder verspilling van kostbare grondstoffen.

Groen herstellen staat bij mij dan ook bovenaan. Kort en simpel gezegd: groen herstel zorgt op den duur voor een sterk géstel. Dat geldt ook internationaal: Building Back Better.


De 17 Sustainable Development Goals zijn hierbij leidend: ons kompas. We zijn nu bijna 5 jaar op weg met de SDG’s. Hoe staan we erbij in Nederland?


De Monitor Brede Welvaart van het CBS houdt ons een spiegel voor.
In hoofdlijnen:

  • Nederland doet het goed op het gebied van bijvoorbeeld armoedebestrijding, verminderen van ongelijkheid en kennis en innovatie.
  • Wat minder goed met gendergelijkheid, schoon water en duurzame en leefbare steden.
  • We zien ook dat bij sommige SDG’s de trend naar boven is ingezet. Want hoewel we in Europa niet voorop lopen op gender, energietransitie en klimaatactie, gaat het nu wel de goede kant op.

 
Het glas is wat mij betreft halfvol. Goed dat de CBS-monitor ons scherp houdt en de kwetsbaarheden bloot legt. Er is reden voor tevredenheid. Maar nog veel meer reden om aan de slag te gaan.

Daar horen ook investeringen bij. Gelukkig zijn we in staat om die ook te doen.   

Ik ben blij met de lancering van het Groeifonds van 20 miljard euro. Mij gaat het erom dat bedrijven en overheden niet alleen het verdienvermogen in Nederland groter gaan maken maar dat juist dit fonds ook de SDGs daarbij actief gaat ondersteunen.

Ik ben ook blij met het EU Resilience Recovery Fund dat de Europese Commissie vorige week bekendmaakte. En vooral met de richting daarbij: sterk gericht op een minder kwetsbare en meer houdbare samenleving.   Ik ga me zeker inspannen om projecten in te dienen die daarbij passen, zoals duurzame infrastructuur, mobiliteit, en de circulaire economie.
 
Zeker dat laatste – een circulaire economie - is cruciaal voor een groen herstel.   Door versneld de circulaire economie in praktijk te brengen, dragen we bij aan veel SDG’s: of het nu gaat om duurzame landbouw en voedselvoorziening, nieuwe groene banen en duurzame economische groei. En zeker SDG 13: Klimaatactie.

Ik zie de circulaire economie als ons geheime wapen tegen klimaatverandering.   Want nog steeds gaat heel veel aandacht uit naar de energietransitie.

Die transitie van fossiele naar hernieuwbare energie is een goede stap, maar gaat over 55% van de totale CO2 uitstoot mondiaal. Voor die andere 45% hebben we een slimmer grondstoffenverbruik nodig.

Dit kunnen we nog veel sterker uitdragen. Zeker internationaal.

Dat lukt beter met goede voorbeelden uit de praktijk. Sinds gisteren heeft Nld er een prachtig voorbeeld bij.

Samen met de Koning was ik bij de opening van een nieuwe staalfabriek in Delfzijl. Niet zomaar een fabriek. Een fabriek die ernstig vervuild staal schoonmaakt en weer nieuw staal oplevert. Staalschroot dat anders nutteloos zou worden gestort krijgt nu een nieuw leven.

Een wereldprimeur en een mooi voorbeeld dat precies illustreert waar het om gaat: milieuschade voorkomen, CO-2 –emissie verminderen, waardevolle grondstoffen in de keten houden en nieuwe banen creëren.

Deze voorbeelden helpen enorm om internationaal de circulaire economie te versnellen.

Nederland heeft volgend jaar een unieke kans om dit uit te dragen.
Volgend jaar april organiseert Nederland het World Circular Economic Forum (WCEF).

Een mooi moment om het inzicht te laten groeien dat we circulaire economie een onmisbare schakel is voor het halen van onze klimaatdoelen en een duurzame toekomst. Groen herstel is de richting. De SDG’s het kompas.

Maar ook groen herstel heeft brandstof nodig. Jullie ideeën, inzet, vormen van samenwerking zijn hard nodig om de SDG’s verder op groen te krijgen.


Deze dag helpt daar enorm bij. Een dag vol actie en inspiratie. Daag elkaar uit. Ik wens jullie allemaal een inspirerende dag!

Tot slot nog 1n ding.

Ik mag vandaag  namens het kabinet de SDG NL Routekaart 2020 in ontvangst  nemen. Veel dank daarvoor!


Het geeft goed inzicht in waar we staan, en ook waar de meest kansrijke kansen zien, zodat we kunnen bijsturen waar nodig. Een goed initiatief waar we echt iets aan hebben!

Ik zou zeggen: als de Route bekend is, laten we dan snel verder gaan!

Dank jullie wel.