Gemeente Leiden

Gemeente werkt aan wijkvoorzieningen voor ouderen

'Langskomen voor een praatje kan altijd'

CULTUUR EN EDUCATIE - Wat staat mij te wachten als de jaren gaan tellen? Waar kan ik met vragen terecht? In de praktijk blijkt dat veel ouderen de weg naar hulp niet zo gemakkelijk vinden. Een 'ervaringsdeskundige' en een gemeenteambtenaar vertellen wat Leiden de vijfenzestigplusser te bieden heeft.

Als hij een verlanglijstje mocht maken en er een dikke portemonnee bij kreeg, zou hij het wel weten. Een mooi, groot pand. Dat is wat Geert Dallinga (1920), al ruim zestig jaar inwoner van Leiden, zou bestellen voor de ouderen in zijn stad. Goed te bereiken voor iedereen. En met alle ruimte voor de activiteiten van zijn leeftijdgenoten. Zijn donkere ogen gaan er van glinsteren. Maar op de vraag of hij zijn luchtkasteel echt gebouwd ziet worden in de toekomst, antwoordt Dallinga met een beslist nee. Dallinga: 'Waar moet de gemeente het geld vandaan halen?'
José Miltenburg, beleidsmedewerker ouderenbeleid bij de gemeente, verzucht dat het geld inderdaad 'altijd en eeuwig' een probleem vormt. Maar als zij een flinke zak euro's kreeg, zou ze het niet besteden aan het droompand van Dallinga. 'Eén locatie voor ouderen in de stad is niet handig', legt Miltenburg uit 'omdat veel bezoekers dan een grote afstand moeten overbruggen om er te komen.' Vandaar dat de gemeente liever kleinere centra in verschillende wijken ziet. De huidige buurthuizen zijn hiervan een voorbeeld. In deze buurthuizen kunnen ouderen terecht voor een verzetje, van yogalessen tot computercursussen.
Naast de buurthuizen wil de gemeente de komende jaren zogenaamde wijkvoorzieningen oprichten. De eerste komt in de Merenwijk. 'Ouderen, maar ook lichamelijk gehandicapten, vinden hier antwoord op hun vragen over zorg, wonen en welzijn', vertelt Miltenburg, enthousiast over dit initiatief. 'Omdat medewerkers van de wijkvoorziening contacten onderhouden met allerlei verschillende instanties, zoals de thuiszorg en de GGD, is het een centraal punt waar ouderen terechtkunnen voor raad. Maar gewoon even binnenlopen voor een gezellig kletspraatje mag ook altijd.'

Huisbezoeken
Informatiepunten en voorzieningen genoeg, zo lijkt het. Toch blijken in de praktijk vele ouderen met vragen en problemen de weg naar hulp niet zo gemakkelijk te vinden. Dallinga komt ze regelmatig tegen als hij op huisbezoek gaat. Schrijnende gevallen zijn het soms. Zoals dat van de weduwe met een klein pensioentje, slecht ter been en kortademig. Ze heeft net geen recht op huursubsidie, wacht nog steeds op thuiszorg en weet niet waar ze een aanvraag moet indienen voor aanpassing van haar woning. Familie om haar te helpen heeft ze niet. Buren vergeten haar.
Een lastig punt, erkent Miltenburg. 'We hebben ontdekt dat schriftelijke voorlichting niet voldoende werkt', vertelt ze 'vandaar dat de huisbezoeken zo belangrijk zijn. Verder proberen medewerkers van de Stichting Dienstverlening in iedere wijk contacten te leggen met bijvoorbeeld de huisarts en het maatschappelijk werk. Met elkaar kunnen ze de 'probleemgevallen' op het spoor komen en verder helpen.' Aan de wachtlijsten bij de thuiszorg kan de gemeente volgens Miltenburg niet zo veel doen. De Thuiszorg is een zelfstandige instantie. 'We zouden wel willen, maar dit probleem kunnen wij niet oplossen.'

Kaartenhuis
Toch zijn het uiteindelijk niet de financiën waar Dallinga en Miltenburg zich het meeste zorgen over maken. Dallinga: 'Ik heb in mijn leven al zo vaak meegemaakt dat er ergens geldgebrek was. Bijna altijd kwam er wel weer een oplossing', zegt hij monter. Een veel groter probleem is volgens hem het gebrek aan vrijwilligers. Het blijkt dat steeds minder burgers zich willen inzetten voor vrijwilligerswerk in de welzijnssector. 'Ik hoor nog al eens de vraag: waarom zou ik?', vertelt Dallinga. Een speciaal wervingsteam van enthousiaste vrijwilligers moet deze trend keren en Leidenaren porren voor vrijwilligerswerk. Noodzaak, denkt Miltenburg: 'Als we geen beroep meer kunnen doen op vrijwilligers, stort het welzijnswerk als een kaartenhuis in elkaar.' Dallinga is het met haar eens. Maar al te somber wil hij ook niet zijn: 'Hopelijk verandert de mentaliteit wel weer!'

Waar naar toe?
Zorgnet (5240969): algemene informatie;
Stichting Dienstverlening Leiden (5123744): verzorgt bewegingsactiviteiten en eettafels;
Leidse Welzijns Organisatie (5168133): organiseert activiteiten in de buurthuizen;
Wijkvoorzieningen: op te richten centra in de wijk waar ouderen kunnen binnenlopen voor hulp.

Naast de buurthuizen wil de gemeente de komende jaren wijkvoorzieningen oprichten. (Foto: Wim van Noort)