http://www.minbuza.nl/content.asp?Key=411160
Aan de Voorzitters van de Algemene Commissie
voor Europese Zaken en van de Vaste Commissie voor Buitenlandse Zaken van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directie Integratie Europa Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag
Datum 12 maart 2001 Auteur Mr G.A. Beschoor Plug
Kenmerk DIE/174/01 Telefoon 070-3485005
Blad /6 Fax 070-3484086
Bijlage(n) - E-mail die@minbuza.nl
Betreft Geannoteerde agenda Algemene Raad van 19 maart 2001
Zeer geachte Voorzitter,
Conform de bestaande afspraken heb ik de eer U hierbij de geannoteerde
agenda van de Algemene Raad van 19 maart 2001 aan te bieden.
De Minister van Buitenlandse Zaken
Geannoteerde agenda van de Algemene Raad van 19 maart 2001
Voorbereiding Europese Raad Stockholm: externe relaties
De Algemene Raad zal een voorbespreking wijden aan de Europese Raad van
Stockholm, meer in het bijzonder aan de externe onderwerpen die daar aan de
orde zullen komen. Tijdens zijn bezoek aan Den Haag op 5 maart jl. deelde de
Zweedse Premier Persson mede dat hij voornemens was vier externe onderwerpen
aan de orde te stellen: Rusland, Westelijke Balkan, het Midden-Oosten
Vredesproces (MOVP) en Korea.
Aan Rusland zal het meeste aandacht worden besteed, ook omdat President
Poetin is uitgenodigd voor de lunch met de staatshoofden en
regeringsleiders.
Het Voorzitterschap wil een aantal economische onderwerpen met Poetin
bespreken, waaronder de kwestie van de uitstaande Russische schulden,
mogelijke manieren om het WTO-lidmaatschap van Rusland te versnellen, het
eventueel openstellen van leningen van de Europese Investeringsbank voor
milieuprojecten in Rusland, alsmede Kaliningrad. Ik heb ook aandacht
gevraagd voor de problematiek van het nucleair afval in Noordwest Rusland.
Nederland meent dat in een dialoog tussen de EU en Rusland politiek-maatschappelijke vraagstukken, zoals de situatie in Tsjetsjenië, de rechtsstaat en vrijheid van de media, niet mogen ontbreken. De Europese Raad is een goede gelegenheid om tegenover President Poetin opnieuw te benadrukken dat de Unie een strategische lange termijn-relatie met Rusland nastreeft. In dat kader past economische samenwerking, maar zal Rusland ook aangesproken moeten worden op de noodzaak zich te ontwikkelen tot een democratische rechtsstaat die zijn internationale verplichtingen nakomt.
Met betrekking tot de onderwerpen Westelijke Balkan en het Midden-Oosten verwijs ik naar de betreffende separate passages in de geannoteerde agenda.
MP Persson heeft Korea geagendeerd omdat hij voornemens is een bezoek te brengen aan Seoel in het licht van het 'zonneschijn'-beleid van President Kim en het feit dat een aantal lidstaten - waaronder Nederland - diplomatieke betrekkingen heeft aangeknoopt met Noord-Korea.
De Raad zal zich 's middags - tijdens de behandeling van de 'horizontale'
onderwerpen - buigen over de algemene agenda van de Europese Raad van
Stockholm (zie aldaar).
Europees Veiligheids- en Defensiebeleid
Het Voorzitterschap zal de Raad informeren over de stand van zaken m.b.t. de
civiele aspecten van crisisbeheersing. Sinds de Europese Raad van Nice is op
dit terrein met name aandacht besteed aan de politie-component. Zo zal op 10
mei a.s. een politieconferentie op hoogambtelijk niveau worden gehouden,
waar wordt bezien welke voortgang is geboekt bij de realisering van de
doelstelling, gesteld bij de Europese Raad van Feira, om in 2003 5000
politiefunctionarissen beschikbaar te hebben voor vredesmissies.
Westelijke Balkan
De Raad zal spreken over de kwestie-Presevo en de mogelijke rol die de
Europese Unie kan spelen bij het bevorderen van de dialoog tussen de
FRJ/Servische autoriteiten en etnisch-Albanese vertegenwoordigers. De
Europese Unie heeft inmiddels besloten het aantal waarnemers van de EUMM in
het Presevo-gebied te vergroten. Nederland is voorstander van verdere
uitbreiding van de EUMM en van een faciliterende rol van de EU.
Verder zal de situatie in Macedonië ter sprake komen, waar recentelijk drie
Macedonische militairen de dood vonden als gevolg van acties door
etnisch-Albanese terroristen. De Macedonische regering heeft in reactie
hierop gedurende enkele dagen de grensovergangen met Kosovo gesloten (Blace
en Tetovo). De grote vrees in Macedonië is dat geïmporteerd etnisch
extremisme de inter-etnische verhoudingen in het land zal verstoren.
Nederland is een belangrijke partner van Macedonië; het land staat op de
17+4 lijst van hulpontvangende landen. Nederland zal aandringen op positieve
aandacht en ondersteuning vanuit de EU.
De Raad zal voorts ingaan op de recente ontwikkelingen in
Bosnië-Herzegovina. Tijdens een 'Kroatisch Nationaal Congres' werd
aangekondigd dat de HDZ, de belangrijkste partij onder de Bosnische Kroaten,
zich met onmiddellijke ingang uit alle regeringsstructuren en functies op
het niveau van de staat en de Moslim-Kroatische Federatie zou terugtrekken.
Respect voor het Dayton-akkoord is één der basisbeginselen van de
samenwerking tussen de EU en de regio. In verschillende fora vindt thans
discussie plaats over de maatregelen die de internationale gemeenschap in
reactie op deze gebeurtenissen zou kunnen treffen. Nederland zal bepleiten
dat daarbij niet alleen aan eventuele gerichte sancties tegen de leiders van
de Bosnische Kroaten wordt gedacht (bijvoorbeeld visumrestricties), maar ook
wordt gekeken naar positieve maatregelen (ondermeer in de vorm van meer
zichtbare EU-steun aan de Bosnisch-Kroatische gemeenschap): "sticks" en
"carrots". Het is immers zaak dat de Bosnische Kroaten aan boord van het
Dayton-vredesproces worden gehouden. Daarvoor is ook in de toekomst
samenwerking met de HDZ onvermijdelijk.
MOVP
De Raad zal de situatie in het Midden Oosten bespreken tegen de achtergrond
van het aantreden van de nieuwe Israëlische regering onder leiding van
premier Sharon. Centraal in de discussie moet staan op welke wijze de EU kan
bijdragen aan het doen afnemen van de spanningen in de regio. Het is niet
realistisch in de huidige omstandigheden aan te dringen op hervatting van de
onderhandelingen op basis van de resultaten van Taba. Eerst zal de
Palestijnse leider Arafat van zijn kant een zichtbare inspanning moeten
leveren het geweld te willen indammen. Anderzijds zal de Israëlische
regering maatregelen moeten treffen ter verlichting van de economische
malaise in de Palestijnse Gebieden. Door middel van samenhangende stappen op
deelterreinen, waarbij als eerste gedacht kan worden aan veiligheid, kan een
klimaat worden geschapen waarin meeromvattende vredesbesprekingen hun plaats
kunnen krijgen. De EU zal op beide partijen druk moeten uitoefenen de nodige
maatregelen te nemen. Mogelijk kan de Hoge Vertegenwoordiger Solana hier
goede diensten bewijzen.
De Zweedse Premier Persson stelde tijdens zijn recente bezoek aan Den Haag
dat het Zweedse voorzitterschap de mogelijkheden voor een versterkte
Europese rol wil onderzoeken. Nederland acht het van belang geen overspannen
verwachtingen dienaangaande te hebben. Het is nu aan de partijen zelf om
stappen te zetten waaruit hun goede wil naar voren komt. Eerst dan kunnen
internationale spelers als de VS en Europa een rol spelen. Europa zal
bovendien in goede samenspraak met de VS moeten optreden willen we effectief
zijn. De VS blijft betrokken bij de problematiek in de regio, zo is gebleken
uit de reis van Secretary of State Powell naar de regio en mijn gesprekken
in Washington. Een onderzoek van de Commissie en de Hoge Vertegenwoordiger
Solana naar de mogelijkheid van een gemeenschappelijke Europese positie -wat
zou die moeten zijn?- is in de huidige omstandigheden niet opportuun.
Voortbouwend op de discussie in de Raad van februari, waarin besloten werd
substantiële middelen uit de Special Cash Facility beschikbaar te stellen
voor de Palestijnse Autoriteit (PA), zal de aandacht uitgaan naar het
voorkomen van de verdere economische aftakeling van de Palestijnse Gebieden
als gevolg van het Israëlisch afsluitingsbeleid. Zoals door Nederland
bepleit en gesteund door de vorige Raad, is druk op de PA inzake Goed
Bestuur en corruptiebestrijding van groot belang. In de as. donorconferentie
ter voorbereiding op de Ad Hoc Liaison Commission (AHLC/ het hoogste
coördinatie-orgaan voor hulp aan de PA) zal dit standpunt uitgedragen moeten
worden.
Mensenrechten
Tijdens de AR zal worden gesproken over de EU-positie met betrekking tot de
behandeling van China in de VN-Mensenrechtencommissie. Van 19 maart tot en
met 27 april as. zal in Geneve de jaarlijkse zitting van deze commissie
plaatsvinden. De VS heeft aangekondigd een resolutie over de
mensenrechtensituatie in China te zullen indienen. Nederland zet zich er
voor in dat de EU ten minste hetzelfde gemeenschappelijk standpunt zal
innemen als vorig jaar en een duidelijke verklaring aflegt over de slechte
mensenrechtensituatie. Dit betekent dat de EU-leden van de
Mensenrechtencommissie tegen een "no-action" motie stemmen en dat zij een
voorstem uitbrengen ingeval er over de resolutie gestemd zou worden. Voor de
goede orde verwijs ik naar het voorgenomen algemeen overleg over deze
bijeenkomst op 14 maart as.
Voorbereiding Europese Raad Stockholm: algemeen
Het Voorzitterschap zal een toelichting geven op de agenda van de Europese
Raad van Stockholm op 23 en 24 maart 2001. Hoofdonderwerp van de Europese
Raad van Stockholm is de Lissabon-strategie. Het Voorzitterschap streeft
ernaar dat de Europese Raad een nieuwe impuls geeft aan de uitvoering ervan.
Het wil tijdens de discussie over de Lissabon-strategie bijzondere aandacht
geven aan demografische ontwikkelingen, biotechnologie en milieu. De globale
richtsnoeren voor het economische beleid krijgen eveneens prioriteit.
Nederland kan van harte instemmen met deze aanpak. De Europese Raad moet een
nieuwe impuls geven aan de uitvoering van de Lissabon-strategie. Er is geen
reden om achterover te leunen. Bij de globale richtsnoeren is een diepgaande
bespreking van de economische omstandigheden belangrijk. Nederland steunt de
bijzondere aandacht van het Voorzitterschap op demografische ontwikkelingen,
biotechnologie en milieu.
Ik neem aan dat Uw Kamer deze onderwerpen zal willen bespreken tijdens het
algemeen overleg dat is voorzien op 22 maart, daags voor de Europese Raad.
(evt:) Uitbreiding
Het Zweedse Voorzitterschap agendeert het onderwerp uitbreiding voor iedere
Algemene Raad, zodat eventuele moeilijke punten in de
toetredingsonderhandelingen zonodig kunnen worden getrancheerd. Bovendien
wordt zo de mogelijkheid geschapen om op politieke niveau over specifieke
aspecten van de onderhandelingen van gedachten te kunnen wisselen. Het is
nog niet bekend of dit agendapunt deze Raad aan de orde zal worden gesteld.
Verordening openbaarheid: art. 255
De besprekingen over het voorstel voor een verordening inzake openbaarheid,
gebaseerd op artikel 255 EG-Verdrag, verkeren in een impasse. Over de
verordening moeten de Raad en Europees Parlement samen besluiten
(codecisie). Over een groot aantal inhoudelijke vragen is - mede door het
nog ontbreken van advies van de juridische dienst - binnen de Raad nog lang
geen overeenstemming in zicht. Verder bestaat in de Raad verdeeldheid over
de vraag of alles op alles moet worden gezet om nog voor 1 mei as. de
besluitvorming af te ronden, zoals het Verdrag van Amsterdam vraagt. In dat
geval moet de codecisie-procedure aanstonds, en dus al in eerste lezing,
door Raad en Parlement worden afgerond. Een aantal lidstaten vreest dat de
Raad dan ten opzichte van het EP te veel water bij de wijn zal moeten doen.
Zij vinden dat het Voorzitterschap in het huidige informele overleg met het
Parlement al te tegemoetkomend is.
Het Voorzitterschap wil daarom in de Raad peilen of er voldoende steun is
voor de tot nu toe gevolgde aanpak. Indien de Raad niet langer zou streven
naar een akkoord in eerste lezing, zal de verordening zeker niet voor 1 mei
aanstaande worden vastgesteld. Nederland heeft tot nu toe de methode van het
Voorzitterschap gesteund, maar zal - conform de inzet van de regering die is
verwoord in de brief aan de Kamer van 27 februari jl. - zich uiteindelijk
laten leiden door de inhoud en het belang van een zo ruimhartig mogelijke
openbaarheidsregeling.
El Salvador
Spanje heeft (wederom) verzocht om agendering van dit agendapunt in een
poging de hulp aan El Salvador op te voeren. De op 7 maart jl. te Madrid
gehouden Consultatieve Groep El Salvador heeft tot teleurstellende
resultaten geleid: van de toegezegde $ 1,3 mld betreft slechts 300 mln
nieuwe committeringen. Nederland zal desgevraagd het te Madrid gehuldigde
standpunt herhalen, dat de bilaterale hulp - tot nu toe fl 4 mln aan
noodhulp - niet zal worden verhoogd.
En marge: Associatieraad met Roemenië
En marge van de Raad zal een associatieraad plaatsvinden met Roemenië. Op de
agenda staan onder meer de pre-accessiestrategie, de stand van zaken m.b.t.
de implementatie van de Europa-akkoorden, pre-accessiesteun (PHARE, SAPARD
en ISPA), financiële steun van de EIB en regionale samenwerking.
Kenmerk
Blad /6
===