Datum laatste wijziging: 30 januari 2001
1. Maandag 29 januari jl. organiseerden de Raad voor het openbaar
bestuur (Rob) en de Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv)
gezamenlijk een symposium over decentralisatie. De aanleiding
vormde het advies De kunst van het overlaten; maatwerk in
decentralisatie dat beide Raden in september 2000 hebben
uitgebracht aan de minister van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties. Dit advies is overigens via deze site te
downloaden.
In haar openingswoord geeft de voorzitter van de Rfv, mevrouw A.
van den Berg, een korte terugblik op de totstandkoming van het
decentralisatieadvies en de gekozen invalshoek en een weergave van
de belangrijkste elementen uit het advies. Kenmerkend voor dit
advies is de benadering vanuit de maatschappelijke problematiek op
een aantal concrete beleidsvelden (zorg, verkeer en vervoer,
lokale veiligheid en plattelandsontwikkeling), waarbij
decentralisatie een optie zou kunnen zijn. De Raden pleiten
daarbij voor maatwerk. Decentralisatie betekent vertrouwen. Dit
houdt in dat er niet halfhartig gedecentraliseerd moet worden; dat
lastige uitvoering aan de andere overheid wordt overgelaten,
terwijl via beleid, strikte kaders en monitoring weinig echt
overgelaten wordt.
De heer F. Fleurke reflecteert vervolgens op het advies van de Rob
en Rfv. Hij spreekt zijn waardering uit voor de invalshoek die de
Raden hebben gekozen en voor de nadruk die gelegd is op specifieke
in plaats van generieke decentralisatie. In zijn kritische betoog
besteedt hij aandacht aan de rol van de provincie en aan de
verhouding van decentrale overheden tot de particuliere sector en
de markt.
Tijdens drie parallelle workshops is decentralisatie binnen de
context van specifieke beleidsterreinen besproken. In de workshop
zorg wordt uiteindelijk geconcludeerd dat in de zorg en
aanpalende terreinen alle partijen tot elkaar veroordeeld zijn. De
meningen over de rol van gemeenten en de rol van marktwerking
bleken aanzienlijk uiteen te lopen. In de workshop
plattelandsontwikkeling lag de nadruk op het belang van urgent
bestuurlijk optreden (in verband met de achteruit gaande
leefbaarheid), samenwerking en integraal en gebiedsgericht beleid.
Het accent van de discussie in de workshop verkeer en vervoer lag
op het bepalen van het juiste schaalniveau voor de aanpak van
regionale verkeersproblematiek en het bespreken van de problemen
en oplossingen die zich voordoen bij processen van regionale
samenwerking. Welke bestuurslaag leent zich het beste voor het
vormgeven van sturing: de gemeente, de provincie of moet weer over
nieuwe bestuurlijke indelingen worden gedacht?
De secretaris-generaal van het ministerie van Binnenlandse Zaken
en Koninkrijksrelaties, de heer J.W. Holtslag, geeft een eerste
ambtelijke reactie op het decentralisatieadvies van de Rob en Rfv
(de officiële kabinetsreactie is op dit moment nog niet bekend).
Hij stelt dat territoriale decentralisatie nog steeds een actueel
thema is, maar dat maatschappelijke ontwikkelingen ertoe bijdragen
dat hier niet mee volstaan kan worden. Bij het overdragen van
taken, verantwoordelijkheden en middelen van het rijk naar de
lagere overheden zal steeds meer de rol van maatschappelijke
organisaties en de burgers in het geding zijn. De paradox is dat
territoriale decentralisatie de behoefte aan samenwerking binnen
het openbaar bestuur en daarbuiten doet toenemen.
In zijn slotwoord bedankt de heer H.G. Sol, vice-voorzitter van de
Rob, alle sprekers en deelnemers voor hun komst en hij constateert
dat er vruchtbare discussies hebben plaatsgevonden, waar de Rob en
Rfv in de toekomst hun voordeel mee kunnen doen.
De uitsmijter wordt verzorgd door de heer H.P.M. Kool
(gemeenteraadslid in Den Haag en columnist) in de vorm van een
door hem uitgesproken column. Hij zet decentralisatie in het licht
van ingrediënten van de veranderende rol van de overheid in
Nederland zoals privatisering, individualisering en verplaatsing
van de macht naar Europa.
Binnen enkele weken zullen de resultaten van de workshops en de
bijdragen van de sprekers gebundeld worden en worden verzonden
naar de deelnemers aan het symposium. Belangstellenden kunnen
t.z.t. bij het secretariaat van de Rob en Rfv een exemplaar
bestellen.